Дронларни лойихалаш ва эксплуатация килиш йуналиши учун, 4 семестрда укитиладиган электроника ва схематехника. Ракамли курилмалар ва микропроцессорлар фанининг схемотехника кисми
Download 459.81 Kb.
|
1-маъруза ДР узб
- Bu sahifa navigatsiya:
- Р–n ўтишнинг тескари уланиши
Кучланиш манбаининг электр майдони контакт майдон томонга йўналган бўлади, шу сабабли р-n ўтишдаги натижавий майдон кучланганлиги камаяди. Майдон кучланганлигининг камайиши потенциал тўсиқ баландлигини кучланиш манбаи қийматига камайишига олиб келади: UK = U0. Бу вақтда р-n ўтиш кенглигини ҳам камайишини кўриш мушкул эмас. Потенциал тўсиқ баландлигининг камайиши шунга олиб келадики, р-n ўтиш орқали ҳаракатланаётган асосий заряд ташувчиларни сони ҳам ортади, яъни диффузия токи ортади. Ҳар бир соҳада ортиқча асосий бўлмаган заряд ташувчилар концентрацияси юзага келади – n-соҳада коваклар, р-соҳада электронлар. Бирор ярим ўтказгич соҳасига асосий бўлмаган заряд ташувчиларни сиқиб киритиш жараёни инжекция деб аталади.Кучланиш ўзгариши билан диффузия токининг ўзгариши экспоненциал қонун асосида рўй беради:бу ерда I0 – дрейф токи бўлиб, уни р-n ўтишнинг тескари токи деб ҳам аташади. Тўғри кучланиш берилганда потенциал тўсиқ баландлигига тескари ток таъсир кўрсатмайди, чунки бу ток фақат р-n ўтиш орқали бирлик вақт ичида тартибсиз иссиқлик ҳаракати туфайли олиб ўтилаётган асосий бўлмаган заряд ташувчиларнинг сони билан белгиланади. Диффузия ва дрейф токлари бир-бирига нисбатан қарама-қарши йўналган бўлади, шу сабабли р-n ўтиш орқали оқиб ўтаётган натижавий (тўғри) ток (2.1) дан келиб чиққан ҳолдаI0 токи германийли р-n ўтишларда ўнлаб мкА ёки кремнийли р-n ўтишларда наноамперларни ташкил этади ва температура ортиши билан кучли равишда ток ҳам ортади. Лекин I0 қийматидаги катта фарқ таъқиқланган зона кенглиги билан аниқланади.Р–n ўтишнинг тескари уланишиБу ҳолатда ташқи кучланиш манбаининг мусбат қутби n-соҳага уланади (2.3 - расм).Кучланиш манбаининг электр майдони ўтишнинг контакт майдони йўналган томонга йўналган. Шу сабабли потенциал тўсиқ баландлиги ортади ва UK = U0 га тенг бўлади. Тескари кучланиш қийматининг ортиши р-n ўтиш кенглигининг кенгайишига олиб келади Амалий ҳисобларда қуйидаги ифодадан фойдаланиш қулай: Download 459.81 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|