Egntitep' Sankt-Peterburg • Moskva • Yekaterinburg • Voronej Nijniy Novgorod • Rostov-Don Samara • Minsk

Guruch. 3.4.Quvur tizimi sifatida o'chirilgan tarmoq


Portlashli transportning transmissiya samarasizligi
Kommutatsiyalangan tarmoqlar foydalanuvchi trafigini uning tezligi butun aloqa seansi davomida doimiy bo'lganda va tarmoqning jismoniy aloqa liniyalarining belgilangan o'tkazish qobiliyatiga maksimal darajada to'g'ri kelsa, eng samarali uzatadi.Abonentlar tomonidan yaratilgan axborot oqimlari pulsatsiyalanganda tarmoq samaradorligi pasayadi.
Shunday qilib, telefonda gaplashayotganda, odamlar nutq tezligini doimiy ravishda o'zgartiradilar, tezkor bayonotlarni pauzalar bilan aralashtirib yuboradilar. Natijada, mos keladigan "ovozli" axborot oqimlari notekis bo'lib qoladi, ya'ni ma'lumotlarni uzatish samaradorligi pasayadi. To'g'ri, telefon orqali suhbatlar bo'lsa, bu qisqarish juda maqbuldir va ovozli trafikni uzatish uchun elektron kommutatsiya tarmoqlaridan keng foydalanish imkonini beradi.

82

I qism. Ma'lumotlar tarmoqlari asoslari


Kompyuter trafiki deb ataladigan, ya'ni kompyuter foydalanuvchisi ishlaydigan ilovalar tomonidan yaratilgan trafikning uzatilishi elektron kommutatsiyalangan tarmoqning samaradorligini ancha pasaytiradi. Bu tirbandlik deyarli har doim portlab ketadi. Misol uchun, Internetdan boshqa sahifani yuklab olganingizda, trafik tezligi keskin oshadi va yuklab olish tugallangandan so'ng u deyarli nolga tushadi. Agar siz tasvirlangan Internet seansi uchun elektron kommutatsiyalangan tarmoqdan foydalansangiz, kompyuteringiz va veb-server o'rtasidagi kompozit havola ko'pincha bo'sh qoladi. Shu bilan birga, tarmoq o'tkazish qobiliyatining bir qismi boshlar tomonidan himoyalanadi va boshqa tarmoq foydalanuvchilari uchun kirish imkoni bo'lmaydi. Bunday davrlarda tarmoq harakatlanuvchi, lekin foydali ishlarni bajarmaydigan bo'sh metro eskalatoriga o'xshaydi.
Bir xil bo'lmagan kompyuter trafigini samarali uzatish uchun paketlarni almashtirish texnikasi maxsus ishlab chiqilgan.


Paketlarni almashtirish
Paketli kommutatsiyalangan tarmoqlar, kontaktlarning zanglashiga olib keladigan tarmoqlari kabi, jismoniy aloqa liniyalari orqali ulangan kommutatorlardan iborat. Biroq, bu tarmoqlarda ma'lumotlarni uzatish butunlay boshqacha. Majoziy ma'noda, elektron kommutatsiyalangan tarmoq bilan solishtirganda, paketli kommutatsiyalangan tarmoq o'zini kamroq "mas'uliyatli" tutadi. Misol uchun, u ushbu ma'lumotlar yo'lidagi ortiqcha aloqa liniyalari haqida tashvishlanmasdan va kerakli tarmoqli kengligini kafolatlamasdan ma'lumotlarni uzatish uchun qabul qilishi mumkin. Paketli kommutatsiya tarmog'i o'z abonentlari uchun faqat ular uchun ajratilgan alohida aloqa kanallarini oldindan yaratmaydi. Ma'lumotlar kechiktirilishi va hatto yo'l davomida yo'qolishi mumkin. Paketli kommutatsiyalangan tarmoq bunday tartibsizlik va noaniqlik sharoitida ma'lumotlarni uzatish funktsiyalarini qanday bajaradi?
Paketli kommutatsiya tarmoqlari faoliyatining eng muhim printsipi tarmoq orqali uzatiladigan ma'lumotlarni paketlar1 deb ataladigan tizimli ravishda ajratilgan ma'lumotlar qismlari ko'rinishida ko'rsatishdir.


Har bir paketning sarlavhasi (3.5-rasm) mavjud bo‘lib, unda maqsad manzili va paketni adresatga yetkazish uchun foydalaniladigan boshqa yordamchi ma’lumotlar (ma’lumotlar maydoni uzunligi, nazorat summasi va boshqalar) mavjud. Har bir paketda manzilning mavjudligi paketli kommutatsiya texnologiyasining eng muhim xususiyatlaridan biridir, chunki har bir paketni kommutator tarmoq trafigini tashkil etuvchi boshqa paketlardan mustaqil ravishda qayta ishlanishi mumkin1 2. Sarlavhadan tashqari paketda paketning oxirida joylashtirilgan yana bir qo'shimcha maydon va shuning uchun treyler deb ataladi. Odatda treylerda nazorat summasi joylashtiriladi, bu sizga tarmoq orqali uzatish paytida ma'lumot buzilgan yoki yo'qligini tekshirish imkonini beradi.