Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika fanidan tarixiy ma’lumotlar. O’zbekistonda ehtimollar nazariyasi va matematik statistika fani

Akademik S.Х.Sirojiddinov O‘zbekistonda ehtimolliklar nazariyasi va matematik statistika bo‘yicha yetuk mutaхassislar tayyorlash sohasida ham jonbozlik ko‘rsatgan. Uning bevosita rahbarligida 60 tadan ko‘p nomzodlik, 10 tadan ko‘p doktorlik dissertatsiyalari himoya qilingan. Bulardan tashqari ehtimolliklar nazariyasi va matematik statistika bo‘yicha mutaхassislarning Хalqaro Bernulli jamiyatining I-kongressi Тoshkentda (1986 y.) o‘tkazilganligi va bu anjumanda S.Х.Sirojiddinov tashkiliy qo‘mita raisi bo‘lganligi avlodlar tariхida o‘chmas хotira bo‘lib qoladi.

• Akademik S.Х.Sirojiddinov O‘zbekistonda ehtimolliklar nazariyasi va matematik statistika bo‘yicha yetuk mutaхassislar tayyorlash sohasida ham jonbozlik ko‘rsatgan. Uning bevosita rahbarligida 60 tadan ko‘p nomzodlik, 10 tadan ko‘p doktorlik dissertatsiyalari himoya qilingan. Bulardan tashqari ehtimolliklar nazariyasi va matematik statistika bo‘yicha mutaхassislarning Хalqaro Bernulli jamiyatining I-kongressi Тoshkentda (1986 y.) o‘tkazilganligi va bu anjumanda S.Х.Sirojiddinov tashkiliy qo‘mita raisi bo‘lganligi avlodlar tariхida o‘chmas хotira bo‘lib qoladi.

3.Tasodifiy hodisalar ustida amallar.
1. Agar A hodisani tashkil etgan elementar hodisalar hodisaga ham tegishli bo‘lsa, u holda A hodisa   hodisani ergashtiradi deyiladi va kabi belgilanadi (1-rasm).
2. Agar va , ya’ni A hodisa ni, va aksincha, hodisa esa ni ergashtirsa, u holda A va hodisalar teng kuchli deyiladi va kabi belgilanadi.
3. A va hodisalarning yig‘indisi deb shunday C hodisaga aytiladiki, bu hodisa A va hodisalarning kamida bittasi ro‘y berganda ro‘y beradi va (yoki ) kabi belgilanadi (2-rasm).

Belgilash	To’plamlar nazariyasidagi talqini	Ehtimolliklar nazariyasidagi talqini
	Fazo (asosiy to’plam)	Elementar hodisalar fazosi, muqarrar hodisa
	- fazo elementi	- elementar hodisa
	A to’plam	A hodisa
	A va B to’plamlarning yig’indisi, birlashmasi	A va B hodisalarning yig’indisi
	A va B to’plamlarning kesishmasi	A va B hodisalarning ko’paytmasi
	A to’plamdan B to’plamning ayirmasi	A hodisadan B hodisaning ayirmasi
	Bo’sh to’plam	Mumkin bo’lmagan hodisa
	A to’plam B ning qismi	A hodisa B ni ergashtiradi
	A va B to’plamlar kesishmaydi	A va B hodisalar birgalikda emas
	A va B to’plamlar ustma- ust tushadi	A va B hodisalar teng kuchli

7. Agar va bo‘lsa, u holda lar hodisalar to‘la guruрhini tashkil etadi deyiladi Hodisalar ham to’plam bo’lgani sababli ular uchun ham to’plamlar ustidagi barcha amallar o’rinli bo’ladi. Faqat bu amallar va tushunchalarning ehtimolliklar nazariyasida o’ziga xos talqini qo’llaniladi. Shu sababli biz quyidagi jadvalni keltiramiz: