Eki vallı shókkishli dvigateller

Bir vallı maydalaǵıshlar
Bir vallı maydalaǵıshlar ortasha qattılıqtaǵı mergellardi, bos hák taslardı, qattı ılaydı, slaneslardı iri usaqlaw ushın isletiledi. Bir valli tisli maydalaǵısh bir tisli valli hám qozǵalmas jag'dan ibarat. Jag oqqa ornatiladı, onı bul jaǵdayda prujinali tartqı tutıp turadı, sol sebepli mashinaǵa maydalanbaydtuǵın material túsip qalǵanda jaq keyin basıp jıljıtılıp, oǵan jal beredi. vallidiń diametri 400—1600 mm, uzınlıǵı diametrinen 1, 5—3 ret úlken.
Onsha qattı bolmaǵan hák taslar hám mergellami hám de jumsaq jinslardıń oǵada ızǵar shiyki zatın usaqlaw ushın jaq- valli maydalaǵısh qollanıladı (13-súwret). Ol 100 mm biyikliktegi, chiqiqli aylanıwshı valli hám shamirli ornatilǵan qozǵalıwshań jag'dan ibarat. Jag'dıń tómengi ushin prujinali tartqi tutıp turadı.

Eki vallı maydalaǵıshlar
Bir jup qozǵalıwshań podshipnikli eki vallı maydalaǵıshlar keń tarqalǵan. Maydalaǵısh bir-birine qaray aylanatuǵın eki juva 1 hám 2 (14-súwret) den ibarat. Valliler vallarǵa bekkemlengen podshipniklarǵa tireledi. Bir jup podshipnik ramaǵa qozǵalmas etip ornatilǵan (15-y súwret), eki jupi qozǵalganda (15-6 súwret) bolsa ramadaǵı jóneltiriwshilerde juva jılısıwı múmkin, sebebi sol podshipniklar menen rama tirekleri 4 arasında prujina 3 bar. Prujina bar ekenligi sebepli maydalaǵısh puqta isleydi, sebebi metall yamasa basqa maydalanbaytuǵın zatlar túsip qalǵanda juva keyin basıp jıljıtıladı hám jańaǵı zat zonadan biymálel shıǵıp ketedi. Vallilerdi elektroritkish qayıslı hám tisli uzatpalar arqalı háreketlentiredi. Materialdıń ózgesheliklerine qaray tegis, taram-taram refli yamasa tisli juvalar isletiledi. Tegis juvalar menen qattı materiallar, tisli juvalar menen plastik materiallar (por, ılay) maydalanadı. Juvalar birdey yamasa hártúrli tezlikte aynalǵanda material ezilip ǵana qalmay, úykelenedi de. Qattı jinslardı usaqlawda eki juvalı maydalaǵıshlardıń usaqlaw dárejesi i — 3—5, ızǵar materiallardı usaqlawda i — 8—10.
Kóp vallı maydalaǵıshlar pátali pechlardan shıqqan materialdı usaqlawda qollanıladı.
Vallı maydalaǵıshlar vallilerdiń diametri hám uzınlıǵı menen ańlatıladı. Vallilerdiń diametri qansha úlken bolsa, usaqlaw ushın sonsha iri bóleklerdi uzatıw múmkin. Hár túrlı vallı maydalaǵıshlarda valli diametri menen maydalanatuǵın bólekler arasındaǵı koefficient tómendegishe:
6 - tegisvalliler ushın ^ = 18 +- 22;
7- taram-taramvalliler ushın ^ = 10^12;
8- tishlivalliler ushın ^ = 1, 5 +- 4, 5.

10 - súwret. vallı-jaqli maydalaǵısh :
1— 2~valliler; 3— rama ; 4— jóneltiriwshiler; 5—podshipnik; 6— kósher; 7-prujina.
9 –



13- rasm. Eki valikli maydalaǵısh: 1, 2~siypaq júzeli valiklar .
15-súwret. Podshipnikli vallı maydalaǵıshlar: e-bir jupi qozǵalmas ; y-eki jupi qozǵalıwshań .
4- vallı maydalaǵıshlar tiykarǵı kórsetkishleriniń esabı
Eki vallı maydalaǵıshlarda qamrov múyeshi dep material bólegi juva sırtına tiyip turǵan noqat arqalı ótkerilgen urınbalar payda etgen múyeshka aytıladı. Bunda a — súykelisiw múyeshi, a < 21, tgcp =f — sirpanma súykelisiw koefficiyenti qattı jınıslar ushın /— 0, 3; ızǵar hám jumsaq jınıslar ushın f= 0, 45.
vallilerdiń uzınlıǵı L, juvalar arasındaǵı aralıq I bolsa, shıǵıp atırǵan material lentasining kesim maydanı F = L l. waqıt birliginde juvalardan shıǵıp atırǵan materialdıń kólemi teoriyalıq tárepten l -L W m3/s. Shıǵıp atırǵan material lentasining tezligi Wm3/s ni quraydı.
Shama menen oylayıq, material lentasining shıǵıw tezligi shama menenvallilerdiń aylanba tezligine teń bolsın,
vayl =nDn
Q = n ■ D ■ n -L I ■ fi - p kg/s
Bunda D —valliler diametri, m; I —valliler arasındaǵı sańlaq eni, m; L —valliler uzınlıǵı, m; n — sekundına aylanıwlar sanı ; p — materialdıń kólemlik tıǵızlıǵı, kg/m3; /J — yum shat jumıs koeffi- tsiyenti. Qattı jınıslar ushın m = 0, 2—0, 3; ızǵar hám jabısatuǵın materiallar ushın [i = 0, 5—0, 7.
vallilerdiń aylanıwlar sanı qansha úlken bolsa, jumıs ónimliligi sonsha joqarı boladı, lekinbu málim shegaraǵa shekem orın1 i, sebebi súykelisiw kúshivalliler arasındaǵı sańlaqtan materialdı tutıp qalıw ushın jetkilikli bolmasligi múmkin.
(35)
(36 )
Professor Levinson aylanıwlar sanın tómendegi formuladan tabıwdı usınıs etedi:

Bunda p — aylanatuǵın balaklar shıyeme, m; D — valli diametri, m; j — materialdıń kólemlik massası, kg/m3;/— materialdıńvallilerge súykelisiw koefficiyenti, aste isleytuǵın maydalaǵıshlarda qattı materiallami usaqlawda 0, 5 —2, 5 m/s, tez isleytuǵın maydalaǵıshlarda jumsaq materiallami usaqlawda 6—8 m/s.

v. P. Romadin vallı maydalaǵıshning quwatini (kómirdi usaqlawda ) tómendegishe anıqlawdı usınıs etedi:
N = 0, 1 i-Gkvt,
Bunda i — usaqlaw dárejesi; Q — jumıs ónimliligi, t/soat. Tómendegi emperik formula da usınıs etiledi:
N = k-D L h kvt.
Bunda k — koefficiyent, 0, 85 ke teń.
Elektr energiyasınıń salıstırma sarpı 0, 4—3 kvt/soat.
ZARB BILAN ISHLAYDIGAN MAYDALAǴISHLAR
Shókkishli maydalaǵıshlar ortasha qattılıqtaǵı hám jumsaq, azmaz ızǵar hám jabısatuǵın materiallami usaqlawda qollanıladı. Tómendegi tiykarǵı belgileri boyınsha xillarga bolinadi:
— rotorlaming sanı boyınsha : bir rotorli hám eki rotorli;
— shókkishlami tutqıshqa bekkemlew boyınsha : shamirli o'matilgan shókkishli hám taza bekkemlengen shókkishli;
— kolosnik pánjere ámeldegi bolǵanda : maydalaǵıshning material salıw hám materialdı bosatish bólimlerinde kolosnik pánjereli hám kolosnik torız;
— shókkishlaming dúzilisi boyınsha : dúzilisi ápiwayı, ıqsham.
Shókkishli maydalaǵıshlaming islew Principi materialǵa zarbiy hám
ishqalab tásir etiwden ibarat. Taza yamasa shamirli bekkemlengen shókkishlerde tóplanǵan kinetik energiya esabına usaqlaw júz beredi.
Zarbiy tásir etetuǵın maydalaǵıshlarda material zarbiy kúsh esabına maydalanadı. Bul kúsh material menen maydalaytuǵın dene túsip atırǵanda urılıwı esabına, túsip atırǵan material qozǵalmas sırtqa urılıwı esabına, maydalanıp atırǵan bóleklaming túsip atırǵanda bir-birine urılıwı esabına payda
boladı. Qısılǵan hám erkin soqqı urıwlar bar. Qısılǵan zarbda material eki sirt arasında jemiriledi hám jemirilip atırǵan dene bólekleri qaptal diywallarǵa erkin ushıp barıp tegadi. Urilayotgan deneniń urılıw waqtı daǵı kinetik energiyası