Ekologiya və su təsərrüfatı jurnalı, №3, may, 2018- ci il

Yüksək gəlir səviyyəsinə sahib ölkə

Orta gəlir səviyyəsinə sahib ölkə

Digər tərəfdən təkrar emal metodları hər material üçün fərqlidir. Məsələn:

Alminium:Tullantı alminiumlar kiçik par- çalar halında doğranır. Daha sonra bu parçalar böyük ocaqlarda əridələrək tökmə alminium halına gətirilir. Bunun nəticəsində tullantı alminium,saf alminium ilə demək olar ki eyni hala gəlir və istehsalda istifadə oluna bilir.

Kağız:Kağız əvvəlcə su içində liflərinə ayrılır. Daha sonra hazır olan kağız lifləri ka- ğız istehsalında istifadə olunur, 1 ton istifadə edilmiş tullantı kağızın təkrar emalı nəti- cəsində 16 ədəd şam ağacı və 85 metr meşə sahəsi xilas olunar. Məsələn; bu yolla Türki- yədə ildə 80 milyon şam ağacı və 40000 hek- tar meşə sahəsi qorunmuş olacaq.

Plastik: Plastik tullantılar əvvəlcə cinslə- rinə görə ayrılır, daha sonra bunlar xırda kiçik parçalara ayrılır. Bu parçaları müəyyən miq- darda təbii xammal ilə qarışdıraraq və ya təkrar əridib ikincili xammal kimi də istiafdə etmək olar.1 ton plastik tullantının təkrar ema- lı nəticəsində 14000kv enerjiyə qənaət etmək olar.

Şüşə: tullantıları toplandıqdan sonra rəng-

Kağız 9%

Plastik 8%

Metal 2%

Şüşə 4%

lərinə görə ayrılır və təkrar eaml müəssisələ- rinə göndərilir. Burada şüşə qırılır və əridilir. Bu şəkildə təkrar şüşə istehsalında istifadə olunur, eyni zamanda beton və asfalt istehsa- lında da istifadə oluna bilər. Asfalta 30 % miqdarında şüşə qatılır. 1 ton şüşənin təkrar emalı nəticəsində 100 l benzinə qənaət edilmiş

olar. Bu materiallar həmçinin tikinti material- ları arasında plitə kimi tanınan və hamıya xoş

Qida

tul.

77%