ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
ТЕРМИЗ ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ
Иқтисодиёт ва туризм факултети
Иқтисодиёт йўналиши 2-курс 201-гуруҳ талабаси
_____________________________________ нинг
“ЭКОНОМЕТРИКА”
фанидан
ТАЖРИБА ИШИ
Термиз - 2020
Excel ёрдамида корреляция ва регрессия параметрларини ҳисоблаш.
ЧИЗИҚЛИ РЕГРЕССИЯ
Бир турдаги маҳсулот ишлаб чиқарувчи 10 та корхона бўйича қуйидаги маълумотлар берилган.
Корхоналар тартиб рақами, n
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Меҳнатнинг электр билан қуролланиши, квт/с, x
|
2
|
5
|
3
|
7
|
2
|
6
|
4
|
9
|
8
|
4
|
Бир ишчига нисбатан ишлаб чиқарилган маҳсулот, млн.сўм, y
|
3
|
6
|
4
|
6
|
4
|
8
|
6
|
9
|
9
|
5
|
Топшириқ:
1. Берилган маълумотлар асосида корреляция майдонини тузинг ва боғланиш шаклини аниқланг.
2. Чизиқли регрессия тенгламаси параметрларини ҳисобланг ва b параметрининг иқтисодий мазмунини изоҳланг.
ЖАВОБ
Ечим:
Ушбу масалани Microsoft Excel дастури ёрдамида ҳисоблаймиз.
1. Корреляция майдонини тузамиз ва боғланиш шаклини аниқлаймиз.
Биринчи топшириқни бажариш учун х ва у маълумотларини, биринчи навбатда х омил белги маълумотларини тартиб билан жойлаштириб уларга мос натижавий белги маълумотларини жойлаштириб чиқамиз. Натижада бир ходим ҳисобига ўртача кунлик яшаш минумуми ортиб бориши билан ўртача кунлик иш ҳақи ҳам ортиб борган эканлигини кўришимиз мумкин. Хулоса қилиш мумкинки бу белгилар ўртасида тўғри чизиқли боғланиш мавжуд. Шунинг учун чизиқли кўринишдаги тенгламадан фойдаланамиз. Бу хулосани график тарзда ҳам талқин қилиш мумкин.
Корреляция майдонини тузиш учун Microsoft Excel дастуридан фойдаланимиз. Бунинг учун маълумотларни кетма кет киритамиз: олдин х маълумотларини кейин у маълумотларини киритамиз.
Кейин x ва y маълумотлар доирасини белгилаб олган ҳолда юқоридаги менюдан: Вставка / Точечная диаграмма / Точечная танлаймиз.
1-расм. Корреляция майдони
Корреляция майдонини тузиш жараёни шуни кўрсатадики, бу боғланиш тўғри чизиқли боғланишга яқинлиги кўрсатади. Чунки нуқталар амалда тўғри чизиқ бўйлаб жойлашган.
2. регрессия тенгламаси параметрлари a ва b коэффициентларни топамиз.
Натижа:
регрессия тенгламасига эга бўламиз.
Jadvalda ko`rinib turibdiki X vaY orasida yuqori bog`lanishga ega.
R=0,925
X va Y omillar o`rtasidagi bog`liqlik 0.925 ga teng va X Y omillar orasidagi bog`lanish kuchli juda ham yuqori.
Determinatsiya koefitsenti
R^2=86%
X Y ning 86% variatsiyasiga ega qolgan 14% variatsiya biz inobatga olmagan omillar hisobidan
Дисперсионный анализ
F(haqiqiy)= 47.5627009646302 F(jadval)= 0.000124959981266703 0.05> 0.000124959981266703
F(haq)>F(jad)
H0 gipoteza rad etiladi (biz tanlab olgan omillar tasodifiy) bu gipoteza rad etiladi va regressiya statistik ma`noga ega, modul ishonchliligi tan olindi.
T Statistika
T(b0)= 3.17069527271838 T(b0)>T(Tjad) Tznacheniya >0.05 bo`lsa T(b0)>T(Tjad) bo`ldi
T(b1)= 6.89657168197578
Ushbu modelimiz ishonchli, parametrlar ham ishonchli, statistic ma`nodor.
Aproximatsiya xatoligi 6.4 % ga teng
Do'stlaringiz bilan baham: |
