Ekonometrika so‘zi nimani anglatadi va u fan sifatida qaysi davrda yuzaga kelgan?

6.Ekonometrik usullarning xususiyatlari haqida nimalarni bilasiz?
ekonometrikao’ziga xos bo’lgan usullar tizimi sifatida iqtisodiy o’zgaruvchilar va ular orasidagi bog’lanishlarning xususiyatlarini tasvirlagan xolda o’zining masalalarini aniqlashtirish bilan rivojlana boshladi. Regressiya tenglamasiga na faqat birinchi darajali o’zgaruvchilarni kiritildi balki natijaga maksimal yoki minimal (ozmi-ko’pmi) darajada ta’sir etuvchi qiymatlarni akslantiruvchi iqtisodiy o’zgaruvchilarning optimal xususiyatlarini ifodalash maqsadida, ikkinchi darajali o’zgaruvchilarni ham kiritila boshlandi. Masalan: Ekinlarni o’g’itlantirishning hosildorlikka ta’sirini ko’radigan bo’lsak, ekinlarni ma’lum bir darajada o’g’itlantirish uning xosildorligini oshiradi; lekin o’g’itlantirish me’yor darajasidan ortishi hosildorlikni ortishiga olib kemaydi balki, hosildorlikni pasayishiga olib kelishi mumkin. Xuddi shunday ko’plab ijtimoiy-iqtisodiy o’zgaruvchilarning ta’siri haqida gapirish mumkin(masalan, ishchilar sonini ortishini mehnat unumdorligiga, daromadlarni ayrim oziq-ovqat mahsulotlarini iste’moliga ta’siri va h.k.).Ikkinchidan-regressiya tenglamasida mustqil komponentalar sifatida qaraluvchi ijtimoiy-iqtisodiy o’zgaruvchilarning o’zaro ta’siri aks etadi.Masalan, quyidagi regressiyani ko’raylik,

albatta bu tenglamada o’zaro ta’sir effekti ( -parametri) statistika nuqtai nazaridan qiymatga ega bo’lmasligi ham mumkin. Ammo iqtisodiy nuqtai nazardan ma’noga ega.Iqtisodiy tadqiqotlarda regressiya tenglamalari o’zlar ma’noga ega bo’la boshladilar. Masalan, tannarxni ishlab chiqarish hajmiga (mahsulot birligi miqdori) bog’liqligi quyidagicha ifodalanishi mumkin:

Tenglikni ikkala qismini ishlab chiqarish harajatlari hajmi bo’lsak, quyidagini olamiz:

Bunday tenglamalarning parametrlari kichik kvadratlar usuli bilan baholanishi mumkin, ushbu parametrlarning xususiyatlari shundan iboratki ularning har biri aniq iqtisodiy ma’noga ega.