Ekonometrika va raqamli iqtisodiyot

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

“EKONOMETRIKA VA RAQAMLI IQTISODIYOT”

kafedrasi

“IQTISODIYOTDA AXBOROT KOMPLEKSLARI VA TEXNOLOGIYALARI” Fanidan

LABORATORIYA ISHI № 8
KM-60 guruh talabasi
Abdig’aniyev Raxmatjon


Мavzu: Axborot komplekslarida qaror qabul qilish va ekspert
tizimlari



Toshkent-2019


Laboratoriya ishi № 8


Маvzu: Axborot komplekslarida qaror qabul qilish va ekspert
tizimlari
Ishdan maqsad: MS Exse1 dasturida axborot komplekslarida qaror qabul qilishga doir iqtisodiy-moliyaviy masala yechilishi. Qaror qabul qilish jarayonida MS Excel dasturining “Dispetcher stsenariev” va “Poisk resheniya” buyruqlaridan foydalanish.
Nazariy qism:
Qanday qilib insonning ko`p yillik tajribasini va bilimlarini kompyuterga kiritish va undan unumli ravishda foydalanish mumkin? Umuman bu ishni xal qilib bo`ladimi yoki yo`qmi? Bilimlarni ifodalashning qanday usullarini taklif qila olasiz? Sun’iy intellekt deganda nimani tushunasiz? Nima qilsa kompyuter xam insonlarga o`xshab fikrlashi va ma’lum bir xolatlarda bizga yordam berishi mumkin? Ushbu muammoli savollarga javob berishga harakat qiling va ularni guruxdoshlaringiz hamda ustozingiz bilan o`rtoqlashing.
Sun’iy intellekt-bu dasturiy sistema bo`lib, kompyuterda inson kabi fikrlashni amalga oshiradi. Bunday sistemani yaratish uchun ma’lum bir masalalarni yechib, ma’lum sohada qaror qabul qiluvchi insonning fikrlashi jarayonini o`rganish zarur. Undan so`ng bu jarayonning asosiy bosqichlarini ajratib, ularni kompyuterda amalga oshiruvchi programma vositalarini yaratish mumkin. Demak, sun’iy intellekt metodlari qaror qabul qilish bo`yicha murakkab dasturiy sistemalar yaratish usullaridan biridir

6–variant
Ekspert sistemalarning ishlatilish sohalarini qisqacha keltiring.Excel dasturida «Мастер функции» darchasidan «Категория» bo’limidagi «Логический» dan «Если»funksiyasi orqali masala tuzing va yeching
Bajarish tartibi:
1. Excel dasturini ishga tushiramiz:


2. Avvalo, Ecли funksiyasi bilan yechiladigan masala tuzib olishimiz lozim:
Toshkent moliya institutida ta’lim olayotgan talabalar guruhlarida ingliz tili guruhlarini tashkil etish bo’yichaa masala tuzamiz. Agar guruhdagi talabalar soni 26 tadan oshsa, ingliz tili guruhi tuzish mumkin, aksincha 26 tadan kam bo’lsa mumkin emas.
3. Guruhlar ro’yxatini tuzamiz:

4. Master funksii bolimidan Логический bo’limini tanlaymiz va Если funksiyasini tanlaymiz :



5. Tegishli shartlarni kiritamiz:




6. Avtomatik tarzda shartni qanoatlantiruvchi katakchalar va qanoatlantirmaydiganlari ajraladi: