Eksperiment natijalariga ishlov berish vazifalari. Asosiy tushunchalar. Vo

O‘lchash o‘zgartgichlar - turlari va xarakteristikalari
O‘lchov qurilmasining asosiy qismi bu o‘lchash o‘zgartgich(O‘O‘) bo‘lib, u o‘lchanayotgan kattalikni ikkinchi bir kattalikka o‘zgartirib beruvchi qurilmadir. O‘lchash o‘zgartgichlar turli fizik kattaliklarni o‘lchash va keyinchalik o‘lchash axborotini kayta ishlash, saklash va uzatish uchun qulay shaklga o‘zgartirib berish vazifasini bajaradi. Bevosita o‘lchash ob’ektiga o‘rnatilgan o‘lchash o‘zgartgichlari majmuasi datchik deb xam ataladi.
Mashinalarni sinash IO‘Tda qo‘llaniladigan O‘O‘lar ishlash prinsipiga ko‘ra quyidagi turlarga bo‘linadi:
1.Mexanik.
2.Optikomexanik.
3.Pnevmatik.
4.Gidravlik
5.Elektr..
Elektr o‘lchash o‘zgartirgichlari o‘z navbatida:
1. Parametrik (passiv) va
2. Generator (faol) turlarga bo‘linadi.
Passiv o‘zgartgichlarda o‘lchanayotgan kattalik ta’siri ostida kandaydir elektr parametri (karshilik, sig‘im, induktivlik va b.) o‘zgaradi. Misol uchun, termorezistor, tenzodatchik va b. Faol o‘zgartirgichlarda esa kiruvchi kattalik ta’siri ostida o‘zgartgichning o‘zida elektr yurituvchi kuch (e.yu.k.)- tok xosil bo‘ladi. Masalan, taxogenerator, termopara va xokazolar. Mashina yoki uning ishchi organining mexanik yuklanganligini o‘lchash uchun tenzometrik O‘O‘ lar qo‘llaniladi.
Qishloq xo‘jalik mashinalarini sinashda qo‘llaniladigan zamonaviy o‘lchov vositalari quyidagi slaydlarda keltirilgan (Prezentatsiya KubNIITiM –Sbornik priborov 2012 g.).
Ayrim asosiy o‘lchov vositalarining aniqlik darajasi (chegaraviy xatoligi) 12.2 –jadvalda keltirilgan.
12.2 -jadval
Ayrim asosiy o‘lchov vositalarining aniqlik darajasi

Izmeritelnoe ustroyctvo i metod izmereniya |

Predelnaya oshibka, % k naibolshemu znacheniyu izmereniy

Mernaya metallicheskaya lenta (20 m) Uglomer opticheskiy Taxometr sentrobejnыy Taxogenerator Stroboskop elektronnыy Vesы avtomobilnыe Vesы texnicheskie Dinamometrы prujinnыe Dinamometrы gidravlicheskie Manometrы (s trubkoy urdona) Manometrы rtutnыe Datchiki fotoelektricheskie Sekundomerы standartnыe Termometrы rtutnыe texnicheskie Termometrы (bez usileniya) Gazoanalizatorы s pogloщeniem Gazoanalizatorы xromatograficheskie Viskozimetrы standartnыe Zapis ossillografom pri usilenii

0.20-0.30 0.50-2.00 0.40-2.50 2.50-4.00 0.10-1.00 0.80-1.20 0.10-0.20 1.00-3.50 0.70-2.00 1.00-10.00 1.00-2.00 0.40-2.00 0.40-0.70 0.80-2.00 0.50-2.50 0.50-5.00 0.80-2.00 1.00-4.00 1.50-4.00

29. Tajribalar quyidagilar sharoitlarda o‘tkazilishi mumkin: laboratoriya, laboratoriya-dala va dala tajribalari. Tajribalar nomlanishi xam shunga mos ravishda quyidagicha.