Elektr energiyas

ELEKTR ENERGIYASINI NAZORAT QILISH VA HISOBLASHNING

AVTOMATLASHTIRILIGAN TIZIMLARI (ENHAT) TUSHUNCHASI VA POG’ONALARI

Hozirgi kunda keng tarqalgan ENHAT tushunchasi, turlicha talqin qilinadi.

Masalan, “Energiya resurslari iste‟molini hisobga olishning avtomatlashtirilgan tizimi”, “Energiya resurslarini nazorat qilish va hisobga olishning avtomatlashtirilgan tizimi”, “Energiyadan foydalanishni nazorat qilish va boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi” ma‟nolarida ifodalandi. Keltirib o’tilgan tushunchalarning barcha o’xshashliklarida ularga mutlaqo turli “falsafiy” ma‟no qo’yilgan. Chunki hisobga olish – bu ko’proq faqat “qaydnomalarni bosmadan chiqarish” ma‟nosida tushuniladi. Shu bilan bir vaqtda “boshqarish” vazifasiga hamda parametrlarni o’lchash, tizimlarning texnik yaroqlililiklarini baholash, ularning ish rejimlarini tahlil qilish va asosiysi energiya ta‟minoti va energiyadan foydalanishni optimallashtirish bo’yicha yechimlarni qabul qilish va amal qilish vazifalari kiradi.
Bu yerda va keyinchalik ENHAT tushunchasi “elektr energiya iste‟molini nazorat qilish va hisobga olishning avtomatlashtirilgan tizimlari” sifatida tushunish kerak. Shunday qilib, ENHAT – bu elektr energiya iste‟molini avtomatik nazorat qilish va energiyadan foydalanish jarayonini avtomatlashtirilgan hisobga olish tizimini tashkil etish uchun mo’ljallangan texnik va dasturiy vositalar majmui hisoblanadi.
Elektr energiya iste‟molini hisobga olishning qo’llanilishi elektr energiya va quvvat sarflari haqida oshkora va tezkor axborotlarni olish imkonini beradi. Bu energiyani tejash texnologiyalarini joriy etish uchun asos hisoblanadi. Bundan tashqari, ENHAT ning mavjud bo’lishi elektr energiyaga bo’lgan to’lovning sifat jihatdan yangi shakllariga o’tish imkonini beradi.
Umumiy holda ENHAT tuzilmasini quyidagi to’rtta pog„onaga ajratish mumkin (1.1-rasm):


2-daraja ma‟lumotlarini yig„ish va ishlov berish markazi

1-daraja ma‟lumotlarini yig„ish va ishlov berish markazi

MYTQ pog„onasi

Birlamchi o’lchash asboblari pog„onasi

1.1-rasm. ENHAT pog„onalari