bo’ladi. Agar zaryad jism sirti bo’yicha tekis taqsimlangan bo’lsa : bo’ladi. Agar bizga uzun, cheksiz, ingingichka sim yoki ip berilgan bo’lsa , u holda zaryadlarning chiziqiy zichligini kiritish ma’qulroq. bo’ladi.
Zaryadlarning chiziqiy, sirtiy va hajmiy zichliklari tushunchalarini berish, fizik kattaliklarning kiritilish sabablarini va ahamiyatini tushuntirish.
Zaryadning saqlanish qonuni: Zaryadning saqlanish qonuni: Yopiq sistemada barcha zarralar zaryadlarining algebraik yig’indisi o’zagarmasdir. q1 + q2 + q3 +…+ qn =const Zaryadning saqlanishining ma’nosi : olingan jismlardagi qarama - qarshi zaryadlar miqdori teng bo’lib, ular yo’qolmaydi. Tabiatda mavjud bo’lgan barcha jismlar har doim o’zaro teng miqdorda musbat va manfiy zaryadlanadi. Shunday qilib, yuqoridagi ko’rib o’tilgan tajribalarda shoyiga ishqalangan shisha tayoqchadan elektronlar shoyiga o’tishi tufayli shisha tayoqcha musbat, shoyi esa manfiy zaryadlanib qoladi; jun matoga ishqalangan ebonit tayoqchaga jun matodan elektronlar o’tishi tufayli ebonit tayoqcha manfiy, jun mato esa musbat zaryadlanib qoladi, degan xulosaga kelamiz. Demak har qanday jism elektr zarralardan tashkil topganini hisobga olsak elektromagnit ta’sirlashuvni universal ta’sirlashuv deb qarasak bo’ladi.
Zaryadning saqlanish qonuni
С.Г. Калашников. Электр. Ўқув қўлланма. Тошкент. 1979, 1-боб - С.Г. Калашников. Электр. Ўқув қўлланма. Тошкент. 1979, 1-боб
- И.Е. Иродов. Основные законы электромагнетизма. М. 1983, глава 1
- Д.В. Сивухин. Общий курс физики т-3, 2004, глава 3
- Г.А. Зисман, О.М.Тодес. Курс общей физики. ч.2.,М., глава 1
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
Do'stlaringiz bilan baham: |
