Elektr yuritmalarni ishga tushirish. Reja

Elektr yuritmalarni ishga tushirish.
Reja:
1.Umumiy ma’lumotlar
2. Ishga tushirish reostatlarini analitik usulda aniqlash.
3. Ishga tushirish reostatlarini grafik usulda aniqlash.
4. Ketma-ket qo’zg’atishli o’zgarmas tok yuritgichi.

Elektr yuritmalarni ishga tushirish deb, ularni elektr tarmoqqa ulash va aylanish tezligini kerakli bo’lgan miqdorgacha ya’ni nominal tezlikkacha olib chiqish jarayoniga aytiladi.

Ma’lumki, ishga tushirish jarayonida elektr yuritmalar tarmoqdan katta miqdorda tok iste’mol qiladi. Bu esa elektr yuritgich chulg’amlari izolyatsiyasining ishdan chiqishiga va uning kuyishiga, elektr yuritgich katta qo’zg’atuvchi moment hosil qilishi natijasida ishchi mexanizm buzilishiga, elektr tarmoqda kuchlanishning pasayishiga va shu tarmoqqa ulangan boshqa iste’molchilarning ishlashiga salbiy ta’sir ko’rsatishiga olib kelishi mumkin.
SHu sababli ishga tushirilayotgan elektr yuritmalarning iste’mol toklarini ma’lum miqdorgacha chegaralash talab qilinadi. Buning uchun elektr yuritmalarni, kuchlanishni pasaytirib yoki o’zgarmas tok yuritgichlari yakori va asinxron faza rotorli yuritgichlari rotori zanjirlariga qo’shimcha qarshiliklar ulab, ishga tushirish usullari qo’llaniladi.
Elektr yuritmalarni qo’shimcha qarshilik ulab ishga tushirish usulini pog’onali yoki reostatli deyiladi.
Qo’shimcha reostat qarshiliklari qiymatlarini aniqlash uchun analitik yoki grafik usullari qo’llaniladi.


Ishga tushirish reostatlarini analitik usulda aniqlash.
Bu usul mustaqil yoki parallel qo’zg’atishli o’zgarmas tok va faza rotorli asinxron yuritgichlar uchun qo’llaniladi. Ma’lum rusumli yuritgichlarning pasportidagi ko’rsatgichlari nominal miqdorlari, statik moment M_s yoki chegaraviy maksimal M₁ va minimal M₂ momentlari berilgan bo’lishi kerak.

1. 
   O’zgarmas tok yuritgichlari uchun:
   

- nominal quvvat kVt
- nominal kuchlanish V
- nominal tok A
- nominal aylanish tezligi
- yakor chulg’ami qarshiligi Om
- qo’zg’atish chulg’ami qarshiligi, Om
(parallel qo’zg’atishli yuritkich uchun)

CHegaraviy momentlar miqdorlari:

maksimal ,
minimal
Ishga tushirish reostati pog’onalari soni:

Bu yerda: ; ; -tabiiy mexanik tavsifdagi M₁ va M₂ muvofiq bo’lgan shartli sirpanishlar.
- yuritkich koeffitsienti,
- salt xolati tezligi
- proportsionallik koeffitsienti.
Ishga tushirish reostati pog’onalarining qarshiliklari quyidagi ifodalar orqali aniqlanadi:
Om
Om
Om
Om
Om
Agar yuritgich parallel qo’zg’atishli bo’lsa, bo’ladi
Qo’zg’atish chulg’ami toki bo’ladi.

2. 
   Asinxron faza rotorli yuritgichlar uchun:
   

- nominal quvvat kVt
- nominal kuchlanish V
- nominal tok A
- nominal aylanish tezligi
- sinxron tezlik
- qutblar soni
- rotor kuchlanishi V
- rotor toki A
- zo’riqish koeffitsienti
CHegaraviy momentlar:
maksimal ,
minimal
Kritik moment bo’ladi
Nominal moment bo’ladi
Nominal sirpanish topiladi:

Sinxron tezlik bo’ladi.
Tabiiy tavsifdagi kritik sirpanish topiladi:

Momentlar nisbatlari topiladi:
va
Momentlar nisbatlari koeffitsientlari topiladi:
v a

Proportsionallik koeffitsienti S topiladi:

Tabiiy tavsifdagi M₁ va M₂ gamuvofiq bo’lgan sirpanishlar topiladi:
va
Ishga tushirish reostati pog’onalari soni
bo’ladi.
Rotor chulg’ami fazasi qarshiligi topiladi:
Om.
Ishga tushirish reostati pog’onalarining qarshiliklari quyidagicha aniqlanadi:
Om
Om
---------------
Om
Om
Om