Elektr zanjirlari va ularning turlari. Elektr zanjirlarining elementlari. Elektr zanjirlarining asosiy qonunlari. Om va Krixgof qоnunlari. Chiziqli, chiziqli bo’lmagan, parametrik zanjirlar. Differensiallovchi va integrallovchi zanjirlar

Differensiallovchi va integrallovchi zanjirlar.
Differensiallovchi zanjirlar. Eng oddiy RC va RL elementlardan tashkil topgan differensiallovchi zanjir quyidagi sxemalarda tasvirlangan.

RC elementlardan iborat differensiallovchi zanjirning uzatish koeffitsiyenti.
(1)
yoki
(2)
f_x-zanjirning xususiy chatotasi

agar chastotada aktiv va reaktiv qarshiliklar teng bo‘ladi.
Kuchlanishni uzatish koeffitsiyentining moduli
(3)
Oxirgi ifoda RL differensiallovchi zanjir uchun ham o‘rinli. Bunday zanjirdagi R aktiv va X_L=ωL reaktiv qarshiliklarning tengligidan
(4)

1. 
   ko‘rinishdagi uzatish koeffitsiyenti ifodasini quyidagi ko‘rinishda yozish mumkin.
   

(5)
bundan
(6)
oxirgi ifodada zanjirning fazachastota tavsifnomasini anglatadi.
Quyidagi rasmlarda amm-chastota va faza-chastota tavsifnomalar tasvirlangan.

Amplituda-chastota faza chastota
Ba’zi hollarda zanjirning vaqt bilan bog‘liq bo‘lgan uzatish koeffitsiyenti ham o‘rganiladi. Bu chiqish kuchlanishining kirishga ta’sir qilayotgan birlamchi kuchlanishga bog‘liqligidir. bo‘lganda bu kattalik
(7)
ifoda bilan aniqlanadi, bunda
T=RC (8)
zanjirning vaqt doimiysi. RL differensiallovchi zanjir uchun
T=L/R (9)
yoki vaqt doimiysi ω_n orqali
(10)
bo‘ladi. Birlik kuchlanish sakrashi berilgan differensiallovchi zanjir rasmlarda tasvirlangan.

Kuchlanish sakrashi uzatish tavsifnomasi
Integrallovchi zanjir
RC va RL elementlardan tashkil topgan integrallovchi zanjirlar sxemalari quyidagi rasmlarda tasvirlangan.

Integrallovchi zanjir

RC integrallovchi zanjir uzatish koeffitsiyenti

(11)
yoki
(12)
yoki
(13)
bunda
(14)
Oxirgi ifodada raktiv va reaktiv qarshiliklar teng bo‘lgan yuqori chastotalar sohasi RL integrallovchi zanjir uchun
(15)
(13) ifodadan AChX va FChX ifodasini quyidagicha yozish mumkin.
(16)
(17)



Amplituda-chastota faza chastota

Integrallovchi zanjir kirishi birlik kuchlanish impulsi ta’sir qilganida uning uzatish koeffitsiyenti quyidagicha bo‘ladi.

(18)
(19)
T-zanjir vaqt doimiysi.



Kuchlanish sakrashi uzatish tavsifnomasi