Elektrik datchiklar. Potensiometrik datchiklar Reja
Download 165.5 Kb.
|
Elektrokontaktli datchiklar. Potensiometrik,tenzometrik,sigimli datchiklar
|
UТ l
х Rю Ur UT x
1
Rю Ur x
а) б) в) -расм Burchak siljishlarni о‘lchashda halqasimon potensiometrik (simli reostat) datchiklar kо‘plab ishlatiladi (1b-rasm). Uning karkasi yarim halqa kо‘rinishida izolyatsiyalangan ashyodan (plastmassa, tekstolit, keramika va boshqalar) yasalgan bо‘lib, unga katta solishtirma qarshilik va kichiq harorat koeffitsiyentiga ega bо‘lgan sim (manganin, konstantan, nixrom) о‘ralgan bо‘ladi. Potensiometrik datchiklarning afzalliklari – konstruksiyasi sodda, olingan signalni kuchaytirishga xojat yо‘qligi; kamchiligi – suriladigan elektrik kontakt mavjudligi. Potensiometrik datchiklar mexanikaviy siljishlarni elektr kattaliklariga aylantirib berishi uchun xizmat qiladi. Datchikning asosiy qismi reostat bо‘lib, uning qarshiligi surgich siljishida о‘zgaradi. 2 - rasm . Potensiometrik datchikning ulanish sxemasi. Manbaning kuchlanishi U reostatning barcha chо‘lg‘amlari qо‘zg‘almas uchlari orqali beriladi. Chiqish kattaligi surgichning siljishiga proparsional bо‘lib, u reostatning bir qо‘zg‘almas uchi bilan surgich orqali olinadi. Bunday sxema elektrotexnikada potensiometrik yoki kuchlanishni bо‘lish sxemasi deyiladi. Agar datchik barcha chulg‘amlarining qarshiligi R, chiqish kuchlanishi olinayotgan qismini qarshiligi Rchiq bilan belgilasak, u xolda reostat ikki qarshiligi Rchiq va (R- Rchiq) ketma-ket ulangan deb xisoblash mumkin. Reostat chо‘lg‘amidan о‘tayotgan tok kuchi: I W , bо‘lsa u xolda manba R Agar reostat qarshiligi uning uzunligi l boyicha teks taqsimlansa, xamda surgichni siljitish X bilan belgilanadi, Wchiq =I*Rchiq =Wx/l Shunday qilib, datchikning chiqish siginali surgichning siljishiga proparsional bо‘ladi. Potensiometrik datchiklarda mexanik harakat unga proporsional bо‘lgan о‘zgaruvchi kuchlanishga aylanadi. Potensiometr yuritgichi mexanik ravishda elektr qarshiligi R ni о‘zgartiruvchi detal bilan bog‘langan. 3-rasmda potensiometrik datchiklarning prinsipial sxemalari qо‘rsatilgan, unda tо‘g‘ri chiziqli harakat (a) va xalqa (b) kо‘rinishida harakat qiluvchi potensiometrlar keltirilgan. Datchikning chiqish qismidagi kuchlanish (3 a-rasm) quyidagilar bilan ifodalanadi:
bunda Up- elektr manbai kuchlanishi, Download 165.5 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| |||||||||||||||||||||