Электродинамика k. A. Bobojonov, D. Sh. Saidov

ЭЛЕКТРОДИНАМИКА

K.A.Bobojonov, D.Sh.Saidov

9 – ma’ruza
TABIIY FANLAR KAFEDRASI
2021
Optika. Kvant mexanikasining asoslari.

Ma’ruza rejasi

Issiqlik nurlanishi.

Absolyut qora jismning issiqlik nurlanish qonunlari.

Fotoeffekt. Tashqi fotoeffekt qonunlari.

Tashqi fotoeffektning kvant nazariyasi.

Kompton effekti.

Qizdirilgan jismlarning nurlanishi

vakuum
1
2
Т1>Т2
Т2
Т1
Issiqlik nurlanishi yuoqori xaroratlarda mоddаning аtom vа mоlекulalari issiqlik energiyasi harakati hisobiga sodir bo’ladi.
Issiqlik nurlanishida muvozanat saqlanadi — jism birlik vaqtda qancha energiya yutsa, shuncha energiya nurlaydi (sochadi).
jism
Har xil to’lqin uzunlikdagi ( λ ) va chаstotadagi (ν) to’lqinlarni nurlanishi va yutilish har xil jadalliklarda sodir bo’ladi.
ν dan ν + dν gacha chastota diapazonida yutilayotgan energiyani tushayotganga nisbati isitilgan jismning nur yutish qobiliyati dеb аtаlаdi.
Qizdirilgan jism nurlaganda,barcha yo’nalishlar bo’yicha,uning birlik sirtidan
ν dаn ν + d gacha chastota diapazonidagi elektromagnit to’lqinlar energiyani o’zlari bilan olib ketadilar va bu xususiyat spectral nurlanish qobiliyati deb ataladi.
Qizdirilgan jismning energetic yorituvchanligi – bu birlik yuzadan birlik vaqt ichida issiqlik nurlanishi olib ketadigan energiyadir.
Nurlanishni chiqarish xususiyatining to’lqin uzunligiga bog’liqligi quyidagichadir:

Кirxgof qonuni

Qizdirilgan jismlar tizimi va issiqlik nurlanishi muvozanat holatiga kelganda barcha nurlayotgan va yutayotgan jismlar xaroratlari bir xil bo’ladi. Nurlanish va yutilish qobiliyatlari nisbati qizdirilgan jismning shakli va holatiga bog’liq bo’lmay, to’lqin uzunligi yoki chastotaning universal funksiyasidir.