бу ерда а, b, с,... – қийматлари ҳар бир модда учун экспериментал аниқланадиган ўзгармас катталикдир. Кўп ҳолда формуланинг биринчи икки ҳади: билан чегараланиш мумкин. Бу ҳолда модда дисперсияси: қонун бўйича ўзгаради. Дисперсия ҳодисасини тушунтириш учун ёруғликни электромагнит тўлқин деб, модда тузилишини эса электрон назария асосида тасаввур қилиш етарли. Модда тузилишининг электрон назариясига асосан, жисм электронлар ва ионлардан ташкил топган. Улар электромагнит тўлқин таъсирида (тўлқин тебранишларига монанд равишда) тебранма ҳаракатга келади. Электромагнит майдоннинг бунчалик тез ўзгариши массалари етарлича кичик бўлган электронларгина сезишга улгуради. Шунинг учун ёруғлик тўлқинларнинг жисмга таъсирини ҳисоблашда ёруғликнинг электронга таъсирини ҳисоблаш билан чегараланса бўлади. Юқоридаги мулоҳазалар асосида Максвелл назариясига асосан, қуйидаги тенглама келтириб чиқарилади. Юқоридаги мулоҳазалар асосида Максвелл назариясига асосан, қуйидаги тенглама келтириб чиқарилади. -электромагнит тўлқиннинг циклик частотаси, - электр доимийси Юқоридаги формула асосида ҳисобланган n нинг қийматларини га боғлиқлик графиги қуйидагича бўлади. ошиши билан n нинг ўсиш нормал дисперсия соҳаси ҳисобланади. ошиши билан n нинг ўсиш нормал дисперсия соҳаси ҳисобланади. ошиши билан n нинг камайиш аномал дисперсия соҳаси ҳисобланади. Тўлқин частотаси муҳитдаги электр зарядлар хусусий частоталаридан бири га яқинлашганда n нинг қиймати кескин ортиб кетади. нинг қиймати га юқори частоталар томонидан яқинлашганда эса n нинг қиймати кескин камайиб кетади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
