Elementar bolekshelerdin payda boliwi Fermionlar ham Bazonlar

GLOSSARIY
Absolyut metod — element quramın tikkeley analiz qılıw metodı.
Aktivatsion analiz - element atom yadroların aktivatsiya qılıw usılında element ximiyalıq quramın analiz qılıw metodı.
Atom - oń zaryadlanǵan salmaqli yadro hám kerizaryadlanǵan elektronlar qabıqlarınan shólkemlesken mikrozarra.
Atom yadrosı - oń zaryadlanǵan protonlar hám zaryadsız neytronlardan shólkemlesken mikrozarra.
Aktivlik - radioaktiv elementlaming bólekleniw tezligmixarakteristikalaytuǵın shama. Birlik waqıt ishindegi bólekleniwler sanı.
Alfa-bólek - geliy atomining yadrosı bolıp, eki proton hámeki neytronlardan shólkemlesken.
Beta-bólekleniw - yadrolaming óz-ózinen elektron (pozitron), antineytrino (neytrino) shıǵarıp bólekleniwi.
Beta-bólek - radioaktiv element yadrolar bólekleniwinátiyjesinde shıǵarap atırǵan úsh qıylı nurlanıwlardıń biri, yaǵnıy elektron.
Betatron - elektronlardı joqarı energiyaǵa shekem tezlatuvchiapparat.vodorod atom - bir proton hám bir elektronnan quralgan mikrobolekshe.
Gamma -nurlar - radioaktiv yadrolar bólekleniwi nátiyjesindeshıǵarap atırǵan úsh qıylı nurlanıwlardıń biri. Gamma -nurlar bul qısqa tolqın uzınlıqqa iye bolǵan elektromagnit nurlanıwlar.
Deyteriy - vodoroddıń tábiy turaqlı izotopi bolıp, ol birneytron, bir proton hám bir elektronnan shólkemlesken. “Salmaqlivodorod” da dep ataladı.
Deytron - deyteriy atomining yadrosı bolıp, ol bir neytronhám bir proton shólkemlesken.
Ionizatsiya — elektr neytral atomlami aktiv ionlarǵa aylanıw procesi.
Ion - elektronın joǵatǵan yamasa elektron biriktirip alǵan atom.
Izotop - protonlar sanı birdey bolǵan yadrolar. Mısalı :vodoroda ush izotop bar.
Izomer yadrolar - protonlar hám massa sanları birdey bolıp,radioaktivlik qásiyetleri hár túrlı bolǵan yadrolar.
Kvant sanlar - kvant sistemalaming (atom, yadro, molekula hám t.b. ) xarakteristikalaytuǵın fizikalıq úlkenJiklaming qabıl etiwshi bahaların anıqlawshı pútkil yamasa bólshek sanlar.