Эргашeв Каримжон Мирёмидинович жадидчилик харакатининг ижтимоий-сиёсий

Ишнинг ўрганилганлик даражаси. XIX аср охири ва XX аср бошларида вужудга 
келган жадидчилик ҳаракати ва унинг миллий истиқлол ғоясини шаклланишидаги 
аҳамиятини тарихий манбалар, илмий тадқиқот ишлари, архив хужжатлари ва қўлёзмалар 
1
Каримов И.А. Ўзбекистон мустақилликка эришиш остонасида. -Т.:Ўзбекистон,2011. -20-21-бетлар. 
2
Каримов И.А. Биз келажагимизни ўз қўлимиз билан қурамиз.7-жилд,-Т.: “Ўзбекистон”, 1999 й, 135-бет. 

---

4 
асосида урганиш Андижон Давлат университети асосий илмий йўналишларидан бири 
ҳисобланади. Тарихчи олимлар Р.Т. Шамсутдинов, И.А.Алимов, Б.Расуловларнинг илмий 
изланиш ва мақолаларида
3
, адабиётшунос Исмоил Тўлак Андижоний асарларида, Д.А. 
Алимованинг илмий тадқиқот ишларида, дотцент Рустам Шарипов асарларид ва бошқа 
тадқиқотларда жадидлар фаолияти таҳлил қилиб берилган. 
Хусусан Исмоил Тўлак XX аср ўзбек адабиёти асарида
4
XX асрнинг дастлабки 
икки ўн йиллигидаги ижтимоий-сиёсий ва маънавий, маданий ҳаёт ҳамда бу давр 
адабиётига талаб тошини қўйган ижодкорлар – М. Беҳбудий, А. Фитрат, А. Авлоний, А. 
Чўлпон ҳаёт йўллари ва ижоди таҳлил этилган. 
Д.А.Алимова XIX аср охири ва XX аср бошларида Бухородаги вужудга келган 
ижтимоий-сиёсий вазият ва жадидчилик, маколасида эса, атрофлича баён этишда 
жадидчилик харакатига алохида тўҳталиш билан бирга ўша давр мутафаккир олимлари 
ҳаёти ва фаолиятига, Бухоро амирлигининг хукумронлиги ва Рус империяси уртасидаги 
воқияларга атрофлича тўҳталиб ўтган. 
Р. Шарипов Туркистон жадидчилик ҳаракати тарихидан; асарида XX аср бошда 
Туркистонда юз берган сиёсий жараёнлар жадидчилик ҳаракати билан чамбарчас боғлиқ 
эканлигини ёритилган.
Юқарида номлари келтирилган ушбу олимлар асосий мақсади XIX аср охири ва 
XX аср бошларида Туркустон ўлкасидаги вужудга келган жадидчилик ҳаракати ва 
марифатпарварлар олиб борган ислоҳатлари ва уларнинг миллий истиқлол ғоясини 
шакилланишидаги аҳамиятини илмий асосда ўрганишган ва бу орқали жадидчилик 
фаолияти ҳақидаги қимматли маълумотлар кенг жамоатчиликка етказилган.