Тuyingan eritma va eruvchanlik. Kattik modda erituvchiga tushirilganda uning zarrachalari erituvchi zarrachalari ta’sirida erish jarayoni boshlanadi. Erish paytida unga karshi kristallanish jarayoni xam sodir bo’ladi. Dastlab erish jarayoni tez boradi, eritmada zarrachalarning soni kupaygandan keyin, kristallanish tezlashadi. Ma’lum vaktdan sung erish va kristallanish tezliklari tenglashadi. U vaktda erigan modda bilan erimay kolgan modda orasida dinamik muvozanat karor topadi, ya’ni eritma tuyinadi. Shunday qilib, erimay kolgan modda bilan cheksiz uzok vakt muvozanatda mavjud bula oladigan eritma tuyingan eritma deyiladi.
Ayni moddaning ma’lum xaroratda 100 g erituvchida erib, tuyingan eritma xosil kiladigan massasi uning eruvchanligi (yoki eruvchanlik koeffitsiyenti) deyiladi.
Masalan, 20oS da 100 g suvda:
Glyukoza.......................... 200 g
NaCl ............................ 35 g
H3BO3 ........................... 5 g
SaSO3 ........................... 0,0013 g
AgJ ............................. 0,00000013 g eriydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |