Эркин иқтисодий ҳудудлар

XXR qonunchiligidagi asosiy o‘zgarishlar: 
2017-yilda va 2018-yil boshida Xitoyda Xitoy kompaniyalarining xorijiy 
investitsiyalarini cheklovchi dir qator huquqiy aktlar nashr etildi: 
- “Markaziy bo„ysinuvdagi korxonalar xorijiy investitsiyalarini nazorat qilish va 
tartibga solish Qoidalari” (XXRning Davlat Kengashining Davlat mulkini nazorat 
qilish va boshqarish bo„yicha Komiteti buyrug„i bilan tasdiqlangan, №35, 07.01.2017 
yil); 
- “XXR korxonalari tomonidan xorijiy investitsiyalarni amalga oshirish 
to„g„risidani Nizom” (№11, 26.12.2017 yil); 
- “XXR RIDK (Rivojlanish va islohotlar bo„yicha davlat qo„mitasi), Tijorat 
vazirligi, Xalq banki ning xorijiy investitsiyalarning kelgusi yo„nilishlari va tartibga 
solinishi to„g„risidagi boshqaruv ko„rsatmalari” (XXR Davlat Kengashi Devonxonasi 
hujjati, №74, 04.08.2017 y.); 
- “Xorijiy investitsiyalar uchun ta‟sirchan tarmoqlar Ro„yxati” (XXR RIDK 
buyrug„i bilan tasdiqlangan, №251, 31.01.2018 yil, 01.03.2018 yildan kuchga 
kirgan); 
- “Xorijiy investitsiyalarni amalga oshirishga arialarni ro„yxatdan o„tkazish 
(tasdiqlash)ning vaqtinchalik Qoidalari” (XXR Tijorat vazirligi, Xalq banki va 
XXRning Davlat Kengashining Davlat mulkini nazorat qilish va boshqarish bo„yicha 
Komiteti buyryg„i bilan tasdiqlangan, №24, 18.01.2018 yil). 
2017-yilda Xitoy iqtisodiyotiga jalb etiluvchi xorijiy investitsiyalarni tartibga 
solish sohasida quyidagi me‟yoriy aktlar qabul qilindi: 
- XXR Davlat Kengashi Devonxonasi Xabarnomasi, №51, 05.06.2017 yil – 
“2017 yilga erkin savdo hududlariga) salbiy ro„yxat) xorjiy investitsiyalar kirishini 
maxsus tartibga solish chora-tadbirlari” nashri to„g„risida” (10.07.2017 yildan kuchga 
kirgan). 
- “Sanoat tarmoqlariga xorijiy investitsiyalar yo„nalishlari ro„yxati” (XXR 
RIDK va Tijorat vazirligi buyrug„i bilan tasdiqlangan, №4, 28.06.2017 yil). 
- XXR RIDK va Tijorat vazirligining 30.07.2017 yildagi “Xorijiy investitsiyalar 
ishtirokidagi 
korxonalarning 
ta‟sis 
hujjatlarini 
ro„yxatdan 
o„tkazish va 
o„zgartirishning vaqtinchalik tartibini o„o„zgartirish to„g„risida”gi Qarori. 
Bundan tashqari, investorlar manfaatlarini himoya qilish mexanizmini 
takomillashtirish doirasida 2018-yil 25-sentabrda Xitoy xalqaro iqtisodiy va tijorat 
arbitraj komissiyasi (CIETAC) mamlakatda birinchi marta Xitoy qonunchiligida, 
xususan, investitsion arbitarjni tartibga solishda mavjud bo„shliqlarni to„ldirishga 
qaratilgan “Xalqaro investitsion kelishmovchilik (spor)larni ko„rib chiqishning 
arbitraj Qoidalari”ni nashr etdi. 
Agar ilgari xitoylik investorlar kelishmovchiliklar paydo bo„lgan taqdirda faqat 

---

47 
Investitsion kelishmovchiliklarni hal etish bo„yicha xalqaro Markaz (ICSID) bilan 
hisoblashishgan bo„lsa, endi ular uchun Xitoy arbitraj organlariga murojaat qilish 
imkoniyatlari ochildi. 
Hozirgi vaqtga qadar mazkur sohada asosiy huquqiy hujjat – “Xorijiy