Esse Esse – eksperement (tájriybe) jumısınıń bir túri bolıp, belgili bir mashqalanı túrli kóz-qarasta kórip shıǵıwǵa imkaniyat jaratadı. Maqseti

Esse
Esse – eksperement (tájriybe) jumısınıń bir túri bolıp, belgili bir mashqalanı túrli kóz-qarasta kórip shıǵıwǵa imkaniyat jaratadı.
Maqseti:óz jaǵdayın uluwmalastırıp (kóz-qarasın) uluwmalastırıp, anıq bayan etiw ushın bilim hám kónlikpe payda etiw.
Oqıtıwshıǵa máslahát.

• 
  Oqıwshılarǵa dálilengen esse jazıwdı usını etiwden aldın, olardıesseni tórt bóliminiń tiykarǵı kórinisleri: kirisiw, tezis bayanı hám juwmaqlaw menen tanıstırıw kerek;
  
• 
  Jumısqa tayarlanıw bóliminde: qanday maǵluwmatlardı kirgiziw kerek, kimlerge súeniw kerek, dáliyllerdi (faktlerdi) kórsetiwde qanday usıldı tańlaw kerek sıyaqlı jaǵdaylardı anıqlap alıw kerek;
  

• 
  Kirisiw bóliminde eki jaǵdayǵa itibar beriw zárúr:
  

1. 
   Belgili bolǵan usıllardı (qızıq citatalar, hayran qaldırǵan statistlik maǵluwmatlar hám t.b.) qóllanıp, kirisiw bólimi (tema, onıń tariyxı, izertlew maqseti menen tanısıw) dı tastıyıqlaw;
   
2. 
   Dálil keltiriw kerek bolǵan tezisti tastıyqlaw (bunda tezi qaysı táreplerge hám qanday kólemde tiykar-dálil keltiriw kerekligin kórsetiw kerek).
   

• 
  Tezistiń bayanı-esseniń tiykarǵı bólimi bolıp, tańlanǵan jaǵday paydasına dáliller keltiredi. Eń tarqalǵan usılı tastıyıqlaw (arza), sońınan uluwmalastırıw ushın faktler keltiriw. Qarama-qarsı usıldı da qollanıw múmkin, yaǵnıy baslanıwında faktler dizimi, soń juwmaqlaw, izleniw bayanı;
  
• 
  Biykarlaw pikirlerdi kútiw. Biz oylaymız tezis tastıyıqları isenerli bolıwı ushın qarsı mánili dáliyller názerde tutılsa, maqsetke muwapıq bolar edi. Sońınan bolsa bildirgen pikirlerdiń sheshimin tabıw usınıs etiledi;
  
• 
  Juwmaq. Esseniń bul bóliminde tańlanǵan jaǵdaydı tiykarlanǵan ekenligin kórsetiw kerek. Bunda maqsetke erisiw ushın esseni juwmaqlaw bóliminde tómendegi jaǵdaylar sáwleleniwi kerek:
  

1. Bayannamanıń tiykarǵı babların dálil hám mısallar arqalı uluwmalastırıw;
2.Tezistiń áhmietin kórsetiw ushın ózgertiriliwileri menen qayta dúziw (qatarların ózgertiriw múmkin);
3. Tiykarǵı tezistiń keleshegin talıqlaw. Onıń ámeliy áhmietin kórsetiw.
Temaǵa jańa kóz qarastan járdem beriwshi sorawlar dúziw.