Сувларга оqсин,
Ko`zlaganim – ko`zimga.
Yellarga uchsin.
|
Yellarga uchsin.
|
Urushganim – o`zimga,
|
Tog`larga ursin,
|
Qarg`aganim – qornimga.
Toshlarga ursin .. kabi.
|
Toshlarga ursin .. kabi.
|
Mifologik qarg`ishlar: “Arvoh ursin”, “Alvastiga yo`liqqur”, “Jin ursin”, “Jin chalsin”, “Jin chaqirsin” va b. .
Tabiat bilan bog`liq qarg`ishlar: “Ko`zingga gul tushsin”, “Go`shtingni quzg`unlar cho`qisin”, “Joning chiqsin” ... .
Jonsiz narsalar bilan bog`liq qarg`ishlar: “Sut ko`r qilgur”, “Non ko`r qilgur”, “Tobutingni o`zim ko`taray”, “Topganing tobutingga buyursin” va boshqalar.
Olqishlar va qarg`ishlarda tarbiyaviy ta`sirchanlik g`oyat kuchli bo`lib, oilada axloqiy og`ish yuz bergan a`zolar, ularning ta`sirida o`z kamchiliklarini tuzatishga, ota-onaga, oilaga, yaqinlarga nisbatan o`z munosabatini, axloqiy sifatlarini o`zgartirishga majbur bo`lgan.
3-masala. Marosim folklori, qo`shiqlar, dostonlar, oғzaki drama va
askiyalar tizimining pedagogik ahamiyati
Insonga sog`liq, to`kin-sochinlik tila sh, uning hayotidagi biror muhim sanani nishonlash maqsadida o`tkaziladigan, an`anaga aylanib qolgan harakatlar marosim deyiladi. Marosimlarning mavsumiy va oilaviy-maishiy marosim turlari mavjud.
Mavsumiy marosimlar bahorgi, yozgi, kuzgi, qishki marosimlar kiradi. Ular ham turlarga bo`linadi. Jumladan, bahorgi mavsumiy marosimlarga: loy tutish, shox moylar (dalaga qo`sh chiqarish), navro`z, yomg`ir chaqirish, “Sust xotin” (“Avesto” da madh etilgan) marosimlari kirgan. Chunonchi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
