Eзбекистон Республикаси Олий ва eрта махсус таълим вазирлиги

4-jadval
Toshqol hosil qiluvchilar miqdori

Materiallar	FeO (kg)	SiO2 (kg)	Al2O3, CaO
Boyitma va konverter toshqoli	35,4276	21,9054	0,5771
Kvarsli flus		0,73x	0,07u
Ohaktoshli flus	0,03x	0,07u	0,5u

Toshqol hosil qiluvchilar jadvali asosida tuzilgan toshqol tarkibi bo‘yicha sistemalar tengligi hisoblanadi:

FeO

35

4276



0

03

у

,

,

45

Bu tenglikni yechib, x =12,746 kg, u = 21,1018 kg ekanligi topiladi.

12,746 kg kvarsli flus tarkibida:
12,746 ∙ 0,73=9,30458 kg SiO₂
12,746 ∙ 0,06=0,76476 kg Al₂O₃
12,746 ∙ 0,01=0,12746 kg SaO
12,746 ∙ 0,1=1,2746 kg Fe₂O₃
12,746 ∙ 0,1=1,2746 kg hokazolar bor.
21,1018 kg ohaktoshli flus tarkibida esa:

21,1018 ∙0,5=10,5509 kg СaO

21,1018 ∙0,04=0,844072 kg SiO₂
21,1018 ∙0,03=0,633054 kg FeO
21,1018 ∙ 0,1=2,11018 kg Fe₂O₃
21,1018 ∙ 0,33=6,963594 kg hokazolar bor.
Fe₂O₃ ning kvarsli va ohaktoshli flus tarkibidagi miqdori:
1,2746+2,11018=3,38478 kg.
Bu Fe₂O₃ miqdoridan reaksiya bo‘yicha 3,19 kg qaytariladi. Qolgani o‘zgarishsiz toshqol tarkibiga o‘tadi:
3,38478 – 3,19 = 0,19478 kg Fe₂O₃
Tashlandiq toshqol tarkibida:

SiO₂=21,9054+9,30548+0,844072=32,05405 kg.

FeO=35,4276+0,633054=36,06065 kg.
CaO=0,5771+0,12746+10,5509=11,25546 kg.
Cu₂O=0,0360 kg.
Cu₂S=0,7616 kg.
Fe₃O₄=8,5359 kg.
Fe₂O₃=0,19478 kg.
Al₂O₃=0,76476 kg.
Hokazolar=20,4904 kg.
Hammasi=110,31 kg.
Hisoblanganlar 5-jadvalga kiritiladi.


Gazlarni hisoblash

Yallig‘ qaytaruvchi eritish texnologik jarayonining gazlari, bizning misolimizda, oksidlanish va parchalanish reaksiyalari orqali reaksiya bo‘yicha hosil bo‘ladigan S₂:

kg.

Miqdori	%	0,69	0,0326	29,0581	10,2035	32,8326	7,7381	0,6933	0,1765	18,5753	100
	kg	0,7616	0,0360	32,054	11,255	36,060	8,5359	0,7647	0,1947	20,490	110,31
Hokazo	%									18,58	18,58
	kg									20,491	20,491
Al2O3	%							0,694			0,694
	kg							0,767			0,767
SaO	%				10,204						10,204
	kg				11,255						11,255
SiO2	%			29,058							29,058
	kg			32,05							32,05
S	%	0,1387									0,1384
	kg	0,1534									0,1534
O2	%		0,0036			7,418	2,139		0,053		9,614
	kg		0,004			8,0303	2,3593		0,0585		10,4520
Fe	%					25,4142	5,5993		0,1235		31,137
	kg					28,03044	6,1766		0,1362		34,34324
Cu	%	0,55	0,02								0,58
	kg	0,6082	0,0320								0,6402
Birik- malar		Cu2S	Cu2O	SiO2	CaO	FeO	Fe3O4	Al2O3	Fe2O3	Hokazo	Jami

reaksiya bo‘yicha:


kg S₂.

reaksiya bo‘yicha: kg S₂.

Hammasi bo‘lib S₂ miqdori:

4,2925+0,4769+7,2064=11,9758 kg.

Elementar S₂ kislorod bilan oksidlanadi:

S₂+2O₂ → 2SO₂

Hosil bo‘ladi SO₂: kg.

Sarf bo‘ladigan kislorod miqdori:

,

64

,

11






9534

11

12

,

64

9758
kg.

reaksiya bo‘yicha 0,0161 kg SO₂ hosil bo‘ladi.

reaksiya bo‘yicha 0,3160 kg SO₂
reaksiya bo‘yicha 6,2052 kg SO₂
Hammasi bo‘lib:
23,9292+0,0161+0,3160+6,2052=30,4665 kg SO₂ hosil bo‘ladi.

Yoki nm³

reaksiya bo‘yicha sarf bo‘ladigan kislorod: 0,0121kg;

reaksiya bo‘yicha 4,6496kg;
reaksiya bo‘yicha 11,9534kg;
Hammasi bo‘lib: 0,0121+4,6496+11,9534=16,6151 kg yoki

nm³ kislorod sarf bo‘ladi.

Jarayonning dastlabki ashyolar tengligi

Yuqorida qilingan hisoblar 5-jadval asosida dastlabki ashyolar tengligini umumlashtiruvchi jadval keltiriladi (6-jadval). Bu jadval texnologik jarayonda yoqilg‘ining yonishini e’tiborga olmasdan olib borilgan jamlovchi hisob, deb hisoblanadi.

6-jadval


100 kg uchun YaQE pechidagi dastlabki ashyolar tengligi

Material- lar va mah­sulot- lar	Cu	Fe		S	O2	SiO2		CaO		Al2O3	Hoka- Zo	Miqdori
YUKLANDI
Boyitma	20		31,04	32,7	1,4579	4,9		0,58			10,322	100
Kenverter toshqoli	1,774		35,268	2,9059	9,7226	17,029					4,2575	70,9579
Kvarsli flus			0,8975		0,3831	9,3045		0,1274		0,765	1,2746	12,746
Ohaktosh-li flus			1,9681		0,7752	0,8441		10,550			6,9636	21,1018
Kislorod					16,615							16,6151
Jami	20,774		69,174	35,6059	28,954	32,078		11,258		0,765	22,817	221,4
OLINDI
Shteyn	20,038	35,2681		20,0387	2,5335						2,2758	80,1548
Tashlandiq toshqol	0,6402	33,7468		0,106	11,4563		32,054	11,255	0,7647		20,490	110,31
Chang	0,095	0,1551		0,1635	0,0074		0,0245	0,0029			0,0516	0,5
SO2				15,2475	15,219							30,4665
Jami	20,774	69,1735		35,6059	28,954		32,079	11,258	0,7647		22,817	221,4