F82b9f65-d018-45f6-bb38-4ca54906821e pdf

Oilada er-xotinning reproduktiv ko`rsatkichlari haqida ma’lumot 
(A.I. Antonov tadqiqotlari bo`yicha ) 
Reproduktiv ota-onalik 
ko`rsatkichlari 
1935-1940 y.y. 
1975-1979 y.y. 
1995 yil 
Reproduktiv davrning davomiyligi 
18,8 
7,2 
2.5 
Nikohga kirgan ayollarning o`rtacha 
yoshi 
24,0 
22,9 
22,5 

---

109 
Nikohga kirgandan to bola 
tug’ilguncha bo`lgan davr 
1.9 
1,3 
1,1 
Birinchi farzand tug’ilgan paytda 
onaning o`rtacha yoshi 
25,9 
24,2 
23,6 
Farzandlar tug’ilishi orasidagi davr 
5,5 
4,2 
2,6 
Oxirgi farzandini tuqqanda onaning 
o`rtacha yoshi 
44,7 
31,4 
26,1 
Reproduktiv davrning davomiyligi 
20.7 
6,7 
3,6 
Raqamlardan so`nggi 60 yildan ziyod vaqt oralig’ida ayollarning ertaroq 
turmush qurishi, reproduktiv funktsiyalarning yomon bajarilishi, ya’ni ushbu 
davrning qisqarib borayotganligi, onalik davrining ham kamligi, erta yoki o`ta 
kech ona bo`lish holatlarining kuzatilayotganligi ayon bo`lib turibdi. Demak, 
reproduktiv xulqning asosiy parametrlarida jiddiy o`zgarishlar kuzatilmoqda. 
Bu kabi muammolar O`zbekiston uchun ham xosdir. Lekin bizda xotin-
qizlarning reproduktiv madaniyati va ustanovkalari Yevropa mamlakatlaridagidan 
farq qiladi. 
Mamlakatimiz aholisining reproduktiv ustanovkalarini o`rganish bo`yicha 
olingan ma’lumotlar shuni ko`rsatadiki, ayni paytdagi farzandlar soni – real bola 
soni so`raluvchilarda shahar bilan qishloqda o`ziga xoslikka ega (7.2-jadval). 
Masalan, 2002 yilda shaharlik respondentlarning 34,9 foizi 2 ta farzandga, salkam 
30 foizi 3 ta farzandga ega bo`lsa, bu raqamlar 2004 yilda mos ravishda 33,6 va 
25,2 ni tashkil etdi. 
Qishloq oilasidagi real reproduktiv ustanovka 2002 yilda 37,7 foizi 2 ta, 24,0 
foizi 3 ta, 19,2 foizi 1 ta bolali bo`lgan bo`lsa, 2004 yilda 2 va 3 nafar farzandlilar 
kamaygan, negadir ko`pbolalilar oshgan, bu raqamlarni yana bir takror tekshirish 
kerak. CHunki 2003 yilda Farg’ona vodiysi, Samarqandda o`tkazilgan 
tadqiqotlarida ko`p bolali oilalar soni keskin kamaygan. 
7.2-jadval