Falsafa fani

Falsafa fani
Falsafa fani, odamlar tomonidan mavjudiyat, mavjudlik, mavjudot, xayotiy muammoslarni tahlil qilish, ma'rifat va tajribaga asoslangan nazariy va amaliy fikrlashni o'rganuvchi ilmiy soha hisoblanadi. Bu soha, tabiiy fanlar, ijtimoiy fanlar va axborot texnologiyalari bilan bog'liq bo'lgan bir qator mazkur muammolarni o'rganishga yordam beradi.
Falsafa har doim ham aniq javoblarni bermaydi, chunki uning izlanishlari kopincha yanada koproq savolarga olib keladi. Bu surisshtiruv, noaniqlik va tafakkur.Bu keng dunyoqarashni shakllantirishda katta ahamiyat kasb etadi.
Falsafa doimo jamiyat hayotida muhim ahamiyat kasb etib kelgan..Falsafa ijtimoiy voqelik bilan uzviy bog'liq holda jamiyatga, uning ijtimo borlig'iga faol ta'sir qilib, yangi g'oyalarni nazariy jihatdan shakllantirib boradi. Falsafa ijtimoiy ong shakllaridan biri sifatida jamiyat hayotini o'zida aks ettiradi. Ijtimoiy borliq esa rang-barang va turli-tumandir. Ijtimoiy borliqning rang-barang va turli-tumanligidan uning ko'p funksiyaliligi kelib chiqadi. Demak, falsafa jamiyatda ko'p funksiyalarni bajaradi. Falsafani jamiyat hayotida katta va betakror rol o'ynashi uning kop funksiyaligi kelib chiqadi.
Falsafa, o'zining o'ziga xos metodologiyasi va tarixiy asosiy masalalari bilan ajralib turadi. Ushbu fan, nazariy va amaliy falsafiy fikrlarning tahlil qilish, tuzish, tushuntirish va muammolarni yechishga qaratilgan usullarni o'rganishni o'z ichiga oladi. Falsafa fani, odamlar tomonidan mavjudiyat, mavjudlik, mavjudot, xayotiy muammoslarni tahlil qilish, ma'rifat va tajribaga asoslangan nazariy va amaliy fikrlashni o'rganuvchi ilmiy soha hisoblanadi. Bu soha, tabiiy fanlar, ijtimoiy fanlar va axborot texnologiyalari bilan bog'liq bo'lgan bir qator mazkur muammolarni o'rganishga yordam beradi.

Falsafa, o'zining o'ziga xos metodologiyasi va tarixiy asosiy masalalari bilan ajralib turadi. Ushbu fan, nazariy va amaliy falsafiy fikrlarning tahlil qilish, tuzish, tushuntirish va muammolarni yechishga qaratilgan usullarni o'rganishni o'z ichiga oladi.

Falsafa fani, o'zining asosiy yo'nalishlari va tizimlari bilan ajralib turadi. Bunday yo'nalishlar o'zaro aloqalar bilan bir-biriga bog'liq bo'lib, o'zlarining o'ziga xos muammolarini muhokama qilishadi. Bu yo'nalishlar, ontologiya (mavjudlikni o'rganish), epistemologiya (bilimni o'rganish), aksiologiya (axloqiyotni o'rganish), etika (qonun va qoidalar) va estetika (san'at va go'zallikni o'rganish) kabi bo'lib, falsafaning asosiy qismi hisoblanadi.

Bu fan tarixiy olami boyicha muhim falsafiy ishtiroklarning mavjudligi bilan ajralib turadi. Bu ishtiroklar, Antik Yunoniy falsafasidan boshlab, O'rtacha Osiyoning islomiy falsafasi, Sharq Islomi falsafasi, Marksiy, Hegel, Kant va Descartes kabi g'oyalar bilan davom etgan. Har bir falsafiy ishtirokning o'ziga xos fikrlari, metodlari va maslahatlari mavjud.

.Falsafa (yunoncha — „donishmandlikni sevish“, yunonch filo — „sevaman“ va yunoncha sofiya — „donolik“) — eng umumiy fan , dunyoqarash shakllaridan biri boʻlib inson faoliyati sohalaridan biri. U kishi qanday yashashi, hayot kechirishi kerak ,qaysi narsalar mavjud va ularning tabiati qanday,bilim nima , hamda qanday fikrlash toʻgʻri (mantiq) ekanligini hal qilishga urinadi.

Falsafa, filosofiya — insonning dunyoda tutgan oʻrni va dunyoqarashining yaxlit tizimini ifodalovchi maʼnaviy faoliyatining bir shakli. Milodiy 2—3-asrlarda oʻtgan yunon faylasufi Diogen Laertskiyning shohidlik berishicha, yunon mutafakkiri Pifagor birinchi boʻlib oʻzini „filosof“ deb atagan. Bu soʻz Geraklitning falsafiy taʼlimotida narsalarning tabiatini tadqiq etishga nisbatan qoʻllanilgan, tadqiqotchining oʻzi esa „filosof“ deb atalgan. Keyinchalik „filosof“ soʻzi har taraflama, keng, tushunarli va haqqoniy fikr yuritishga intiluvchi kishiga nisbatan qoʻllanilgan. Tarixiy maʼlumotlar yunoncha „philosophia“ soʻzi arabchaga „falsafa“ boʻlib oʻtganligi, arablar bu fanni „hikma“ deb atashi, ruschaga „filosofiya“ tarzida oʻtganligini tasdiqlaydi, demak falsafa bilan filosofiya soʻzlari bir xil maʼnoga ega.