?Sillogizm nima ?
ikki qat’iy xukmning o’zaro o’rta termin vositasida bog’lanishi orqali chiqarilgan xulosa;
induktiv xulosa chiqarish;
umumiy tasdiqlovchi xukmlardan yakka juz’iy tasdiqlovchi xulosa chiqarish;
xukmlardagi sub’yekt va pryedikatlarning o’zaro munosabatga ko’ra xulosa chiqarish
?Sillogizmning katta tyermini bu:
katta asosning pryedikati;
kichik asosning sub’yekti;
hajm jihatidan eng katta tushuncha;
asoslarda o’rin almashtiruvchi tyermin, xulosaning pryedikati.
?Sillogizmning kichik tyermini bu...
kichik asosning sub’yekti;
katta asosning pryedikati;
kichik asosning pryedikati;
hajm jihatidan eng kichik tushuncha.
?Sillogizmning o’rta tyermini bu:
katta va kichik asoslardan ishtirok etib, ularni o’zaro bog’lovchi tushuncha.
asoslardagi eng katta tushuncha;
hajm jihatdan sub’yektdan kichik tushuncha;
kichik asosning pryedikati;
?Xulosa chiqarish bu:
bir yoki undan ortiq xukmlardan yangi bir xukmni chiqaradigan tafakkur shaklidir;
tushunchalarni analiz va sintyez qiladigan tafakkur shakli;
xukmlapning chin yoki xato ekanligini mantiqan va bevosita aniqlovchi tafakkur shakli;
predmetning muhim byelgilarini fikran yaxlitlashtirish.
?Quyidagi sillogizmning o’rta tyerminini aniqlang. «Hamma materialistlar atyeist hisoblanadi. Bu kishi -materialist. Dyemak, bu kishi atyeistdir».
materialist;
atyeist;
hisoblanadi;
hamma.
?Ehtimolli xulosa chiqarishning xususiyati bu:
xulosasi asoslardan mantiqan qat’iy kelib chiqmasdan, qisman tasdiqlanadi.
xulosaning chinligi aniq;
xulosaning xatoligi aniq;
yakkadan yakkalikka fikran o’tish;
?Ehtimolli xulosa chiqarishning turlari bu:
induktiv va analogiya;
dyeduktiv va bevosita xulosa chiqarish;
munosabatli xukmlardan chiqarilgan xulosa turlari;
mantiqiy kvadrat bo’yicha chiqarilgan xulosa.
Do'stlaringiz bilan baham: |