Фалсафада субстанция ва материя муаммоси


Download 222.89 Kb.
bet1/3
Sana18.06.2023
Hajmi222.89 Kb.
#1579714
  1   2   3
Bog'liq
Bagitov A 2

Ba-137m ning yarim yashash davrini aniqlash

  • Bajardi: Bagitov A
  • Qabul qildi: Kalilayev A

REJA:

  • Tajriba maqsadi
  • Yemirilish grafigini CASSY yordamida o’lchash va baholash
  • Asboblar ro’yhati
  • Tajribani o’tkazish
  • Natijalar

Tajribalar ob'ektlari
Metastabil Ba − 137m i zotoplarini Cs − 137 prepara ti dan yuvib olish.
Yuvish aktivligining vaqtdan bog'liqligini o'lchah va Ba-137m izotopining yarim yemirilish davrini aniqlash.
Yemirilish grafigini CASSY yordamida o'lchash va baholash
Rasm 1. Radioaktiv yemirilish: radioaktiv yadrolar soni N vaqtning funktsiyasi sifatida
Rasm 2. Cs − 137 ning sodda yemirilish sxemasi
Agar biror namunada biror radioaktiv yadro mavjud bo'lsa har bir yadro uchun yemirilish ehtimoliyati bir xil bo'ladi. Ammo, qaysi bir yadro oniy ravishda yemirilayotganligini aytib bo'lmaydi. Agar namuna tarkibiga boshqa radioaktiv yadro qo'shilmasa, dastlabki turdagi radioaktiv yadrolar soni N berilgan vaqt intervali dt da quyidagicha qonuniyat bilan kamayib boradi

𝑑𝑁 = −𝜆 · 𝑁· 𝑑𝑡

yemirilish doimiysi
Shuning uchun N soni uchun yemirilish qonuni quyidagicha bo'ladi
𝑁(𝑡) = 𝑁0 · 𝑒− ·𝑡
𝑁0: 𝑡 = 0 vaqtdagi radioaktiv yadrolar soni
Bu qonun yarim yemirilish davri uchun quyidagi munoabatni o'rnatadi
𝑡1 /2= 𝑙𝑛2/𝜆
ya'ni, vaqtdan keyin radioaktiv yadrolarning faqat yarmi yemirilmasdan qoladi (Rasm 1 ga qarang) Namunaning aktivligi uchun, ya'ni birlik vaqtdagi yemirilishlar uchun quyidagini olamiz
𝐴(𝑡) = 𝜆 · 𝑁(𝑡)
Bundan quyidagi kelib chiqadi
𝐴(𝑡) = 𝐴0 · 𝑒− ·𝑡 dan 𝐴0 = 𝜆 · 𝑁0
ya'ni aktivlik ham yarim yemirilish vaqtidan keyin ikki marta kamayadi.
Bu tajribada Ba-137 izotopining Ba-137m metastabil holatining yamirilish grafiga o'lchanadi, va yarim yamirilish davri aniqlanadi. Ba − 137 uzoq vaqt, taqriban 30 yil, yashovchi Cs-137 radioaktiv moddasining yamirilishi natijasida hosil bo'ladi. Cs-137 o'zidan nurlar chiqarishi natijasida Ba-137 gacha yemiriladi. Yemirilishlarning 95% da Ba-137m metastabil holatiga o'tiladi (Rasm 2. ga qarang), va undan keyin yarim yemirilish davri 2.551 min. bo'lgan Ba-137 asosiy holatga 𝛾 yemirilish natijasida o'tiladi.
Asosiy (ona) modda Cs/Ba-137m izotop generatorida saqlanadi. Cs-137 betta yemirilishida ishlab chiqilgan Ba-137m metastabil izotoplar izotop generatoridan natriy xloridning kislotali eritmasi bilan tajribaning boshlanishida yuvib olinadi. Keyin yuvishning aktivligi o'lchanadi.
7

Download 222.89 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling