“Falsafaning fan va dunyoqarashga doir mohiyati”

Dunyoqarashning tuzilishi dunyoni sezish, dunyoni idrok etish va dunyoni tushunish kabi eng muhim elementlardan iborat.

• Dunyoqarashning tuzilishi dunyoni sezish, dunyoni idrok etish va dunyoni tushunish kabi eng muhim elementlardan iborat.
• Dunyoni sezish – bu o‘zini qurshagan dunyoni sezgilar yordamida hissiy idrok etishdir. Bunda tuyg‘ular, kayfiyat dunyoni go‘yoki ranglarga bo‘yaydi, uning obrazini sub’ektiv, sof individual sezgilar orqali aks ettiradi. Masalan, bemor odamga haddan tashqari yorug‘ bo‘lib tuyulishi mumkin bo‘lgan nur, sog‘lom odam uchun normal bo‘ladi; daltonik ranglar gammasini, ko‘rish qobiliyati normal bo‘lgan odamga qaraganda butunlay boshqacha idrok etadi. Bundan dunyoni sezishning har xil, xususan optimistik, pessimistik, fojeaviy tiplari kelib chiqadi.
• Dunyoni idrok etish – bu atrof borliqni ideal obrazlarda tasavvur qilishdir. Dunyoni idrok etish to‘g‘ri yoki noto‘g‘ri bo‘lishi, ya’ni borliqqa mos kelmasligi mumkin. Bu holda borliq noto‘g‘ri tasavvur qilinadi yoki illyuziyalar, suv parilari, alvastilar, kentavrlar haqidagi tasavvurlarga o‘xshash fantaziyalar paydo bo‘ladi.

  Xulosa   Insoniyat yaratgan ma’naviy boyliklar orasida falsafa ilmida to‘plangan hikmatlar xazinasidir, atoqli faylasuflar merosidir va ularning asarlari falsafa fanini o`rganishimizda muhim o‘rin tutadi. U nihoyatda qadimiy fan. Olam va odamlar o‘rtasidagi munosabatlar. Inson qadri va umrning mazmuni, dunyodagi o‘zgarishlar, o‘zaro aloqadorlik va bog‘liqlik hamda taraqqiyotning umumiy qonuniyatlari falsafaning asosiy mavzulari hisoblanadi.Falsafa fanini o`rganishdan maqsadimiz xalqimiz ma’naviy me’rosini asrash va yanada yuksaltirish, yoshlarning falsafiy tafakkurini shakllantirish, ongini turli zararli g‘oyalardan saqlash, ularni falsafiy bilimlar bilan qurollantirish va o`rgangan bilimlarimizni hayotimizga tadbiq qilish.

•   Xulosa   Insoniyat yaratgan ma’naviy boyliklar orasida falsafa ilmida to‘plangan hikmatlar xazinasidir, atoqli faylasuflar merosidir va ularning asarlari falsafa fanini o`rganishimizda muhim o‘rin tutadi. U nihoyatda qadimiy fan. Olam va odamlar o‘rtasidagi munosabatlar. Inson qadri va umrning mazmuni, dunyodagi o‘zgarishlar, o‘zaro aloqadorlik va bog‘liqlik hamda taraqqiyotning umumiy qonuniyatlari falsafaning asosiy mavzulari hisoblanadi.Falsafa fanini o`rganishdan maqsadimiz xalqimiz ma’naviy me’rosini asrash va yanada yuksaltirish, yoshlarning falsafiy tafakkurini shakllantirish, ongini turli zararli g‘oyalardan saqlash, ularni falsafiy bilimlar bilan qurollantirish va o`rgangan bilimlarimizni hayotimizga tadbiq qilish.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI.

• 1. Ибн Сино Донишнаме.-М.: 1957, -С. :7
• 2. Кант И. Соч.Т.6 –М.: Наука, 1997.-С351
• 3. Камю А.// Всемирная энциклопедия.Философия. –М.: Современные тетради, 2001. –С.344
•  
• 4. Кузнецов Б.Г. Алберть Эйнштейн. Жизнь, смерть, бессмертие. – М., 1980. – 414-б.
• 5. Ал –Форобий. Фозил одамлар шаҳри. -Т.: Шарқ, 1999 –Б.93-94.
• 6. Қаранг Ҳотамий С.М.Ислом тааккури тарихидан.-Т.:Минож, 2003. –Б.77.
• 7. Ясперс К. Смысл и назначение истории. – М., 1991. – С.32-34.