Fan: biologiya

xemotroflardir.Fotosintez. Fototrof organizmlarga xlorofi ll pigmentiga ega organizmlar, yashil 
o‘simliklar, lishayniklar va ayrim bakteriyalar kiradi. Yashil o‘simliklar hujayrasidagi xloroplastlarda 
to‘plangan xlorofi ll pigmenti yordamida yorug‘lik energiyasi kimyoviy energiyaga aylanadi. Yorug‘lik 
energiyasi hisobiga organik birikmalar sintezlanishi fotosintez deyiladi
Barcha tirik organizmlarning 
hayotiy faoliyati fotosintez jarayoni bilan bevosita yoki bilvosita bog‘liq. Fotosintez natijasida avtotrof 
organizm hujayralarida hosil bo‘lgan organik moddalar, birinchi navbatda shu organizm 
hujayralari hamda barcha geterotrof organizmlar uchun oziqa va energiya manbayidir. Fotosintez 
jarayonini quyidagi umumiy formula orqali ifodalash mumkin: 6CO2 + 6H2O + quyosh energiyasi → 
C6H12O6 + 6O2 Xlorofi ll pigmenti o‘ziga xos kimyoviy tuzilishga va yorug‘lik kvantlarini 
ushlab qolish xususiyatiga ega. Fotosintez jarayoni hujayraning fotosintez qiluvchi tuzilmalarida ikki 
bosqichda o‘tadi: yorug‘lik va qorong‘ilik bosqichlari Yorug‘lik bosqichi xloroplastlarning ti la - 
koidlarida kechadi. Bunda boshlang‘ich mahsulotlar sifatida yorug‘lik energiyasi, suv, ADF, xlorofi ll 
ishtirok etadi.
Yorug‘lik kvantlari – fotonlar xlorofi ll molekulasi elektronlarini qo‘zg‘atadi. Elektronlar 
energiyasi hisobiga ADF va fosfat kislotadan ATF sintezlanadi. Mustahkamlash: 1. Plastik reaksiyalar 
haqida nimalarni bilasiz? 
2. Fotosintez jarayonini tushuntiring. 
3. Fotosintezning qorong‘ilik bosqichini tushuntiring. 
V. Baholash Faol qatnashgan faol qatnashgan o’quvchilar baholanadi. 
VI. Uyga vazifa berish. O`tilgan mavzuni konspektlab, o`qib kelish. 
O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: __________ _______________________________ 
SANA: __________ SINF 10
____
FAN: BIOLOGIYA