Fan: Boshlang’ich va uzluksiz ta’lim pedagogikasi. “” Bajardi


Download 5.15 Mb.
Sana01.11.2023
Hajmi5.15 Mb.
#1737647
Bog'liq
Nutq


Fan: Boshlang’ich va uzluksiz ta’lim pedagogikasi.
“”
Bajardi: Alisheva Kamola.
Toshkent: 2023
Nutq qobiliyati-bu tilni aloqa uchun ishlatish bilan bog'liq ko'nikmalar. Ular tilning talaffuz, grammatika, lug'at, intonatsiya, tushunish va fikrlarni ifodalash kabi turli jihatlarini o'z ichiga oladi.
O’qituvchining nutq qobiliyatlarining xilma xilligi
1. Talaffuz: bu tovushlar, so'zlar va iboralarni to'g'ri va aniq talaffuz qilish qobiliyatidir. Yaxshi talaffuz o'qituvchiga nutqida tushunarli va ishonarli bo'lishga yordam beradi.
2. Grammatika: bu to'g'ri jumlalarni tuzish va fikrlarni ifodalash uchun til qoidalarini bilish va qo'llashdir. Grammatik ko'nikmalar o'qituvchiga ma'lumotni to'g'ri va aniq etkazish imkonini beradi.
3. Lug'at: bu o'qituvchiga tegishli bo'lgan so'zlar va iboralar soni. Boy lug'at aniq va samarali muloqot qilish uchun turli xil so'z va iboralarni ishlatishga imkon beradi.
4. Intonatsiya: bu ma'lum so'zlar yoki iboralarning his-tuyg'ularini, stressini va ahamiyatini etkazish uchun nutqdagi ohang va urg'u o'zgarishidan foydalanish qobiliyatidir. To'g'ri intonatsiya o'qituvchiga talabalar bilan ifodali va hissiy aloqada bo'lishga yordam beradi.
5. Fikrlarni tushunish va ifodalash: bu ma'lumotni tushunish va talqin qilish, o'z fikrlarini aniq va mantiqiy ifoda etish qobiliyatidir. Fikrlarni yaxshi tushunish va ifoda etish o'qituvchiga talabalar bilan samarali tushuntirish va muloqot qilishga yordam beradi.
Nutq qobiliyatining barcha bu jihatlari pedagogik jarayonga ta'sir qiladi, chunki ular o'qituvchi va talabalar o'rtasidagi aloqa sifatini belgilaydi. Yaxshi nutq qobiliyati o'qituvchiga materialni aniq va samarali tushuntirish, o'quvchilarning e'tiborini va qiziqishini saqlab qolish, fikr bildirish va ularning rivojlanishini baholash imkonini beradi. Ular, shuningdek, ijobiy va qo'llab-quvvatlovchi o'quv muhitini yaratishga yordam beradi.
1. Ishontiruvchi nutq: bu tinglovchilarni ishontirish va ta'sir qilish qobiliyatidir. Tinglovchilarni ishontirish uchun ritorik vositalar, mantiqiy dalillar va hissiy jozibadan foydalanishni o'z ichiga oladi.
Nutq turlari.
2. Ilmiy nutq: bu ilmiy tadqiqotlar, faktlar va ma'lumotlarni aniq va aniq taqdim etish qobiliyatidir. Ma'lumotni taqdim etishda ixtisoslashgan terminologiya va tizimli yondashuvdan foydalanishni o'z ichiga oladi.
3. Informatsion nutq: bu ma'lumotni etkazish va murakkab tushunchalarni sodda va tushunarli tarzda tushuntirish qobiliyatidir. Aniq tuzilish, misollar va rasmlardan foydalanishni o'z ichiga oladi.
4. Ommaviy nutq: bu katta auditoriya oldida samarali chiqish qobiliyatidir. Diqqatni ushlab turish va xabarni etkazish uchun ovoz, imo-ishoralar, yuz ifodalari va tinglovchilar bilan aloqa qilishni o'z ichiga oladi.
Xulosa qilib aytganda, nutq qobiliyatining xilma-xilligi pedagogik jarayonda muhim rol o'ynaydi. Turli xil nutq qobiliyatlariga ega bo'lgan o'qituvchilar talabalar bilan samarali muloqot qilishlari, materialni tushunish va o'zlashtirishni yaxshilashlari va qiziqarli va jozibali darslarni yaratishlari mumkin.
Taqdimot davomida biz nutq qobiliyatini talaffuz, grammatika, lug'at, intonatsiya, tushunish va fikrlarni ifodalash bilan bog'liq ko'nikmalar sifatida aniqladik. Shuningdek, biz nutq qobiliyatining xilma-xilligi pedagogik jarayon samaradorligini qanday oshirishi mumkinligini muhokama qildik.
Xulosa va tavsiyalar
Nutq qobiliyatini rivojlantirish uchun o'qituvchilarga ommaviy nutq so'zlash, so'z boyligini kengaytirish, notiqlik san'atini o'rganish, nutqlarini yozish va tahlil qilish, hamkasblari va do'stlaridan fikr-mulohazalar olish tavsiya etiladi.
Nutq qobiliyatini rivojlantirish vaqt, sabr-toqat va doimiy amaliyotni talab qiladi. Biroq, tirishqoqlik va qat'iyat bilan o'qituvchilar o'z nutqlarini sezilarli darajada yaxshilashlari va o'z ishlarida yanada ishonchli va samarali bo'lishlari mumkin.
E'tiboringiz uchun tashakkur va nutq qobiliyatingizni rivojlantirishda omad tilaymiz!
Download 5.15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling