Fan: Jahon tarixi Sinf 8 Dars – 1

Sobor nizomi. Buning yorqin isboti 1649- yilda Zemstvo sobori qabul qilgan yangi nizom edi. Nizomga ko 'ra, dvoryanlar o 'zlari egalik qilayotgan yer-mulklami votchinaga aylantirish va meros qoldirish huquqiga ega bo 'ldilar.

Dehqonlar dvoryanlarga uzil-kesil biiiktiiilib qo 'yildi. UlaiTiing xo 'jayindan xo'jayinga o'tishi taqiqlandi. Krepost- noylik nasldan naslga o 'tadigan bo 'ldi. Shu tariqa Sobor nizomi Rossiyada krepostnoy huquqning shakllanishi jarayonini tugalladi.

Mutlaq monamyaning qaror topib borishi. Rossiyada mutlaq monarxiyaning to'la qaror topishi Aleksey Mixaylovichning o'g'li Pyotr I nomi bilan bog'liqdir. U 1689- yilda taxtga o'tirdi. Pyotr I tashqi siyosatining asosiy maqsadlaridan biii, Rossiyani kuchli harbiy- dengiz flotiga ega davlatga aylantiiish edi. U bu vazifani muvaffaqiyat bilan amalga oshirdi. Pyotr I Polsha va Daniya bilan Shvetsiyaga qarshi kurash uchun ittifoq tuzishga erishdi. Shundan so 'ng Pyotr I Boltiq dengiziga chiqish uchun Shvetsiyaga qarshi umsh boshlashga qaror qildi.

1700- yilda Rossiya - Shvetsiya urushi boshlandi. Bu umsh tarixga «Shimoliy umsh» nomi bilan kirdi. Umshgacha Rossiya kuchli harbiy- dengiz floti yaratishga muvalTaq bo 'lgan edi. Umsh taqdiiini Poltava (hozirgi Ukraina davlati hududidagi shahar) jangihal etdi. 1709- yildabo'lib o'tganbu jangda rus qo'shini Shvetsiya qo'shinini tor-mor etdi. Bu mag'lubiyat Shvetsiya qudratiga o'nglanmas putur yetkazdi. U endi buyuk davlat maqomini yo'qotdi. Nihoyat, Shimoliy umsh 1721- yilda Rossiyaning g 'alabasi bilan tugadi. Shu yili Finlyandiyaning Nishtadt shahiida Rossiya - Shvetsiya tinchlik shartnomasi imzolandi.

Urush yakuni Pyotr I ga o 'z orzusini amalga oshirish imkonini berdi. Rossiya Boltiq dengiziga chiqish yo 'liga ega bo 'ldi. Ayni paytda Rossiya Yevropaning qudratli davlatlaridan biriga aylandi. 1721- yilda Pyotr I imperator deb e' Ion qilindi. Rossiya imperiyaga aylandi va Rossiyada mutlaq monarxiyaham to'la qaror topdi.

Pyotr I islohotlari. Rossiya ma'muriy boshqaruv jihatidan gubemyalargabo'lindi. Ularpodsho tomonidan tayinlanadigan, general- gubernator tomonidan boshqariladigan bo'ldi. Podsho huzuridagi Boyarlar dumasi tugatildi. Uning o'miga Senat tuzildi. Senatga qonun chiqarish va hukumatni boshqarish vakolati yuklatildi. Pyotr I zamonaviy qo'shin ham tuzdi. Qo' shinda harhiy xizmat umrbod muddatda o 'taladigan bo'ldi. Qo'shin rekrutlikka olish yo'li bilan shakllantiiildi va zamon mhiga mos ravishda qurollantiiildi.

Pyotr I islohotlari Rossiyaning taqdirida muhim rol o 'ynadi.

Pyotr I vafotidan so'ng XVIII asr oxirigacha (1725-1800) yana 8 nafar Romanovlar sulolasi vakillaii imperatorlik qilishdi.

Bu o 'tgan 75 yillik davr islohotlaming mustahkamlanishi davri bo 'ldi. Ayniqsa, Yekaterina II hukmronligi davri (1762-1796) Rossiya tarixida alohida iz qoldirdi. Biroq, Rossiyada krcpostnoy tuzum hukmron bo 'lib qolaverdi. Dchqonlar og'irhayot kcchirdilar. Oxir-oqibatdaularbir necha marta qo'zg'olon ko'tarishga majbur bo'lganlar. Ularning ichida eng mashhuri Ye.Pugachev boshchiligidagi qo'zg'olon edi (1773-1775). Qo 'zg 'olon Yekaterina II tomonidan shafqatsizlik bilan bostirilgan. Ye. Pugachev esa qatl etilgan.