Fan: O‘qituvchi nutq madaniyati

Fan: O‘qituvchi nutq madaniyati

Fan: O‘qituvchi nutq madaniyati
#Xalq majlislaridan birida qaysi notiq o‘zini ikkinchi bor sinab ko‘radi. Lekin bu safar ham muvaffaqiyatsizlikka uchraydi.

+ Demosfen

- Aristotel
- Anaksagor
- Suqrot
#Og‘ziga tosh solib olib, qattiq va ravon gapirishga harakat qiladi. “R” tovushini to‘g‘ri talaffuz etish maqsadida kuchuk bolasining irillashini kuzatadi va o‘zi ham xuddi shu tovushni qaytaradi. Nihoyat, uzoq muddatli tinimsiz mashqlardan so‘ng qaysi notiq o‘z maqsadiga erishadi.

+ Demosfen

- Aristotel
- Anaksagor
- Suqrot
#Qaysi asar dialog shaklida yozilgan bo‘lib, Lisiniy, Koidaass, Mark Antoniy, Yuliy Syezar, Strabon, Katull, huquqshunos Ssevola va uning shogirdlari Katt, Sulnisiy Ruflarning ijtimoiy va siyosiy nutqlari, ularning notiqlik san’ati hamda bu san’atning eng mayda-chuyda masalalaridan tortib siyosiy muammolargacha bo‘lgan qimmatli notiqlik haqidagi fikr va mulohazalarini o‘z ichiga oladi#

+ Sitseron “Notiqlar haqida”

-Aristotel “Ritorika”
- Siseron “Brut”
-Demosfen asari
#Qadimgilarning shahodatiga qaraganda, kimning merosidan bizga qadar faqat o‘ttiz to‘rttasi yetib kelgan. Ularning barchasi, asosan, sud nutqlaridan iboratdir.

+Lisiy
- Aristotel

- Anaksagor
- Suqrot
#Afinada notiqlik maktabini ochadi va qariyb 40 yil davomida ustozlik qiladi. O‘z zamonasida …ning notiqlik maktabi juda katta shuhrat qozongan.

+ Isokrat

- Aristotel
- Anaksagor
- Suqrot
#Nutqda tinglovchini o‘ziga qaratib olishdan muhimroq narsa yo‘q, buning uchun esa tomoshabinni shu qadar hayajonlantira olish kerakki, natijada u ko‘proq qalb hayajoni ta’sirida bo‘lsin, –deb qaysi notiq e’tirof etgan#

+Mark Antoniy

- Aristotel
- Anaksagor
- Suqrot
#Ommaviy axborot vositalari uslubi qanday uslub sanaladi#

+publitsistik uslub

-ilmiy uslub
-rasmiy uslub
-badiiy uslub
#Quyidagi hujjatlarning qaysi biri rasmiy uslubning diplomatik uslub turida yoziladi
+konvensiya
-jinoiy aktlar
-bildirgi
-qonun
#“O‘zbekiston Respublikasining davlat tili haqida”gi qonuni qachon chiqarilgan

+1989-yil 21-oktabr

-1995-yil 6-may
-1993-yil 2-sentabr
-1995-yil 21-dekabr
#“Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosini joriy etish to‘g‘risida”gi qonun qachon qabul qilingan

+1993-yil 2-sentabr

-1995-yil 6-may
-1989-yil 21-oktabr
-1995-yil 21-dekabr
#“Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosini joriy etish to‘g‘risida”gi qonunga o‘zgartirish qachon qabul qilingan

+1995-yil 6-may

-1995-yil 2-sentabr
-1989-yil 21-oktabr
-1995-yil 21-dekabr
#“O‘zbekiston Respublikasining davlat tili haqida”gi qonuniga qachon o‘zgartirishlar kiritilgan
+1995-yil 21-dekabr
-1995-yil 2-sentabr
-1989-yil 21-oktabr
-1995-yil 6-may
#1989-yil 21-oktabrda “O‘zbekiston Respublikasining davlat tili haqida”gi qonun nechta moddadan iborat bo‘lgan

+30 modda

-24 modda
-126 modda
-128 modda
#1995-yil 21-dekabrda “O‘zbekiston Respublikasining davlat tili haqida”gi qonunga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilgan, hozirda nechta moddadan iborat

+24 modda

-30 modda
-126 modda
-128 modda
#“O‘zbekiston Respublikasining davlat tili o‘zbek tilidir” – quyidagi modda til haqidagi nechanchi modda#

+1-modda

-30-modda
-16-modda
-24-modda
#Lahja nima

+bir-biriga o‘xshash shevalar yig‘indisi

-qo‘pol va haqorat so‘zlar
-ma’lum bir qatlam yoki guruh kishilar orasida ishlatadigan so‘zlar
-chetdan kirib kelgan so‘zlar
#Vulgar so‘zlar nima

+ qo‘pol va haqorat so‘zlar

-bir-biriga o‘xshash shevalar yig‘indisi
-ma’lum bir qatlam yoki guruh kishilar orasida ishlatadigan so‘zlar
-chetdan kirib kelgan so‘zlar
#Jargonlar nima

+ ma’lum bir qatlam yoki guruh kishilar orasida ishlatadigan so‘zlar

-qo‘pol va haqorat so‘zlar
- bir-biriga o‘xshash shevalar yig‘indisi
-chetdan kirib kelgan so‘zlar
#Quyidagi matn kimning nutqidan olingan «Ayni paytda nutqiy madaniyat tarbiyasi bilan maktabdagi, hech bir istisnosiz, barcha o‘quv fanlari ham bilvosita shug‘ullanishi kerak. Matematika bo‘ladimi, fizika yoki tarix bo‘ladimi, o‘qituvchi o‘z nutqiy madaniyati bilan namuna ko‘rsatishi, tegishli fan sohasining tugal tilini namoyish etishi va shu yo‘l bilan o‘quvchidagi so‘z sezgisiga kuch berishi maqsadga muvofiq. Ta‘lim amaliyotida ko‘rgazmalilik azaldan eng zaruriy omil sifatida qarab kelinadi, shuning uchun o‘qituvchi juda ko‘p vaqtini turli ko‘rgazmali qurollar tayyorlashga sarflaydi. Bu ma‘qul, ammo, unutmaslik kerakki, nutqiy madaniyatni o‘rgatish, chiroyli so‘z zavqini o‘stirish, umuman, til estetikasi tarbiyasida asosiy, jonli ko‘rgazmali qurol o‘qituvchining o‘zidir».

+ Nizomiddin Mahmudov

-Suyun Karimov
-Jo‘liboy Eltazarov
-Azamat Pardayev
#"Sanjariyya masjidida bir kishi rag‘bat bilan azon aytar erdi, bir ovozi bilanki, eshitganlar andin nafrat etardilar. Masjidning sohibi bir amir erdi, odil va xushxulqlik. Xohlamas erdiki, aning ko‘nglini mukaddar aylasa, aydi: "Ey javonmard, bu masjidning qadimgi muazzinlari bor-ki, har birining besh tillo vazifasi bordur. Senga o‘n tillo berurmen, tokim bo‘lak mahallaga ketarsen". Bu so‘zg‘a ittifoq ayladilar va muazzin ketdi. Bir muddatdin so‘ngra amirning huzuriga qaytib keldi va aydi: "Ey amir, menga zulmu sitam ayladingki, o‘n tillo bilan meni bu mahalladin jo‘natding. Ul mahallaki, men bordim, menga yigirma tillo berdilarki, bo‘lak mahallaga ketsam qabul etayurmen", quyidagi parcha qaysi asardan keltirilgan

+ Shayx Sa‘diy Sheroziyning "Guliston" asaridan

-Mahmud Koshg‘ariyning esa “Devonu lug‘atit turk” asaridan
-Yusuf Xos Hojibning “Qutadg‘u bilig”
-Kaykovus “Qobusnoma”
#Muloqot vositalarini o‘rganuvchi fan yo‘nalishlaridan bo‘lmish kinestetika nimani o‘rganadi