Fan va innovatsiya vazirligi

Si minor messasi.
Baxning eng mashhur asarlaridan biri - Si minor tonalligida yozilgan messadir. Bu asar kompozitorning avlodlarga qoldirgan eng buyuk obidalaridan biri. Uni kompozitor bir necha yil davomida 1733-1738 y. yaratgan. Si minor messasi jahon musiqa madaniyatining eng ulug’vor asarlaridan hisoblanadi. Unda ifodalangan falsafiy fikrlarning chuqur va teranligi jihatdan Baxning boshqa xech bir asari bu messaga teng kelolmaydi. Bax messadagi an’anaviy har bir qismni bir necha nomerlardan iborat qilib yozdi va bu nomerlar sonini 24tagacha etkazdi. Si minor messasi 15 ta xor, oltita ariya va uchta duet nomerlaridan iborat. Bu asar diniy mavzuda yozilgan bo’lsa ham, uni faqat cherkov asari deb hisoblash noto’g’ri. Buni Bax hayotligida ham, undan keyingi davrda ham messaning cherkov ibodatlari paytida ijro etilmagani ham tasdiqlaydi. Si minor messasi juda katta va ijrosi murakkab asar bo’lgani uchun uni oddiy qo’shiqchilar va o’rtamiyona cherkov xori ijro etishi qiyin. Bu asar kontsertda ijro etiladigan asar bo’lib buni amalga oshirish uchun katta kasbiy ijrochilik mahorati kerak.
Messa Bax uchun juda katta g’oyalarni va falsafiy chuqur obrazlarni ifodalash uchun juda qulay janr bo’ldi. Bu asarda ko’rsatilgan insonning qayg’usi, azoblari, orzu-umidlari va quvonchini to’laqonli ifodalagan.
O’lim va hayotga muhabbat tuyg’ularining qarama-qarshi qo’yilishi asarning asosiy g’oyasidir. Bu g’oyaning turli jihatlari asarning mazmunini tashkil etadi.
XULOSA

Bizning davrimiz yangidan-yangi estetik boylik, qadriyatlami, yangi musiqiy shakl va uslublarni, tovushni o‘zgacha sezishni olib keladi, ixtiro etadi. Qadim shakllarning tovush timsolini amalga oshirishda biz ularga asl mohiyatini yashirmasdan turib yangi ma’no, fikr, yangi davrimizga moslashuv hissiyotini kiritishimiz kerak va o’rganishimiz zarur.

Bax har tomonlama barkamol buyuk etik musiqa san’atini yaratdi. U – hozirgi kunga qadar ham butun insoniyatga tegishli buyuk daho. Va biz — pianinochilar, uning musiqasi interpretatorlarining burchimiz shundan iboratki, biz uning klavir asarlarini yosh musiqachilarga va tinglovchilarning keng doiralariga yetkazishimiz va ularning dilini, yuragini Buyuk Ustozning Buyuk asarlari bilan ruhlantirishimiz kerak.