Fan va innovatsiya vazirligi


Download 240.25 Kb.
bet10/13
Sana27.10.2023
Hajmi240.25 Kb.
#1727390
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Bog'liq
19 абдукодирова бахДокумент Microsoft Word

Tokkata va fuga.
Re minor tonalligida yozilgan tokkata va fuga asari Bax organ musiqasining eng taniqli namunasidir. Organ uchun yozilgan asarlar orasida tokkata va fuga chuqur dramatizmi, obrazlarning boy va xilma-xilligi hamda tovush kuchi bilan ajralib turadi.
Tokkata improvizacion (badiha) janridagi asar bo’lib, bunday asarlar yozgan kompozitorlar ijrochilik texnikasiga katta e’tibor berar edilar. Bax tokkata janrini chuqur mazmun bilan boyitdi va shakliga ham o’zgartirishlar kiritib klassik janr darajasiga etkazdi. Boshqa asarlardagi kabi bu ikki qismdan iborat bo’lgan turkum asarda ham tokkata fugadan oldin kelib, fugaga kirish vazifasini bajaradi. Ya’ni murakkab asar bo’lgan fugani tushunishga zarur bo’lgan muhitni yaratadi. Tokkataning musiqiy materiali dramatik elementlarga boy. Kuyning boshidayoq dahshatli chaqiriq ohanglarini eshitish mumkin.
Tokkataning mazmuni va janrning o’ziga xos xususiyatlari fugaga kuchli ta’sir ko’rsatgan. Fuganing musiqiy mavzusi ham tokkatadan kelib chiqqan va uning davomiday ko’rinadi. Tokkata xarakteri fuganing o’ziga xos xususiyatlarini belgiladi. Shuning uchun bu ikki asarni bir-biridan ajratib bo’lmaydi. Bu ikki qismdan iborat bo’lgan turkum asarni yaratishda Bax kompoziciyaning yaxlitligiga erishgan.
Xoral prelyudiyalari.
Bax ijodiy yuli davomida yaratgan 150 dan ortiq xoral prelyudiyalari kompozitor organ ijodining muhim bir tomonidir. Xoral prelyudiyalarining ko’pchiligi qisqa asarlar bo’lib musiqa asosan lirik xarakterda. Lirik obrazlarni ko’rsatishga ko’proq e’tibor bergan holda kompozitor quvnoq kayfiyatdagi prelyudiyalarni ham yozgan. Xoral - nemis xalq kuylari asosida yaratilgan diniy qo’shiqlar bo’lib to’rt ovozda kuylanar edi. Protestant xorallari bunga misoldir. Xalq qo’shiq va kuylari asosida yozilgan xorallarning cherkovda ijro etilishi xalq kuylaridagi go’zallik va yorqinlik xususiyatlarini pasaytirdi. Bax o’z xoral prelyudiyalari bilan bu kuylarga avvalgi go’zallik va ifodalilik sifatlarini qaytardi.



Download 240.25 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling