Fani darsligi mavzulari bo‘yicha

«QUTADG‘U BILIG». «QUTADG‘U BILIG» DOSTONI HAQIDA.

(Darslikda 70–99-betlar)

1. 
   «Qutadg‘u bilig» dostonida Yusuf Xos Hojib o‘zi tug‘ilgan joyni nima deb ko‘rsatgan?
   
   1. 
      Yettisuv B) Bolosog‘un
      

C) Quz O‘rdu D) Toqmoq

2. 
   Yusuf Xos Hojib qachon: «...(qora) quzg‘un tusiteg boshim (sochlarim) qug‘u (oqqush) bo‘ldi», – deb yozadi?
   
   1. 
      «Qutadg‘u bilig» dostonini yoza boshlaganida
      
   2. 
      «Qutadg‘u bilig» dostonini yozib tugallaganida
      
   3. 
      Qashqardan Bolosog‘unga ko‘chganida
      
   4. 
      Qashqardan Yorkentga ko‘chganida
      

3. 
   Yusuf Xos Hojibning «Qutadg‘u bilig» asari uchun mukofotlangani haqidagi ma’lumotlar asarning qaysi qismida keltiriladi?
   
   1. 
      nasriy muqaddimasida B) she’riy muqaddimasida
      

C) nasriy xotimasida D) she’riy xotimasida

4. 
   «Qutadg‘u bilig» asaridan olingan quyidagi parcha kim tomonidan kimga qarata aytilgan?
   

To‘p (koptok) (bir barqaror) o‘rinsiz dumalab yurgani kabi, Men ham uning kabi (o‘rinsiz) kezaman.
Iltifot bilan boqqaningda ko‘zimni yumganim (sababi), Senga o‘zimning qandayligimni ko‘rsatmoqchi edim. Bu kunlarda men ham bir ko‘r kishi kabiman,
Kim menga ilashib qolsa, unga qattiq yopishib olaman.

1. 
   elig tomonidan O‘gdulmishga qarata
   
2. 
   Oyto‘ldi tomonidan eligga qarata
   
3. 
   elig tomonidan Oyto‘ldiga qarata
   
4. 
   Oyto‘ldi tomonidan O‘gdulmishga qarata
   

5. 
   «Qutadg‘u bilig» asarida eligga qaysi qahramon: «Mening barcha qilmishlarim jafo, menga ishonma... Oqar suv, ravon til, baxt-davlat bir yerda turmaydi», – deydi?
   
   1. 
      O‘gdulmish B) Kuntug‘di
      

C) Oyto‘ldi D) O‘zg‘urmish

6. 
   «Qutadg‘u bilig» asarining «Kuntug‘di elig Oyto‘ldiga adl sifatlarini aytadi» qismida Oyto‘ldi eligdan nega bunday kursida o‘tirganligini so‘rasa, elig qanday javob beradi?
   
   1. 
      «Barcha to‘rt oyoqli narsa siljimas bo‘ladi».
      
   2. 
      «Barcha uch oyoqli narsa siljimas bo‘ladi».
      
   3. 
      «Agar uch (poyali) bo‘lsa, ko‘rgin, biri egri bo‘ladi».
      
   4. 
      «Agar ikki (poyali) bo‘lsa, ko‘rgin, biri egri bo‘ladi».
      
7. 
   «Qutadg‘u bilig» asarida O‘zg‘urmish eligdan nechta hojatini ravo qilishini so‘raydi va ular qaysilar?
   
   1. 
      3 ta: dard-u kasalsiz hayot, nuqsonsiz tiriklik, qariliksiz yigitlik
      
   2. 
      4 ta: kambag‘allik ko‘rmaydigan boylik, nihoyasiz ilm, qariliksiz yigitlik, dard-u kasalsiz hayot
      
   3. 
      3 ta: nihoyasiz ilm, nuqsonsiz tiriklik, kambag‘allik ko‘rmaydigan boylik
      
   4. 
      4 ta: nuqsonsiz tiriklik, qariliksiz yigitlik, dard-u kasalsiz hayot, kambag‘allik ko‘rmaydigan boylik
      
8. 
   «Qutadg‘u bilig» asarida qaysi donishmand yigit eligning ovozalarini eshitib, elig huzuriga xizmat uchun keladi va ular birgalikda mamlakatni boshqarib, budun – xalqni idora qila boshlashadi?
   
   1. 
      O‘gdulmish B) Kuntug‘di
      

C) Oyto‘ldi D) O‘zg‘urmish

9. 
   «Qutadg‘u bilig» asari qahramoni O‘gdulmish kim va nimaning ramzi?
   
   1. 
      elig – adolat ramzi
      
   2. 
      elig – davlat ramzi
      
   3. 
      vazirning o‘g‘li – aql ramzi
      
   4. 
      vazirning uzoq qarindoshi – qanoat (ofiyat) ramzi
      
10. 
    «Qutadg‘u bilig» asarida ramziylik uchun asos vazifasini bajargan detallarni toping.
    

1) to‘p;	2) kiyik;	3) Mirrix;
4) zahar solingan idish;	5) shakar;	6) Oy;
7) Quyosh;	8) qilich;	9) asal.
A) 2, 5, 6, 8, 9 C) 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8		B) 1, 3, 4, 5, 7, 8 D) 1, 2, 3, 4, 6, 7, 9

11. 
    «Qutadg‘u bilig» asarida qaysi qahramon dunyoviy ishlarning barchasi hayotiy zarurat ekanligini tinmay uqtiradi va shu maqsadda dehqon, savdogar, chorvador, hunarmand, kambag‘allar, oila, bola-chaqa, ularning tarbiyasi haqida ham gapiradi, tushuntiradi?
    
    1. 
       O‘gdulmish B) Kuntug‘di
       

C) Oyto‘ldi D) O‘zg‘urmish

12. 
    «Qutadg‘u bilig» asarida O‘zg‘urmish kimning oqilona tushuntirishlaridan so‘ng, ziyorat maqsadidagina elig huzuriga boradi?
    
    1. 
       O‘gdulmishning B) Kuntug‘dining
       

C) Oyto‘ldining D) Kulteginning

13. 
    Mumtoz adabiyotimizda (adabiy an’analar natijasi sifatida) qiyinchilikka duch kelgan qahramon, ma’shuqa ishqida o‘rtanayotgan oshiq qaddi ko‘pincha arab alifbosidagi qaysi harflarga qiyoslanadi?
    
    1. 
       «mim» yoxud «yo» harflariga B) «dol» yoxud «alif» harflariga
       

C) «lom» yoxud «yo» harflariga D) «yo» yoxud «dol» harflariga

14. 
    Yusuf Xos Hojib qo‘llagan o‘xshatishlar yozma adabiyotda an’anaga aylanib ketgan bo‘lib, adib zolim amaldorlarni nimaga o‘xshatgan?
    
    1. 
       arslonga B) sherga
       

C) bo‘riga D) burgutga

15. 
    Yusuf Xos Hojibning quyidagi misralarida nuqtalar o‘rniga adibning nimani qafasda yotgan arslonga o‘xshatganini topib, qo‘ying.