Fanidan dars rejalari

Ta’lim metodlari:____ Eyler xalqalari

Baholash metodlari: Oddiy baholash usullari

Axborot manbalari va texnik vositalari:_kompyuter texnikalari, darslik, plakatlar va tarqatma materiallar.

Dars turi: nazariy

Darsga ajratilgan vaqt miqdori: 90 minut

Uyga vazifa: Mamlakatimizda elektr energiyasi ishlab chiqaradigan inshoatlar haqida

O’qituvchi: Tojiev F________


^1- O’quv mashg’ulotining texnologik xaritasi

№	Dars bosqichlari	Ajratil-gan vaqt	Mashg’ulot mazmuni	Ta’lim metodlari	Ta’lim vositalari
1	Tashkiliy qism	5	O’quvchilar bilan salomlashish va davomat olish
2	Uyga berilgan topshiriqlar yuzasidan talabalar bilimini aniqlash	10	O`quvchilardan uytga berilgan topshiriqlarni qisqa savol javoblar orqali so`rash.	Eyler xalqalari
3	Yangi mavzu bayoni	40	Yangi mavzuni tushuntirish va qisqa konspeklashtirish.	Eyler xalqalari	Kompyu-ter va manitor
4	Mavzuni mustahkamlash va o’quvchilar tamonidan faollashtirish darsjasini tekshirish.	20	Yangi mavzuni mustahkamlashda qisqa savol javoblardan foydalanish va mavzu yuzasidan o`quvchilar faolashtirish darajasini oshirish.		Kadoskop
5	Uyga vazifa berish va baholarni e’lon qilish	5	Yangi mavzu yuzasidan uyga vazifa berish va baholarni elon qilib kundalik daftarlariga qo`yish.

O’qituvchi: Tojiev F._______


ILOVA 1

REJA:

1.Fanning maqsadi va vazifasi

2.O’zbekiston Respublikasida Elektroenergiya ishlab chiqaradigan inshoatlar.

Tayanch so'z va iboralar

Tayanch so’z va iboralar: Korxona, maqsadi, vazifasi, ishlab chiqarish texnik birlik, tashkiliy texnik, iqtisodiy birlik, IXK korxonalari xususiyatlari, korxonalar to’g’risidagi qonun.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. F.E. Yevdokimov. Umumiy elektrotexnika asoslari.Toshkent. O’qituvchi 1995

2. M.Mirzaraximov. Elektr Radio o’lchashlar va metrologiya asoslari. Toshkent 2003

3. U Ibroximov. Elektr mashinalari. Toshkent 2001

4. Q. Odilov Umumiy Elektrotexnika va elektronika asoslari. Toshkent 2005

1. 
   www.bilim.uz
   
2. 
   www.ziyonet.uz
   
3. 
   www.edu.uz
   
4. 
   www.google.co.uz
   
5. 
   www.dilib.uz
   
6. 
   www.samdu.uz
   
7. 
   www.ref.uz
   

Ilova 2

Ma’ruza matni

1. Kirish

Elektr energiyasini xalq xo’jaligida qo’llash-mehnat unumdorligini oshiribgina qolmasdan, balki mashina va mexanizmlarni avtomatlashtirish imkonini beradi. Shuning uchun ham elektr energiyasidan sanoat, qishloq xo’jaligi, transport va uy xo’jalida keng qo’llanilyapti. Bu esa o’z navbatida elektr energiyasiga bo’lgan talabni oshirmoqda.

Hozirgi vaqtda respo’blikamizda katta qo’vvatga ega bo’lgan issiqlik va gidroelektrostansiyalar ishlab turibdi. Xsusan Toshkent GRES, Sirdaryo GRES, Yangiangren GRES lari Chorvoq GESi Qoraqalpog’istondagi Taxiatosh GRESlari mamlakatimizda muntazam elektr energiyasini ishlab chiqarmoqda. Mustaqil Respublikamizda bir yilda 50 miliardan ortiq kilovat soat elektr energiyasi ishlab chiqariladi.

O’zbekiston elektr energiyasi ishlab chiqarish bo’yicha yetakchi mamlakatlar qatorida turadi. O’tgan davr mobaynida 500 ming, 220 ming, 110 ming, 35 ming, 6 va 10 ming voltga ega bo’lgan elektr liniyalari qurilgan. Aholini elektr energiyaga bo’lgan talabini qondirishda hozirgi kunda 230 va 400 voltga ega bo’lgan elektr liniyalari hizmat ko’rsatadi

Xalq xo’jaligining barcha sohalarini elektr energiyasi bilan ta’minlashda uning qulayligi eng asosiy omillardan biri sanaladi. Elektr energiyasini uzoq masofaga elektr liniyalari orqali uzatish mumkin. Elektr energiyasini har qanday quvvatli istemolchilarga taqsimlash bilan bir qatorda uning yordamida mashina va mexanizmlarni avtomatlashtirish imkoni bor. Elektr energiyani boshqa energiyaga aylantirsa bo’ladi. Elektr energiya dvigatellari yordamida isitish, sovutish mashina mexanizmlarini ishlatish mumkin. Elektr energiyasi tufayli radio, televideniya, simli va radioaloqa ishlaydi. Kompyuter tarmoqlari rivojlanmoqda.

Bularning hammasi malakali kasb egalari va mutaxassislarni yetishtirishni talab etadi. Umumiy elektrotexnika va elektronika asoslari kursi matematika, fizika, kimyo, chizmachilik va elektron hisoblash mashinalari fanlari bilimini talab etadi. Elektrotexnika va elektronika kursida olingan bilimlar xalq xo'jaligining hamma sohalarida ishlashga yo'llanma beradi.

Elektr energiyasidan barcha sohalarda keng ko'lamda ishlatili-shiga uning quyidagi afzalliklari sabab bo'ladi:

— g'oyat katta miqdordagi elektr energiyasini uzoq masofaga uzatish;

— elektr energiyasini amalda har qanday quwatdagi iste'mol-chilarga osongina taqsimlash. Masalan, quwatni eng kam oladigan elektrustara, odamni uqalovchi elektr asbob, kalkulyator, tibbiy davolash asboblari va boshqalar;

— elektr energiyani mexanikaviy, issiqlik, yorug'lik, kimyoviy va boshqa turdagi energiyalarga osongina aylantirish mumkin.

Elektr energiyasini elektr dvigatellar yordamida mexanikaviy energiyaga aylantirish sanoatda, transportda, tibbiyotda, qishloq xo'jaligida turli mashinalarni va mexanizmlarni juda qulay texnik mukammal hamda iqtisodiy-foydali ravishda harakatga keltirishga imkon beradi.

Kimyo sanoatida esa ko'pgina texnologik jarayonlar elektr energiyasini kimyoviy energiyaga aylantirishga asoslangan. Masalan, metallar ajratib olishning elektroliz usullari, galvonotexnika va boshqalar.

Ilova 3

Mavzu bo’yicha qo’llanilgan interfaol usul

“Eyler xalqalari” metodi

O’zbekiston elektr energiyasi ishlab chiqarish bo’yicha yetakchi mamlakatlar qatorida turadi: