Fanidan kurs ishi mavzu

Interfaol mashg'ulot samaradorligi omillari.

Hozirda ta'lim metodlarini takomillashtirish sohasidagi asosiy yo'nalishlardan biri interfaol a'lim va tarbiya usullarini joriy qilishdan iborat Barcha fan o'qituvchilari dars mashg'ulotlari jarayonida interfaol usullardan borgan sari kengroq foydalanmoqdalar .

Interfaol usullarni qo'llash natijasida o'quvchilarning mustaqil fikrlash , tahlil olish , xulosalar chiqarish , o'z fikrini bayon qilish , uni asoslagan holda himoya afla bilish , sog'lom muloqot , mozara , bahs olib borish ko'nikmalari shakllanib , rivojlanib boradi .

Ba masalada amerikalik psixolog va pedagog B.Blum bilish va emotsional sohalardagi pedagogik maqsadlarning taksonomiyasini yaratgan . Uni Blum taksonomiyasi deb nomlanadi . ( Taksonomiya - borliqning murakkab tuzilgan sahalarini tasniflash va sistemalashtirish nazariyasi ) . U tafakkuri bilish qobiliyatlari rivojlanishiga muvofiq ravishdagi oltita darajaga ajratd . umumlashtirish , baholash darajalarida bo'ladi . Shu har bir daraja quyidagi belgilar

Unga ko'ra tafakkuming , rivojlanishi bilish , tushunish , qo'lash , tahlll , hamda har bir darajaga muvofiq fe'llar namunalari bilan ham ifodalanadi , Jumladan :

Bilish dastlabkl . tafakkuk darajasi bo'lib , bunda o'quvchi atamalarni ayta okall , aniq qoldalat , tushunchalar , faktlar va shu kabilarni biladi . Bu tafakkur darajasiga muvofiq fe'llar namunalari qaytara bilish , mustahkamlay olish , axborotni etkaza olish , aytib bera olish , yozish , ifodalay olish , farqlash , tanly olish , apirib berish , talcrorlash

Tushunish darajasidagi tafakkurga ega bo'lganda esa , o'quvchi faktlar . qoidalar , sxema . Aadvallarni tushunadi . Mavlud ma'lumotlar asosida kelgus oqibatlarni taxminiy tafsiflay oladi . Bu tafakkur darajasiga muvofika fe'llar namunalari : asoslash , almashtirish , yaqqollashtirish , belgilash , tushuntirish , tarjima cuilish , qayta tuzish , yoritib berish , sharhlash , oydinlashtirish

Qo'llash darajasidagi tafakkurda o'quvchi olgan bilimlaridan faqat an'anaviy emas , noa'nanaviy holatlarda ham foydalana oladi va ularni to'g'ri qo'llaydi . Bu tafakkur darajasida muvofiq fe'llar namunalari : jorly qilishi , hisoblab chiqish , namoyish qilish , foydalanish , ofgalsh , aniqlash , amalga oshirish , hisob - kitob qilish , tatbiq qilish , hal etish .

Tahlil darajasidagi tafakkurda o'quvchi yaxlitning qismlarini va ular o'rtasidagi o'zaro bog'liqliklarni ajrata oladi , fikrlash mantiqidagi xatolarni ko'radi , faktlar va oqibatlar orasidagi farqlani ajratadi , ma'lumotlarning ahamiyatini baholaydi . Bu tafakkur darajasiga muvofiq fe'llar namunalari : keltirib chiqarish , ajratish , tabaqalashtirish , tasniflash taxmin qilish , bashorat qilish yoyish , taqsimlash , tekshirish , gurublash .

Umumlashtirish darajasidagi tafakkurda o'quvchi jodiy ish bajaradi , biror tajriba o'tkazish rejasini tuzadl , bimechta sohalardagi bilimlardan foydalanadi . Ma'lumotni yangilik yaratish uchun ijodiy qayta ishlaydi . Bu tafakkur darajasiga muvofiq fo'llar namunalari : yangilik yaratish , umumlashtirish , birlashtirish , rejalashtirish , ishlab chiqish tizimlashtirish , kombinastiyalashtirish , yamtish , turish loyihalash.

Baholash darajasidagi tafakkurda o'quvchi mezonlaml ajrata oladi , ularga rioya qila oladi , mezonlarning xilma - xilligini ko'radi , xulosalaming mavjud ma'lumotlarga mosligini baholaydi , faktlar va baholovchi fikrlar orasidagi farqlami ajratadi . Bu tafakkur darajasiga muvofiq fe'lar namunalari tashxislash , Isbotlash , o'lchash nazorat qilish , asoslash , ma'qullash , baholash , tekshirish solishtirish , qiyoslash.

Interfaol usullar ko'p turli bo'lib , ulaming hammasi ham har qanday progressiv usullar kableng avvalo , o'qituvchidan mashg'ulot oldidan katta tayyorgarlik ko'rishni talab qiladi .

Shu mashg'ulotlari tashkil qilishda Sukan tashkil qilishda interfaol darsning asosiy xususiyatlarini uning an'anaviy darsga nisbatan ayrim farqlarini korib chiqish orqali yaqqolroq Idrok etish mumkin . Shu maqsadda quyidagi jadvalni keltiramiz :

№	Asosiy tushunchalar	An’anaviy dars	Interfaol dars
1	Qo’llash darajasi	Bbarcha mavzular boyicha ular uchun qulaybo’lgan dars turlari shaklida qo’laniladi	Ayrim mavzular bo’yicha interfaol darsning qulay bo’lgan turlari shaklida qo’llaniladi.Boshqa mavzular uchun an’anaviy dars qo’llaniladi.
2	Dars maqsadi	Dars mavzusu bo’yichabilim. Ko’nikma. Malakalarini shakilintirish, mustaxkamlash	Dars mavzusi bo’yicha mustaqil fikirlash. xulosaga kelish, ularni bayon qilish, ximoyalashga o’rgatish
3	O’qituvchining vazifalalari va ish uusullari	Yangi mavzuni tushuntirish, mustaxkamlash, nazura, topshiriqlarr berish	O’quvchilarning mustaqil ishlashlarini va taqdimotlarini tashkil qilish, boshaqarish,nazorat yakuni xulosalarini asoslab berish
4	Darsga tayorgarlik va talablar	Dars rejasi, konspekt va diktant vositalarini tayyorlash	Interfaol dars ishlanmasi mustaqil ishlar uchun topshiriqlar, tarqatma materyallar, boshqa zarur vositalarni tayyorlash
5	O’quvchilar tayyorgarligiga talablar	Oldingi dars bo’yicha vazifalarni bajarib krlish	Yangi dars mavzusi bo’yicha asosiy tushunchalarini va darsdagi ma’lumotlarni bilish
6	O’quvchilarning vazifalari va ish usullari	O’qituvchini tinglash va o’zlashtirish, berilgan topshiriqlarni bajarish	O’qituvchi berga topshiriqlarini bajarisj bo’yicha mustaqil fikirlash, o’z fikir, xulosalarini boshqalarga solish tirish va yakuniy xulosaga kekish
7	Vaqt taqsimoti	Dars vaqtining kop qismi o’ituvchinung yangi mavzuni tushuntirishi taxlil qilishi, topshiriqlarini tushuntirishi o’zlashtirishini nazorat qilishga sariflanadi	Dars vqtining ko’p qismi o’quvchilarimh mustaqil topshiriqlarini bajarishi, fikir alamashishi, mushoadda qilishi. O’z xulosalarini bayon qilishi va ximoyalashia sariflanadi
8	Dars modul algaritimlari	Darsning modul va algaritimlaridan har bir o’ituvchi o’z qo’ayotgan metodga muofiq foydalanadi	Xar bir dars oldindan tayyorlangan modullar va algaritimlarga, loyixalarga muofiq o’tkaziladi
9	O’quvchilardan talab qilinadigan faollik darjasi	O’ituvchi har tamonlama faol, o’quvchilar diqqatini jamlash, tushunish, fikirlash, topshiriqlarni bajarish bo’yicha faol. Muloqot shakillari: O’qituvchi-gurux O’qituvchi-o’quvchi O’quvchi-o’quvchi O’qivchi-o’qituvchi Gurux-o’ituvchi	O’qituvchi ham, o’quvchilar ham, har tomonlama faol. Xamkorlik, ham ijod korlik shakillari: o’qituvchi, o’quvchi: O’quvchi, o’quvchi: O’quvchi, kichik gurux; Kichik gurux- kichik gurux: O’uvchi-o’qituvchi: Kichik gurux- o’qituvcgi; Gurux- o’qituvchi
10	Bilimlarni o’lashtirishni asosiy usullari	Muloqat, muxokama, muzokara, baxs munozara, muloxaza, taxlil, mushoxada, mutaolaa va boshqalar	Muloqat mutaolaa, mushoxasa, muxokama, muzokara, baxs, munozara, muloxaza, taxlil va boshhqalar
11	Mshg’ulot shakillari	Ma’ruza seminar, amalish mashg’ulot, labaratorya mashg’uloti, davra suxbati, baxs munizara, konsultatsiya va boshqalar	Ma’ruza, gurux yoki juft bo’lin ishlash, taqdimotlar, baxs munozara, davra suxbati, amalish ishlar va boshqalar
12	Kutiladigan natija	Mavzuv bo’yicha o’quvchilarning bilim, ko’nikma, malakalarini o’zlashtirishlari	Mavzu bo’yicha o’quvchilarning o’z fikir xulosalarini shakillantirish ularni mustaqil bilim olishga o’rgatish

Bu jadvalda ham oshib ketmasligi uchun tikr juda qisqa bayon qilindi . Jadvalda keltirilgan farqlar shu ikki mashg'ulot turining bir - biriga nisbatan afzal va kamchilik tomonlarini yaqqol ko'rsatib turibdi .