Fanidan o„quv-uslubiy majmua


Download 1.07 Mb.
bet107/236
Sana20.11.2023
Hajmi1.07 Mb.
#1788139
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   236
Bog'liq
Fanidan o„quv-uslubiy majmua-fayllar.org

3-bosqich.
YAkuniy
(15 min.)

3.1. Mavzu boyicha 2-3 ta xulosa chiqaradi. Faol talabalar nomlarini aytadi va baholaydi.


3.2. Mustaqil ish uchun topshiriqlar beradi: ―O`zbekistonda bozor islohotlarigacha qanday iqtisodiy munosabatlar hukmron edi‖, ―YAngi tizimga otishning tovar-pul munosabatlariga aloqadorligi nimada?‖ mazmunidagi savollar mustaqil ishlash uchun beriladi.

3.1.
Eshitadilar, savollarini beradi va yozib oladilar.


3.2.
Topshiriqlarni yozib oladilar.


1-ilova

“B.B.B.” jadvali asosida asosiy tushuncha va atamalar









Bilaman “Q”, Bilmayman “-”.


Bildim “Q”, Bilaolmadim “-”.

1

Natural ishlab chiqarish







2

Tovar ishlab chiqarish







3

Tovar







4

Tovar qiymati







5

Almashuv qiymati







6

Mehnat unumdorligi







7

Mehnat intensivligi







8

Qiymatning mehnat nazariyasi







9

Oddiy mehnat







10

Murakkab va malakaviy mehnat







11

Qiymat qonuni







12

Pul vazifalari







13

Oltining qiymati







14

Naqd pullar







15

Kredit pullar









2-ilova
Ijtimoiy xojalikni tashkil etishning umumiy iqtisodiy shakllari

Natural ishlab chiqarish





Tovar ishlab chiqarish


Mahsulotlarni ishlab chiqaruvchining oz


ehtiyojlarini qondirishi uchun, xojalik ichki
ehtiyojlari uchun ishlab
chiqarilishi

Tovar yoki xizmatlarning ishlab chiqaruvchining oz


iste‘moli uchun emas, balki bozorda sotish uchun yaratilishi


3-ilova Natural va tovar xojaliklarining bir-biridan farqlanishi



Asosiy jihatlar


Natural xojalik


Tovar xojaligi

Moddiy ne‘matlarni ishlab chiqarish maqsadi


Shaxsiy ehtiyojlarni qondirishda foydalanish


Boshqa tovarlarga ayirboshlash, bozorda oldi-sotdi qilish


Ishlab chiqariladigan mahsulot tarkibining aniqlanishi


Ehtiyojlar va imkoniyatlardan kelib


chiqqan holda oldindan
aniqlanadi

Bozordagi muayyan talab va ishlab chiqaruvchining xususiiy manfaati asosida aniqlanadi


Iste‘molchini oziga jalb etish uchun kurash


Bunday kurash mavjud emas


Bunday kurash mavjud va tovar xojaligining rivojlanishi bilan


kuchayib boradi

Ishlab chiqarilgan mahsulotning iste‘mol qilinishi darajasi


Barcha ishlab chiqarilgan mahsulotlar tolaligicha iste‘mol qilinadi


Ishlab chiqarilgan mahsulotlar ayrim turlari va qismlarining


sotilmay qolishi, ya‘ni iste‘mol
kilinmasligi

Ishlab chiqarish jarayonida ishchi kuchining ishtirok etish


tamoyillari

Ishlab chiqarish jarayonida faqat ozi va oila


a‘zolarining mehnatidan foydalaniladi

Ishlab chiqarish jarayonida yollanma ishchi kuchidan ham foydalanish mumkin




4-ilova Tovar xojaligining vujudga kelishi va amal qilinishining ijtimoiy-iqtisodiy asoslari

1.Ijtimoiy mehnat taqsimoti va ixtisoslashuv


2.Xususiy mulkning vujudga kelishi va rivojlanishi


3.Ishlab chiqaruvchilarning iqtisodiy jihatdan bir- biridan alohidalashuvi






5-ilova


Mehnat unumdorligi oshishiga ta‟sir korsatuvchi omillar



ehnat qurollarining


rivojlanishi darajasi va
samaradorligi

Fan va texnika taraqqiyoti


darajasi

Ishchining malaka darajasi


Fan va texnika yutuqlarini


ishlab chiqarishga joriy etish darajasi


6-ilova
Pul va uning vazifalari
Pul – tovarlarni ayirboshlashda umumiy ekvivalent vazifasini bajaruvchi maxsus tovar.
Tolaqonli pullar – haqiqiy pullar bolib, unda qiymatga ega pulli tovar ishtirok etadi.
Toliqsiz pullartolaqonli pullarning orinbosari bolib, qiymati muhim bolmagan va shunga muvofiq nominaliga togri kelmaydigan pul belgilari


3-Mavzu. Tovar-pul munosabatlari rivojlanishi va bozor munosabatlarining shakllanishi


Seminar mashgulotining o„qitish texnologiyasi


Vaqti: 2 soat

Talabalar soni: 45-50 nafar




O„quv mashg„ulotining shakli

Mustaqil ishlash konikmalarini shakllantirish boyicha muammoli seminar.




Seminar
mashgulotining rejasi
  1. Tovar ishlab chiqarishning vujudga kelish va bozor munosabatlarining paydo bolishi.


  2. Tovar va uning xususiyatlari. Tovarning nafliligi va ayirboshlanish nisbati (qiymati).


  3. Tovar qiymati va qiymat qonuni.


  4. Pulning kelib chiqishi, iqtisodiy mazmuni va vazifalari.


  5. Tovar-pul munosabatlarining rivojlanish bosqichlari.


  6. O`zbekistonda tovar-pul munosabatlari qaror topish shartsharoitlari.




Oquv mashgulotining asosiy maqsadi: tovar-pul munosabatlari rivojlanishining bozor iqtisodiyoti shakllanishi va amal qilinishidagi roli va ahamiyatini tushunib olish, asosiy iqtisodiy kategoriyalarning mohiyatini bilib olish.


Pedagogik vazifalar:
  • tovar ishlab chiqarishning vujudga kelishining bozor munosabatlari paydo bolishiga bogliqligini tushuntirish;


  • tovarning xususiyatlari, nafliligi va ayirboshlanish nisbati togrisida tasavvur hosil qilish;


  • qiymat qonunining amal qilishi togrisida tushuncha hosil qilish;


  • pulning kelib chiqishi va tovar-pul munosabatlarining rivojlanish bosqichlarini korsatish;


  • O`zbekistonda tovar-pul munosabatlari qaror topish shart-sharoitlarini korsatish.




Oquv faoliyatining natijalari: Talaba:
  • tovar, qiymat, iste‘mol qiymati, almashuv qiymati, pul kategoriyalariga ta‘rif bera oladi;


  • tovarning asosiy xususiyatlarini tavsiflay oladi;


  • qiymat qonunining mazmunini tushuntirib bera oladi;


  • O`zbekistonda tovar-pul munosabatlari qaror topish shart-sharoitlari va xususiyatlarini bilib oladi.




O„qitish uslubi va texnikasi

Muammoli usul, blis-sorov.






O„qitish vositalari

Ma‘ruza matni, proektor, marker, konspektlar




O„qitish shakli

Frontal, jamoa va guruhlarda ishlash.




O„qitish shart-sharoiti

Guruhlarda ishlash uchun moljallangan auditoriya




Seminar mashgulotining texnologik kartasi


Bosqichlar, vaqti


Faoliyat mazmuni




O„qituvchi


talaba


1-bosqich. Kirish
(10 min.)


1.1. Mavzu, reja va maqsad, seminar mashgulotining rejasi ma‟lum qilinadi.


Eshitadilar va mavzuni yozadilar


2-bosqich. Asosiy
(45 min.)

2.1. Muammoli masalalarni oqib beradi, muammoni shakllantiradi va muammoli dars qoidasini eslatib otadi (1ilova).


2.2. Bilimlarni faollashtirish maqsadida asosiy tushunchalar borasida blis sorov va test otkazadi (2 va 3ilova).

2.1. Eshitadilar, eslaydilar. Savollarga javob beradilar.


2.2. Guruhlarda ishlaydilar


2.3. Talabalarni guruhlarga boladi va guruhlar


e‘tiboriga vazifani havola qiladi. Vazifa sifatida berilgan muammoli savollarning javoblarini guruhlarda ozaro muhokama qiladi va taqdimotga tayyorlaydi.
2.4. Guruh sardorlari muhokamani, oz prezentasiya-larini taqdimotlarini namoyish qilishiga taklif etadi.
2.5. Noaniq jihatlarni aniqlashtiradi, savollarga javob beradi. Bajarilgan ishlarni, guruhlar faoliyatini baholaydi. Ozlashtirish darajasini aniqlash uchun nazorat savollari beradi.
Zamonaviy bozor xo`jaligi modellari xususiyatlarini tushuntiradi (4--ilova).

taqdimotga tayyorlanadilar.


2.3. Raqib guruhga savollar beradi. Munozarada
ishtirok etadi. Eshitadilar, yozib oladilar.
2.4. Savollarga javob beradilar.





Download 1.07 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   236




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling