Faoliyat Hodisaning tuzilishi


Faoliyat usullari va usullari


Download 45.28 Kb.
bet4/8
Sana14.12.2022
Hajmi45.28 Kb.
#1002980
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
INSON OPERATORI FAOLIYATI MODULINI YARATISHDA MOTEM USULLARI

Faoliyat usullari va usullari
Faoliyat strukturasini tahlil qilish mantiqan bizni bir qator savollar bilan chiqishga majbur qiladi.
Maqsad va natija qanday o'zaro bog'liq, bu lahzalar bir-biriga qanday ta'sir qiladi? Faoliyat motivi nima? Maqsadga erishish jarayonida u o'zini qanday namoyon qiladi?
Darhaqiqat, motiv ichki dvigatel bo'lsa, maqsadga erishish usuli yoki usuli bu faoliyatni amalga oshirishning tashqi shakli. Va bu maqsadga muvofiq bo'lishi kerak. Olingan natijaga uslublar va usullarning muvofiqligi jarayonning sifat xususiyatidir. Faoliyat shakllari va mazmunining belgilangan maqsadga muvofiq kelmasligi shaxs uchun ham, ichki doirada ham salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin.
Agar inson bilimli bo'lishga intilsa va uning ichki motivi bilimga bo'lgan ehtiyoj bo'lsa, unda diplom sotib olish hech qachon maqsadga erishishning etarli shakli bo'lmaydi. Faoliyat strukturasining xarakteristikasi har doim jarayonning maqsadi, usullari va natijalarining etarliligi to'g'risida tasavvur beradi.
Jarayon har doim harakatdir. Turli xil variantlar faoliyatining tuzilishini tavsiflash voqealarni rivojlanishining mumkin bo'lgan usullari to'g'risida fikr beradi. Amallar natijalarga olib kelishi mumkin, keyin ular maqsadga muvofiq jarayonni shakllantiradi. Ta'sir darajasidagi harakatlar, odatlar, soxta e'tiqodlar, maqsad haqidagi xayollar noo'rin va kutilmagan natijalarga olib keladi.
Faoliyat
Faoliyatlar har xil. Tanlangan yo'l turli xil parametrlarga bog'liq - yoshi, kasbi, holati, faoliyat sohasi. Inson faoliyatining psixologik tuzilishi qanday o'zgarishini kuzatish uchun ba'zi turlarini ko'rib chiqamiz.
Bu jarayon voyaga etishdan boshlanadi, qachonki odam to'liq javobgarlik bilan erkin va mustaqil qaror qabul qila olsa. Faoliyatlar hayotning birinchi kunlaridan boshlab amalga oshiriladi. Faqat uning ongi va motivatsiyasi darajasi o'zgaradi.
Chaqaloq, shakllangan shaxs singari, maqsadga ega, ammo uni hali ongli deb atash mumkin emas. Ammo uni kuchli motiv - fiziologik ehtiyojlarni qondirish boshqaradi. U allaqachon reflekslarning ong osti darajasida faoliyat yuritmoqda.
Keyinchalik, o'yin faoliyati qo'shiladi. Bolalikda u etakchi. Ushbu bosqichda faoliyatning umumiy tuzilishi allaqachon o'zini namoyon qiladi. U Maslou ehtiyojlarining butun ierarxiyasini minimallashtirilgan shaklda aks ettiradi.
Keyingi mantiqiy bosqich - bu insonning ta'lim faoliyati. Uning maqsadi yangi bilim, ko'nikma va ko'nikmalarni egallashdir. Bu juda muhim faoliyat. U inson hayotining barcha bosqichlarida mavjud. Buni boshqacha aytish mumkin: har qanday faoliyat ta'lim funktsiyasini bajaradi.
Qoida tariqasida, mehnat jarayonida shaxsning maqsadga muvofiq faoliyati to'liq amalga oshiriladi. Pirovardida jamiyatning hozirgi ehtiyojlariga javob beradigan mahsulot ishlab chiqariladi.
Ijodiy jarayonning natijasi badiiy asardir. O'zini namoyon etish istagi faoliyatning tarkibini o'z ichiga oladi. Diagramma ushbu motiv va maqsad o'rtasidagi chambarchas bog'liqlikni namoyish etadi: o'zini namoyon qilish motivi ↔ usul ↔ maqsad.Ammo bu faqat ijodiy muhitda amalga oshishi shart emas. Yangi narsalarni yaratish elementi inson faoliyatining barcha shakllarida mavjud, ammo har xil darajada, albatta.
Natija
Har qanday faoliyat uchun amalga oshiriladigan yakuniy bosqich rejalashtirilgan natijadir. Agar u kutilgan natijalarni qondirmasa, odam umidsizlikni boshdan kechirishi mumkin - bu ichki bo'shliqni, umidsizlikni tavsiflovchi ruhiy holat. Tabiiyki, bunday hodisa muvaffaqiyat va maqsadni belgilashga yordam bermaydi. Shuning uchun, natija quvonch keltirishi juda muhimdir. Ikkinchisini zavqdan ajratish kerak. Biror kishi, agar u natijaga erishish uchun kuch sarflasa, quvonchni his qiladi. Bunday holda, natijaning o'zi keyingi faoliyat uchun mantiqiy turtki bo'ladi, chunki odamlar ijobiy his-tuyg'ularga intilishadi.
Natijada inson faoliyatining yakuniy mahsulidir. Shu bilan birga, u maqsadga javob berishi kerak. Inson faoliyatining tuzilishi ushbu bosqichga to'g'ri keladi. Maqsadga erishib, natijani qo'lga kiritgan holda, shaxs qondirilishi kerak bo'lgan yangi ehtiyoj darajasiga ko'tariladi.
Natijada ko'pincha mahsulot shaklida paydo bo'ladi, lekin u har doim ham moddiy qobiqga ega emas. Natijada ish jarayoniga quvonch keltiradigan maqsad bo'lishi mumkin. Agar faoliyat natijasi maqsadga to'g'ri keladigan bo'lsa, demak, inson ijobiy natijaga erishgan. Agar yo'q bo'lsa, unda salbiy tajriba shakllanadi, bu kelajak rejalarini tuzishda ham hisobga olinishi kerak.

Download 45.28 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling