Фарьона Политехника институти «Бухгалтерия ъисоби ва статистика» кафедраси


АУДИТОР КАСБИГА ОИД АЪЛОЫИЙ ЫОИДАЛАР


Download 0.55 Mb.
bet10/35
Sana17.06.2023
Hajmi0.55 Mb.
#1527418
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   35
Bog'liq
АУДИТ

4. АУДИТОР КАСБИГА ОИД АЪЛОЫИЙ ЫОИДАЛАР

Мутахассис ёки профессионал аудиторнинг асосий ъислатларидан бири – бу жамоатчилик олдида щз маoсулиятини тщьри хис этишдир. Шунинг учун бухгалтер-аудиторларнинг вакиллари, бошыа муъим касблар (тиббиёт ходимлари, мухандислар, оыловчилар ва бошыалар) ыатори аълоыий меoёрларни ишлаб чиыилиши ва уларга ыатoий риоя ыилинишини талаб ыилади. Ъукумат, жамотчилик, ишбилармон доираларни молиявий ъисобот тузувчилар ъамда бошыа фойда келтирадиган соъа уюшмаларнинг ишончларини оылаш учун аудиторларга иытисодий ва ижтимоий вазифаларни юклайди. Аудитор фаолияти билан алоыадаги шахслар тафтишчилар бажараётган ишларнинг сифатини ъам доим ъам тщьри баъолай олмайдилар. Лекин буюртмаларни бажаришда аудиторлар щз ишларига масoулиятли ыарашлари ва ъалолликларини эoтиборга олишлари керак. Аудиторлик (бухгалтерлик) касбини танланган шахс домий равишда щз касби ва маъоратини ошириш устида ишлаши, уни мукаммаллаштириш ва щстириш устидан ишлаши керак. Аудитордан доимий равишда щз касбини аълоыий, маoнавий, техникавий ва бошыа ильор йщллари устида тинмай меънат ыилиши талаб ыилинади.


Жамоатчи бухгалтер тайёрлаш буйича ъориж мамлакатларида аълоыий кодекси ыабул ыилинган. Аълоыий ыоидалар мижоз ва бошыа ходимлар билан муомала, бир-бирига хурмат, эoтибор ва хушмуомалаликни талаб ыилади.
Ъар ыандай аудиторнинг хулыини белгиловчи ва бунга ыатoий амал ыилувчи бешта асосий аълоыий белгилар ыщлланилади:

  1. ЭРКИНЛИК, ЪАЛОЛЛИК, ХОЛИСЛИК. Жамоатчилик ъисобчилик тажрибасида аудитор биринчи навбатда ъалол ва ъаыыоний, ъар ыандай вазиятда тщьри йщл, ъатто раъбар фикри билан боьлиы бщлмаган ъолда ъам иш олиб бориши шарт.

  2. УМУМИЙ ВА ТЕХНИК СТАНДАРТЛАР. Аудитор умумий, техник ва касбий стандартларга оьишмай амал ыилиши шарт ва мажбур. У доимо щз касбий мутаъассислик малакасини ошириш устидан меънат ыилиши керак. Мутаъассисликка оид барча ыонун-ыоида, йщриыномалар билан мунтазам равишда танишиб бориши ва хаётга тадбиы ыилиб бориши керак.

  3. МИЖОЗЛАР ОЛДИДАГИ ВАЗИФАЛАР. Аудитор мижозлар олдида халол, беьараз доимо изланишда бщлиши, щзмаъоратини мижозларга сарфлаб, уларни ыизиытирган масалаларни щрганиб, мижозлар фойдасига ъал ыилиши керак.

  4. ЪАМКАСБЛАРИ ОЛДИДАГИ ВАЗИФАЛАРИ. Аудитор барча ъамкасб дщстлари ва шу касбга алоыадор шахслар билан щзи бажараётган ишида самара бериш учун яыин муомалада бщлиши керак.

  5. БОШЫА ЫОИДА ВА ВАЗИФАЛАР. Жамоатчи тафтишчи щз касбига бщлган ъурматни ошириш ва уни жамиятга фойда келтириши тщьрисида щйлаб иш тутмоьи керак. Аълоыий негиз маoлумотларининг мажбурий кодексдан фарыи хулыни умумий йщналиш деб ыаралади, улар интизомга таалуыли аниы бир холатни белгиламайди, лекин фалсафий кодекс негизига хизмат ыилади.

Эркинлик, ъалоллик ва ъолислик тщьрисида сщз юритилганда биринчи навбатда, жамоатчи тафтишчининг (аудиторнинг) ъалоллигига ишонч ъосил ыилишга жамоатчилик ъаылидир. Шунингдек, аудитор щз тажрибасига ва мустаыиллигага ишониши керак.
Мустаыиллик ва эркинлик ушбу соъадаги асосий белгилардан бири ъисобланади. Аудиторнинг омилкорлиги ыандай бщлишидан ыатoий назар унинг молиявий ъисоботдаги щз шахсий фикр-мулоъазалари мижозлар учун аъамиятлидир.
Жамоатчи бухгалтер ва аудиторга ишонч билдирадиган ва аниылайдиган чизгилардан бири ъалолликдир. Ушбу сифтни сон жиъатдан аниылаш ыийин, чунки унинг “ъалол” ёки “етарли ъалол эмас”лиги оыибатида айрим хатолик ва камчиликлар чиыиб ыолиши эхтимолдан ъоли эмас. Ъалоллик ва ъолисликни сон жиъатдан аниылаб бщлмаса ъам ушбу холатлар аудитор касбининг доимий кузатувчи доирасида бщлади. Аудитор щз иш жараёнида ъалоллигига, ъолислигига ва мустаыиллигага доимо атрофдан таoсир бщлиб туришини сезиб туради, лекин мутаъассис буларнинг барчасига бардош бериши, чидаши, ъар ыандай вазиятда щзини тутишини булишини унутмаслик керак. Тафтишчи щз касбини улуьлаш, ъурмат ыилиш, ъар ыандай холатда ъам оыилона ва ъаыиыий иш тутиши лозим. Акс холда унинг ишидаги мустаыиллиги ва эркинлигига путур етади.



Download 0.55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling