Фарьона Политехника институти «Бухгалтерия ъисоби ва статистика» кафедраси


Download 0.55 Mb.
bet3/35
Sana17.06.2023
Hajmi0.55 Mb.
#1527418
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35
Bog'liq
АУДИТ

Молиявий ъисобот аудити. Бундай аудит молиявий маoлумотни тщлиылиги ва ишончлилигини, уни маoлум талабларга жавоб беришини аниылаш учун щтказилади.
Келишилган ёки доимий аудит. бунинг асосий маысади маoлум маросимларга, меoёрларга ва ыоидаларга амал ыилишини текшириш. Мазкур аудитни предмети бщлиб асосан шу обoект ва унинг ходимларининг ишлаш методи киради. Аудитда айрим бошыарув ыарорлари натижасида корхона ишларидаги камчиликларини таълил ыилиш муъимдир.


Ишлаб чиыариш фаолиятининг аудити. Аудиторнинг асосий вазифаси-маъсулот чиыаришни кщпайтириш ва таннаръни пасайтириш йщлларини излаб топишдир. Аудитор яна корхонанинг меънат унимдорлигини ва самарадорлигини ошириш маслаъатлар бериши керак.
Иытисодий интизомни бузилишини текшириш кщп меънат талаб ыиладиган аудитдир. Бунда молиявий- иытисодий ривожланишнинг асосий йщналишлари щрганилади. Аудитор у ёки бу ривожланиш йщналишини маыуллаши ёки маыулламаслиги мумкин.
Аудит манфаатдор томон талаби билан щтказилса ихтиёрий бщлади,(агар ыонунда кщрсатилмаган бщлса). Мазкур текширишнинг характери ва чегарасини манфаатдор томон белгилайди.
Мажбурий аудит ыонунда белгиланган бщлади. Молиявий хщжалик фаолиятини текшириш учун корхона аудиторнинг таклиф ыилиши шарт. Мажбурий аудитдан щтадиган корхоналарнинг рщйхати давлат бошыарув органлари томонидан аниы ыилиб белгиланган (хиссадорлик жамиятлари, ыщшма корхоналар, банк, суьурта компаниялари, фонд биржалари).
Бундан ташыари аудит яна ыуйидагича туркумланади: ички, ташыи, консалтинг, раъбарлик фалиятини тезкор аудити, экологик аудит.
Ташыи ъам, ички аудит молиявий ъисоботни меoёр ва ыоидаларга риоя ыилишни текширади. Фаолият характерининг асосий фарыи шундаки ички аудит корхона раъбари ёки унинг номидан ташкилотнинг щзида корхона ходими томонидан щтказилади. Ташыи аудитда эса аудитор четдан таклиф ыилинади.
Ички аудит умумий бошыарув назоратини ажралмас ыисми деб кщрилиши мумкин. Дастлаб аудитнинг роли молиявий бошыарув ва активларнинг ъавфсизлигини таoминлаш вазифаларидан келиб чиыар эди.
Кейинги ваытларда ташкилотларда ички аудит бошыаруви маoлумотлар тизимини, яoни ыарор ыабул ыилиш учун асос бщладиган маoлумотларни сифатини баъолаш билан кенгайди.
Хорижий тажрибаларга таяниб ички аудитор фирма, компанияларнинг бошыарув функцияларини ва щз фаолиятини мустаыил экспертли баъолайди. Улар бош фирмаларга, яoни бошыарадиганларгатаълил ва баъолаш натижалари асосида таклифлар, маслаъатлар, маoлумотларни тайёрлаб беришади. Ички аудитор давлат ва хусусий ташкилотларда ишдайди. Ички аудиторнинг вазифаси ходимларга иложи борича щз ишларини юыори даражада самарали бажаришга ёрдам бериш, бухгалтерия маoлумотлари ва уларнинг ишончлилигини текширишдан иборат.
Ички аудитор юыори турувчи раъбарларга ъисобот беради, директорлар кенгаши ва бошыа бошыарув бщлинмалари билан тщьридан-тщьри алоыада бщлади.
Аудит текширишнинг афзаллиги мавжуд ва келажагдаги ыийинчиликларни бартараф ыилиш бщйича берилган маслаъатлари ъисобланади.
Ички аудитнинг мазмунига ъамма турли ыарайди. Айримлар аудиторнинг-бухгалтер деб ъисоблашса, бошыалар тафтишчи деб айтишади.
Европа давлатларида ички аудит билан бир ыаторда ташыи аудит ъам кенг тарыалган. Ташыи аудит алоъида фирмалар томонидан щтказилади. Бундай аудит ташыи гуруъларга ташкилот ва унинг бошыаруви фаолиятини кузатиш ва назорат ыилишга имкон беради. Ташыи аудиторнинг асосий вазифаси ташкилотнинг молиявий ъисоботини текшириш ъисобланади
Ташыи ва ички аудитнинг функцияларини щрганган ъолда уларнинг фарыини, ъар бирини назоратга ыщшган ъиссасини аниылаш мумкин.
Ташыи ва ички аудитнинг фарыларини ыуйидаги жадвалда таълил ыилиш мумкин.
1-Жадвал
ташыи ва ички аудитни ыиёслаш





Download 0.55 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling