Фарғона давлат университети сиртқи бўлим “ижтимоий-гуманитар фанлар” кафедраси

Стратегиянинг ҳар бир йўналиши бўйича амалга оширилган ислоҳотларнинг асосий натижалари
“Давлат ва жамият қурилишини такомиллаштириш” йўналиши
Бу бўлимда давлат аппарати самарадорлигини оширишга қаратилган маъмурий ислоҳот бошлангани ва давом этаётгани қайд этилган. 110 та самарасиз идоралараро органлар тугатилди, 10 та янги вазирлик ва идоралар тузилди, 6 та давлат функсиялари хусусий секторга ўтказилди.
Бундан ташқари, давлат ва жамият ишларини бошқаришда парламентнинг роли ошиб бораётгани қайд этилган. Ҳукумат соати институти жорий этилди, Олий Мажлис палаталари вақти-вақти билан соғлиқни сақлаш, ташқи ишлар, ички ишлар, адлия вазирлари ва ҳукуматнинг бошқа аъзолари ҳисоботларини эшитади. 2019-йилда давлат дастурининг бажарилиши тўғрисида ҳукумат ҳисоботларини ҳар чоракда эшитиш амалиёти жорий этилди. 2017-йилдан бошлаб Ўзбекистонда жамоатчилик қабулхоналари ва Президент виртуал қабулхоналари фаолият кўрсатмоқда. 2017-йилдан 2020-йилгача улар орқали 10,1 миллион мурожаат келиб тушган. Бюрократияга қарши кураш натижасида давлат хизматларини олиш учун зарур бўлган ҳужжатлар сони икки баробар (167 дан 79 гача) қисқартирилди. 4 йил давомида “Ягона дарча” тамойили бўйича кўрсатиладиган хизматлар сони ўн баробарга ошди (16 дан 157 гача).
“Қонун устуворлигини таъминлаш ва суд-ҳуқуқ тизимини янада ислоҳ қилиш” йўналиши
Портал маълумотларига кўра, 2017—2020-йилларда суд ҳокимиятининг мустақиллиги ошган. Маъмурий судлар 2018-йилда ташкил этилган. 2019–2020-йилларда улар 31,3 мингта аризани кўриб чиқиб, деярли 70 фоизини (21,2 минг) қаноатлантирди, шу жумладан, 2600 ҳокимнинг қарори ноқонуний деб топилди.
Тадбиркорлар ҳимоясини кучайтириш мақсадида бизнес-омбудсман институти жорий этилди. 2017—2020-йилларда бизнес-омбудсманга 13,4 минг ариза келиб тушди, натижада:

• 
  930 масъул шахс интизомий, 1513 таси маъмурий жавобгарликка тортилди;
  
• 
  давлат ва назорат органларининг 1034 ноқонуний қарорлари бекор қилинди;
  
• 
  суд орқали тадбиркорлик субектлари фойдасига 95,1 миллиард сўм ундирилди. Бундан ташқари, фуқароларнинг ҳуқуқларини таъминлаш бўйича ислоҳотлар ўтказилди: рўйхатга олиш тизими қайта кўриб чиқилди, зўравонлик жабрдийдалари бўлган аёллар учун 197 та реабилитатсия маркази яратилди, ҳимоя ордени бериш тартиби жорий этилди (2019-йилдан буён 8400 дан ортиқ буйруқ чиқарилган) ва фуқароликни олиш тартиби соддалаштирилди. Чегараларда “яшил” ва “қизил” ғлаклар тизими жорий этилди. Ислоҳотлар натижасида Ўзбекистон биринчи марта БМТнинг Инсон ҳуқуқлари кенгашининг тенг ҳуқуқли аъзоси сифатида қабул қилинди.
  

“Иқтисодиётни янада ривожлантириш ва либераллаштириш” йўналиши

2017—2020-йилларда Ўзбекистон ташқи савдо айланмаси 1,4 баробар ўсди, инфлятсия даражаси 18,8 фоиздан 11,1 фоизгача, олтин-валюта захиралари 26,4 миллиард доллардан 34,9 миллиард долларгача ошди.
Кўпгина солиқлар ставкалари пасайтирилди: ягона ижтимоий тўлов кичик корхоналар учун 15 фоиздан йирик корхоналар учун 25 фоиздан 12 фоизгача, шахсий даромад солиғи — 22,5 фоиздан (максимал ставка) 12 фоизгача, ҚҚС — 20 фоиздан 15 фоизгача, даромад солиғи — 14 фоиздан 12 фоизгача, юридик шахсларнинг мол-мулки бўйича — 5 фоиздан 2 фоизгача туширилди. Шунингдек, давлат маблағлари ва суғурта мукофотларига ажратмалар бекор қилинди, солиқ текшируви турлари 13 тадан 4 тага камайтирилди. 2017-йилда нақд пул айланмаси бўйича чекловлар олиб ташланди ва банкоматлардан пул олиш имконияти пайдо бўлди. 2020-йилда пластик карта эгалари банкоматлар орқали 62,2 триллион сўм ечиб олди. Валюта бозорини эркинлаштириш амалга оширилди: чет эл валютасини сотиш ва сотиб олиш чекловлари бекор қилинди. Натижада аҳоли томонидан сотиб олинган чет эл валютаси ҳажми 15 баробар ошди (2016-йилдаги 273 миллион доллардан 2020-йилда 4,1 миллиард долларгача). Шу билан бирга, бозордаги (норасмий) валюта курсининг ўртача йиллик амортизатсияси 1998—2016-йилларда 24,4 фоиз, 2017—2020-йилларда эса 10,4 фоизни ташкил этди. Ўзбекистон барча экспорт қилинадиган товарлар ва хизматларга божхона тўловларини бекор қилди, экспорт ва литсензиялаш тартибини соддалаштирди, импорт қилинадиган товарларнинг 60 фоизига “нол” бож ставкаларини ўрнатди ва импорт божхона ставкаларини 6,45 фоизгача туширди. Портал ислоҳотлар натижасида кичик бизнес сектори сезиларли даражада ўсганини қайд этади: 2016-йилда мамлакатда 27 минг, 2020-йилда эса 93 минг кичик бизнес субекти рўйхатдан ўтган.
“Ижтимоий соҳани ривожлантириш” йўналиши
Ўртача ойлик иш ҳақи 2016-йилдаги 1,3 миллион сўмдан 2020-йилда 2,6 миллион сўмгача ошди. Аҳоли жон бошига тушган умумий даромад шу даврда 5,8 миллион сўмдан 11,7 миллион сўмгача ошди.Бу соҳага буджетдан ажратилган маблағлар 2,1 баробарга ошди, тиббиёт муассасаларининг моддий-техник базаси 7,5 триллион сўмга мустаҳкамланди.2017—2020-йилларда Ўзбекистон дори воситалари ва тиббиёт буюмлари учун 1,61 триллион сўм ажратди (1991—2016-йилларда 227 миллиард сўм). Улардан 61,6 миллиард сўми онкологик касалликларни даволаш учун дори-дармонларга (8,3 миллиард сўм), 217,4 миллиард сўми гематология ва онкогематологияга мўлжалланган дорилар учун (2,8 миллиард сўм) ғналтирилган. Халқ таълими тизимида 2017—2020-йилларда 328 та янги мактаб пайдо бўлди ва 11 йиллик мажбурий таълим қайта тикланди. Мактабгача таълим соҳасига келсак, агар 2016-йилда 5,2 минг болалар боғчаси бўлса, 2020-йилда 18,3 минг (шу жумладан, давлат болалар боғчалари сони 5 мингдан 6,2 мингга ошган) эди. Болаларни мактабгача таълим билан қамраб олиш даражаси 2020-йилда 61 фоизни ташкил этди. 2016-йил бу кўрсатгич 27,7 фоизга тўғри келганди. Олий таълим тизимида яна 80 дан ортиқ янги олий ўқув юртлари ташкил этилди, 20 га яқин хорижий университетларнинг филиаллари очилди ва 10 та хусусий олий ўқув юрти биринчи марта иш бошлади. Портал маълумотларига кўра, ўқитувчилар ва тиббиёт ходимларини мажбурий меҳнатга жалб қилиш амалиётига барҳам берилган. 2019-йилдан бошлаб ишлайдиган пенсионерларга пенсиялар 100 фоиз тўланди. Порталда қайд этилишича, Ўзбекистонда қашшоқликни камайтириш ишлари доирасида унинг даражаси 2000-йилдаги 28 фоиздан 2020-йилда 11 фоизгача пасайган. Кам таъминланган оилалар болалар боғчасига пул тўлашдан озод қилинган, кам таъминланган оилалар мактаб ўқувчилари мавсумий кийим-кечак билан таъминланган. “Темир”, “аёллар” ва “ёшлар дафтарлари” рўйхатига киритилган фуқаролар касбий тайёргарлик, ишга жойлашиш ва моддий ёрдам кўринишида давлат томонидан қўллаб-қувватланмоқда.
“Хавфсизлик, миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенгликни таъминлаш, чуқур ўйланган, ўзаро манфаатли ва амалий руҳдаги ташқи сиёсат юритиш” йўналиши
Биринчи марта Ўзбекистон диний масалалар бўйича “алоҳида ташвишли” давлатлар рўйхатидан чиқарилди, қўшнилар билан дўстлик ва ўзаро манфаатли алоқалар мустаҳкамланди, чегаралар ва сув-енергетика ресурсларидан фойдаланиш масалалари ҳал қилинди. Эндиликда Ўзбекистонда 86 та давлат фуқаролари учун визасиз режим жорий қилинган (2016-йилда 9 мамлакат учун амал қилган). Мудофаа салоҳияти кучайтирилди: шартнома бўйича ҳарбий хизматчиларнинг улуши 68 фоизгача (2016-йилда 37 фоиз), армиянинг замонавий қуроллар билан жиҳозланиш даражаси 5 баробар ошди.