Farg’ona Axborot Texnologiyalar Texnikumi 13-22-guruh

Farg’ona Axborot Texnologiyalar Texnikumi
13-22-guruh
Dasturiy injinering talabasi
Raxmonaliyev Alisherning Internet Texnologiyalar Fanidan

Mustaqil Ishi

O’qituvchi: Qurbonov M.

Mavzu: Forma tushunchasi, xususiyatlari va loyihalash. Forma yaratish va uni tahrirlash. Diagramma yaratish, turlari va ularni o’zgartirish.

Reja:

1. 
   Forma tushunchasi,xusususiyatlari va loyihalash.
   
2. 
   Forma yaratish va uni tahrirlash.
   
3. 
   Diagramma yaratish turlari va ularni o’zgartirish.
   

1. Loyihalash — moʻljallangan obyektlar (apparat va asboblar, bino va inshootlar, yoʻl va koʻpriklar, mashina va jihozlar, samolyot va kosmik kemalar, radiopriyomnik va televizorlar, telefon va kompyuterlar, kiyim-bosh va poyabzallar, mebellar hamda boshqa turli-tuman mahsulotlarning yangi xillari va namunalari)ni qurish va yaratish uchun ularning loyihalarini tuzish va chizish jarayoni. Fan va texnikaning barcha sohalarida qoʻllaniladi. U ilmiy tadqiqot ishlari, iqtisodiy va texnikaviy hisob-kitob, smeta tuzish, chizmachilik va chizmalarni koʻpaytirish amallarini oʻz ichiga oladi, chizmalar asosida koʻpincha obyekt (bino, mashina va boshqalar)ning maketi tayyorlanadi. Biror bir obyektni individual (yakka tartibda) va tipaviy (ommaviy tartibda) L. mumkin. L.ni maxsus tashkilotlar, firmalar yoki guruhlar amalga oshiradi. Bular sohalar boʻyicha yoki ixtisoslashtirilgan tarzda ish yuritadi. Biror obyektni L.da standartlashtirilgan detallar, agregatlar, uzellar va meʼyoriy hujjatlardan keng foydalaniladi.
L. ushbu bosqichlarda amalga oshiriladi: loyiha topshirigʻi, loyiha yechimi va loyiha sinovi. L oy iha topshirigʻida boʻlajak obyektni qurishning shartsharoitlari va mak,-sadga muvofikligi asoslanadi va uning tafsilotlari belgilanadi. Loyiha yechimida boʻlajak obyektning rejasidan tortib toki tayyor holigacha boʻlgan ishlar belgilab olinadi. Loyiha sinovida tayyor loyiha maxsus tuzilgan dastur asosida tekshiriladi.
Bu bosqichlarni amalga oshirishda ilmiy tadqiqot ishlari va muhandislik-qidiruv ishlarini bajarishga ham toʻgʻri keladi. Hozir L. jarayonini avtomatlashtirishga ayniqsa keng eʼtibor berilmoqda. Bunda tashkiliy-texnikaviy vositalar, elektron-hisoblash mashinalari, kompyuterlar, avtomatika vositalaridan foydalaniladi. Bu vositalar majmui "inson va mashina" tizimini, yaʼni avtomatlashtirilgan L. tizimini tashkil qiladi. Bu tizim insonni murakkab va sermehnat hisoblash, qiyin jadvallarni tuzish ishlaridan ozod qiladi, L.ni ancha tezlashtiradi. Form, Forma va uning xususiyatlari va holatlari (komponent konteyner) Forma Delphi ning asosiy komponenti xisoblanadi va bunda loyihangizdagi barcha bajarilishi kerak bulgan loyihalashtirish va dasturingizni bajarilishi kerak bulgan ishlari bajariladi. Delphida tuziladigan dasturlar biror forma asosida qilinadi. Delphi da har bir yangi hosil qilingan formaga unga mos bo’lgan modul avtomatik tashkil qilinib tuziladi.

Bu esa dasturchi uchun juda qulay imkoniyat, ya’ni uning ishini tezlashtirishga yordam beradi. Bu formaning shaklini tanlash, unda kompanentalarni joylashtirish bizning ixtiyorimizda bo’ladi. Formaga biror kompanentani qo’ymoqchi bo’lsak, shu kompanentaning ustida sichqonchaning chap tugmasini ikki marta bosiladi va komponenta formaning urtasiga joylashadi yoki komponent ustida sichqonchaning chap tugmasini bir marta bosib va formani ixtiyoriy joyida sichqonchaning chap tugmasini bosib komponentni joylashtirish mumkin. Biz uni xohlagan joyimizga surib kuchirishimiz mumkin. Shakl opsiyalaridan biri tanlanganidan so‘ng, foydalanuvchi qo‘shimcha dastur funksiyalaridan foydalangan holda Access-da noldan ma’lumotlar kiritish formasini yaratishga kirishadi. Buni amalga oshirish uchun "Qo'shimcha shakllar" -> Shakllar ustasi-ga o'ting va "Qo'shimcha shakllar" ochiladigan o'qni bosing, Shakllar ustasi variantini toping. Keyinchalik Access foydalanuvchini shaklni yaratish bosqichlari bo‘yicha yo‘naltiradi va ko‘plab moslashtirishlarga imkon beradi, dastur Access uchun ishning katta qismini bajarishi va shaklni o‘zi yaratgan foydalanuvchi o‘rtasida muvozanat hosil qiladi. Microsoft Access-da qo'shimcha forma orqali shakllar yaratish "Qo'shimcha shakllar" ochiladigan menyusi orqali amalga oshiriladi. Keyinchalik, bir nechta element shaklini, ma'lumotlar jadvali shaklini, ajratish shaklini yoki modali dialog formasini yaratishingiz kerak. Bu odatda bog'liq shakllardir. Ushbu shaklga ulanish uchun ob'ektni tanlang. Bu modal dialog shakllariga taalluqli emas. Navigatsiya panelida ob'ektni tanlang, tblEmployees-ni belgilang, barcha ma'lumotlar ro'yxatida "Bir nechta element" shakli paydo bo'ladi. Shaklni tanlash uchun menyu lentasidagi "Yaratish" yorlig'iga kirishingiz va "Formalar" bo'limini topishingiz kerak. Ushbu tugmani bosish avtomatik ravishda chap navigatsiya panelida ta'kidlangan manba jadvaliga asoslangan asosiy shaklni yaratadi. Bu Accessda shakllar yaratishning eng oson variantidir, garchi u kamroq moslashuvchanlikni ta'minlaydi.Split shakl aslida ikkita jadvaldagi ma'lumotlarni ko'rsatadi. Bir qismi quyidagi elektron shaklga o'xshaydi. Access-dagi oddiy shakl faqat bitta yozuvni ko'rsatadi, bo'lingan shaklda esa bir nechta qatorlar mavjud bo'lib, foydalanuvchilar ekranga juda ko'p ma'lumotlarni kiritadilar. Ushbu turdagi shakl ustunlari ko'p bo'lmagan uzun ro'yxatlarni kiritish uchun foydalidir. Microsoft Access foydali dasturdir, chunki u ko'plab tegishli jadvallarda ma'lumotlarni yaratish va saqlash imkonini beradi, elektron jadvallarga qaraganda ko'proq samaradorlik va standartlashtirishni taklif qiladi. Jadvallar ma'lumotlar bazasining asosidir. Biroq, oddiy Excel elektron jadvallaridan farqli o'laroq, ma'lumotlarni kiritish juda sekin va zerikarli protsedura bo'lib, Access formalarida shakllar yaratish ko'plab qulay funktsiyalar yordamida amalga oshiriladi.

2. Butun nazariyaning aniqligi uchun keling, "Talabalar-imtihonlar" o'quv ma'lumotlar bazasini yarataylik, unda 2 ta jadval mavjud: "Talabalar" va "Imtihonlar". Asosiy kalit "Rekord raqami" maydoni bo'ladi, chunki. bu parametr har bir talaba uchun o'ziga xosdir. Qolgan maydonlar talabalar haqida toʻliqroq maʼlumot olish uchun moʻljallangan. MS Access forma yaratishning maxsus tartibini qo'llab-quvvatlaydi. Foydalanish uchun qulay shakl dizayni foydalanuvchi interfeysi faqat bitta belgini bosish bilan asosiy shaklni sozlash imkonini beradi. O'rnatilgan dastur menejerlari shakllar dizaynini qo'lda o'zgartirish va kirish formasini noldan sozlashning ajoyib usuli hisoblanadi. Zamonaviy dunyoda Excel yoki Word dasturlarida ishlash qiyin bo'lgan katta hajmdagi ma'lumotlarni saqlash, tartibga solish va qayta ishlash imkonini beradigan vositalar kerak. Bunday omborlar axborot saytlari, onlayn-do'konlar va buxgalteriya qo'shimchalarini ishlab chiqish uchun ishlatiladi. Access-da tugma shaklini yaratish tegishli shakllarni ochish, ma'lumotlarni saqlash yoki chop etish kabi ma'lumotlar bazasi funktsiyalariga kirishni ta'minlash uchun ishlatiladi. Ular, shuningdek, boshqa funktsiyalarga ma'lumotlar bazasiga kirishga yordam beradigan bitta harakatni yoki bir nechta amallarni ishga tushirish uchun ishlatiladi. Masalan, foydalanuvchi boshqasini ochish uchun formada buyruq tugmachasini yaratishi mumkin. Jadvaldagi ko'p sonli maydonlar bilan ma'lumotlar bazasini to'ldirish qiyin bo'ladi. Siz tasodifan qiymatni o'tkazib yuborishingiz, noto'g'ri qiymat kiritishingiz yoki boshqa turni kiritishingiz mumkin. Bunday vaziyatda shakllar yordamga keladi, ularning yordamida siz ob'ektlarni tezda to'ldirishingiz mumkin va xato qilish ehtimoli minimallashtiriladi. Bu quyidagi bosqichlarni talab qiladi. Hisobot MS Access ning maxsus funksiyasi bo'lib, ma'lumotlar bazasidan ma'lumotlarni chop etish uchun formatlash va tayyorlash imkonini beradi. Bu asosan hisob-fakturalar, buxgalteriya hisobotlari va boshqa ofis hujjatlarini yaratish uchun ishlatiladi. Boshqarish va oldindan formatlangan elementlarsiz shakl yaratish uchun: Yorliqda Yaratilish tugmasini bosing bo'sh shakl. Access sahifa tartibi ko'rinishida bo'sh shaklni ochadi va maydonni ko'rsatadi Maydonlar roʻyxati. hududida