Фармацевтика иқтисодиёти

16.4. Сарф ва харажатларни аниқлаш
312

---

Фармацевтика корхоналарига боғлиқ омилларга айланма ва 
асосий воситаларни алоҳида рационал қўллаш, товар оборот режасини 
б аж ар и ш , м о л и я в и й т а р т и б л а р г а р и о я қ и л и ш , м еҳнат 
самарадорлигин и оишриш, товарларни тўғри қўллаш ва бошқалар 
киради.
Хулосалар
1. Ҳар бир корхона маҳсулот ишлаб чиқариш жараёни билан 
боғлиқхаражатларни амалга оширади.
2. Маҳсулот ишлаб чиҳариш жараёнида сарф қилинган моддий 
ресурслар ва ж онли м еҳнат сарф и иш лаб чиқариш
харажатларини ташкил қилади.
3. Корхонанинг ишлаб чиқариш харажатлари ва сотиш ҳамда 
бошқд фаолияти натижасида юзага келадиган: ишпаб чиқдриш 
ноишлаб чиқариш харажатлари кўринишида бўлади.
4. Маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажмининг ўзгаришига қараб 
доимий ва ўзгарувчан харажатлар бўлади.
5. Корхонанинг умумий ишлаб чиқариши, молиявий ва бошқа 
фаолияти натижасида маҳсулот таннархига киритиладиган 
харажатлар; давр харажатлари; молиявий фаолият бўйича 
харажатлари юзага келади.
Назорат саволларн
1. Харажатлар тўғрисида умумий тушунча беринг.
2. Сарфлар таркиби қандай?
3. Муомала харажатлар таркиби қандай?
4. Муомала харажатларининг тартиби қандай аниқланади?
Адабнётлар
1. 
ЎзР Вазирлар Маҳкамасининг 1999 йил 5 февралдаги 54-сонли 
қарори билан тасдиқпанган. “ Маҳсулот (ишлар хизматлари)ни 
ишлаб чиқариш ва сотиш харажатлари таркиби ҳамда молиявий 
натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисида Низом” 
Тошкент: ИЦ Ассоциации бухгалтеров Узбекистана, 1999.
2. 
Бухгалтерия ҳисобининг миллий стандартлари № 0 -2 1. Т.;
- 1998-2002 й.
313

---

3. 
Ю. М .Иткин, А.С.Сотиволдиев. Замонавий бухгалтерия 
ҳисоби. Т.;-2002. 200-бет.
4. 
А.Каримов ва бошқалар. Бухгалтерия ҳисоби: Олий ўқув 
юрти талабалари учун дарслик / / Т.; “Ш арқ” 2004. 592-бет.
5. 
Основн фармацевтической деятельносги. (Законодательсгво, 
организация, учет, экономика) / Прокопишин В., Сафта В., 
Брумэрел. М .-Кишнэу.: Изд.-полигр. фирма «Типогр/ 
Сентрала». 2003. 488 с.
6. 
М.Умарова, Ў.Эшбоев, К.Аҳмаджонов. Бухгалтерия ҳисоби. 
Т.; “ Меҳнат” 1999. 241 -бет.
7 
“Кичик тадбиркорлик менежменти” (ўқув-амалий қўлланма). 
Т.: ЭХ ТЕМПУС дастури “Метадор-2000” лойиҳаси. 2004. 
144-6.