Фармацевтика иқтисодиёти

нисбатаи паст суръаг билан ўсди, бу эса ташкилот фаолиятида салбий 
томон ҳисобланади:
К . .
 
= 1,7 / 1,8 = 0,9.
удю KCI nm 
’ ' ’ 
’
90

---

Б) Иш ҳақи фонди катталигига ўртача иш ҳақининг ўсиши 
қуйидагича таъсир қилган:
(ИҲ жорий - ИҲ f c j С ^
= (21 000 - 11 520) 20 = + 189 600 сўм.
В) рўйхатдаги ходимлар ўртача сонининг пасайиши меҳнатга 
ҳақтўлаш фондига қуйидагича таъсир қилади:
ИҲ 6aJ1K (С ^
- с ^ ) = 11 520 (20-25) = - 57 600 сўм.
Г) Меҳнатга ҳақтўлаш фондининг умумий ўсиши:
189 600 - 57 600=132 000 сўм.
Ўртача иш ҳэқининг нисбий ўсишини инфляция жараёнлари билан 
тушунтириш мумкин. Ходимлар малакасини ошириш натижасида иш 
ҳақини ошириш, меҳнат самарадорлиги, меҳнатга ҳақ тўлашни 
такомиллаштириш валавозим маошларинингўстириш мумкин.
Д) Меҳнатга ҳақ тўлаш фонди ик^исоди меҳнат унумдорлиги 
ўсишига, сотиш ҳажмининг ВЕР бўлишига, иш вақтидан ва меҳнат 
ресурсларидан рационал фойдаланишга чақиради.
Ик^исоднинг умумий ўлчамини баҳолаш учун иш ҳақи фонди 
даражасини ўзгариши ҳисобига меҳнатга ҳақтўлаш фондини ошиши 
жорий йил сотиш ҳажмини нисбий қайта харажат ёки иқтисодга 
кўпайтириб %да, ЮОга бўлинади.
2 400 000 1.5 100 = 36 000 сўм.
Иш ҳақи фонди даражаси ошишдан иш ҳақи фонди даражаси 
шу суммага қайта сарф бўлди.
Хулоса. Жорий даврда сотиш ҳажми нисбатан ортди ва меҳнатга 
ҳақтўлаш фонди, меҳнат унумдорлиги иш ҳақига нисбатан секинроқ 
ўсди.
Ишлаб чикэриш асосий омилларидан — меҳнат, капиталдан ишлаб 
чиқарилган ёки сотилган маҳсулот ҳажми таҳлилида, улардан бирининг 
доимий бўлиб қолиши олдиндан айтилган. Меҳнатнингқўшимча аниқ 
кўрсаткичларидан — меқнатнинг маҳсулоти, меҳнатнинг ўрта 
маҳсулотларини аниқпаш керак.
Меҳнатнинг маржинал маҳсулоти (MPL - magimal product 
labour) меҳнат харажатлари бир бирликка ортишидан олинган 
маҳсулотнинг қўшимча ҳажми:

---

бунда: 
Л L — меҳнат харажатларининг ўзгариши;
A Q— маҳсулот ҳажмининг ортиши.
Меҳнатнинг ўрта маҳсулоти иқгисодиётда меҳнат унумдорлиги 
деб аталади, бу кўрсаткич орқали мамлакат аҳолисининг реал \аёти 
даражасини тавсифлаши мумкин. Меҳнатнинг ўрта маҳсулоти (APL
— average produkt labour U=M.y.) маҳсулот ишлаб чиқариш \ажми 
(Q) меҳнат харажатнинг бирлигини (L) акс эттиради.