£ з б е к и с т о н р е с п у б л и к а с и о л и й в а

Turkiston o’lka musulmonlar sho’rosi “Sho’roi Islomiya” tashkiloti tashabbusi bilan 

1917 yil 16 aprelda Umumturkiston musulmonlarining I qurultoyi chaqirildi. 

Qurultoy ancha vakolatli anjuman bo’lib, uning ishida Turkistonning ko’plab atoqli 

kishilari qatnashadilar. Ular orasida M. Cho’qaev, M. Abdurashidxonov, M. Behbudiy, 

U. Asadullaxo’jaev, Sh. Lapin, T. Norbo’tabekov, A. Z. Validiy, S. Yusupov, I. 

Shoahmedov va boshqalar bor edi. Qurultoy kun tartibiga 16 ta masalaning 

qo’yilishining o’zi ham uning katta ahamiyatidan darak berardi. Qurultoyda 

o’lkaning  bo’lajak davlat qurilishiga alohida to’xtalinib, Turkistonga keng muxtoriyat 

huquqini beradigan demokratik Rossiya federatsiyasi tuzilishi g’oyasi ilgari surildi. 

Qurultoyda - Turkiston o’lka musulmonlari sho’rosini tuzish to’g’risida qaror qabul 

qilindi. Turkiston o’lka musulmonlar Sho’rosining birinchi yig’ilishida uning markaziy 

organi - Markaziy sho’ro tuzildi. Mustafo Cho’qaev Markaz raisi, Munavvar Qori rais 

muovini, Ahmad Zakiy Validiy kotib, M. Behbudiy, U.Assadullaxo’jaev va boshqalar 

a’zolar etib saylandilar. Markaziy sho’ro zimmasiga o’lkadagi barcha tarqoq, o’z holicha 

ish yuritayotgan, nizom va dasturlariga ega bo’lmagan uyushma va tashkilotlarni 

birlashtirish, faoliyatini muvofiqlashtirish vazifasi yuklandi. Buni uddalashda Markaziy 

sho’roning joylarda tashkil etilgan shu’ba (bo’lim)lari muhim rol o’ynadi. Jumladan, 

Toshkent shu’basini M. Abdurashidxonov, Samarqand shu’basini M. Behbudiy, Farg’ona 

shu’basini esa Nosirxon To’ra Kamolxon To’ra o’g’li boshqardi. Shu tariqa Turkistonda