1-amaliy mashg’ulot. Tikuv mashinalari detallarining shartli belgilari. Ishni bajarishdan maqsad
Download 2.11 Mb. Pdf ko'rish
|
amaliylar lotin
|
10-AMALIY MAShG’ULOT.
YaShIRIN ZANJIRSIMON BAXYaLI TIKUV MAShINASI. Ishni bajarishdan maqsad bir ipli zanjirsimon baxya hosil bo’lishida ishchi organlarning o’zaro harakatini, mexanizmlarning tuzilishi va ularni sozlash usullarini o’rganish. Ishni bajarishda yashirin zanjirsimon baxyali tikuv mashinalarining kinematik sxemalari va umumiy ko’rinishlaridan 85, SS-761, SS-790 tikuv mashinalari, iplar, gazlama, sozlash asboblaridan foydalaniladi. Tikuvchilik buyumlarini tayyorlashda yashirin zanjirsimon baxyalardan ham keng foydalaniladi. Bir ipli yashirin zanjirsimon baxyaning ko’rinishi 24-rasmda ko’rsatilgan. Rasmda ko’rinib turibdiki, gazlamaning ustki buklangan qisman igna teshib o’tgan, ostki qismini esa igna qisman ilib olgan, yani gazlama ostki qismining yuzasida baxyaqator ko’rinmaydi. Bundan tashqari, halqa a gazlama ichidan o’tkazilib, uning harakat chizig’iga to’g’rilab qo’yiladi. Bunday baxyaqator ko’ylaklar etagini, astarlar chetini qayirib tikishda, ostki yoqani qavishda, shim ostini bukib tikishda va hokazoda ishlatiladi. Bir ipli zanjirsimon baxyaqator tez so’kiladigan bo’lsa ham bundan qo’rqmaslik kerak, chunki bunday baxyaqator detallar orasida yashiringan bo’ladi. Ilgari ikki ipli yashirin moki baxyaqator ustki yoqani ostki yoqaga ulash va yolg’on qaviq hosil qilish uchun ishlatilar edi. Hozir bunday baxyaqatorlardan kam foydalaniladi. 24-rasm. Bir ipli zanjirsimon yashrin baxya 85, SS-761, SS-790 rusumli yashirin baxya bilan tikish mashinalarida igna, chalishtirgich va gazlamani surish mexanizmlari tuzilishi jihatidan bir-biriga juda o’xshashdir. Bo’rttirgich mexanizmi va uzunligini mexanizmlari bilan alohida tanishish kerak. 85 rusumli tikuv mashinasining bo’rttirgich (1) ning sektori (3) uning ishchi qismi hisoblanadi (26-rasm, a). Bo’rttirgich soat miliga qarshi burilganda uning tishi (2) gazlamaga tag qismidan tegadi va uning surlishiga yordam beradi. So’ngra tish chiqadi, sektor (3) esa gazlamani igna plastinasi yuzasiga olib chiqadi (26-rasm, b). Bu paytda igna gazlamaga sanchiladi, bo’rttirgich esa teskari yo’nalishga burila boshlaydi. Ishchi sektor gazlamani bo’rttirib igna ostidan chiqadi. Igna o’zining ort tomonga harakatini boshlaydi. Igna asosiy ish yo’lini bo’rttirgich tishi (2) va sektori (3) orasida bosib o’tadi (26-rasm, d). 25-rasm mashinaga ipni taqish. Bo’rttirgich mexanizmini o’rganishda ekssentik vtulka (6) ning holatiga etibor beriladi (26-rasm, e). Agar ekssentriksimon vtulka teshgi uning burchakka burilishida yuqorigi holatini egallasa, u holda bo’rttirgich (5) vali o’qining vertikal surilishiga teng bo’ladi. Agar vtulka o’rnatilganda bo’rttirgich o’qining siljishi //// ga teng bo’lsa, bo’rtttirgichning vertikal yo’li maksimal bo’ladi (26-rasm, f). |
