1-mavzu. Matritsalarning turlari. Matritsalarni songa ko`paytirish, matritsalarni qo`shish, matritsalarni ayirish, matritsani matritsalarga ko`paytirish amallari, hamda ularning xossalari
Download 150 Kb.
|
Ch1
1-mavzu. Matritsalarning turlari. Matritsalarni songa ko`paytirish, matritsalarni qo`shish, matritsalarni ayirish, matritsani matritsalarga ko`paytirish amallari, hamda ularning xossalari. Aytaylik, mn ta ifodalar (sonlar) berilgan va ular ustida arifmetik amallar aniqlangan bo‘lsin. 1-ta’rif. Agar mn ta ifodalar (sonlar) m ta satr va n ta ustundan iborat (4.1.1) jadval ko‘rinishda yozilgan bo‘lsa, uni matritsa, ni esa uning tuzilishi (tarkibi) deb ataladi. Yotiq (gorizontal) ko‘rinishda yozilgan ni matritsaning i-satri (i-satr-vektori), tik (vertikal) ko‘rinishda yozilgan ni esa j-ustuni (j-ustun-vektori) deb ataladi. Demak, matritsani satr-vektorlar (yoki ustun-vektorlar) sistemasi sifatida ham qarash mumkin ekan. Agar matritsaning tuzilishi da bo‘lsa, uni to‘g‘ri to‘rtburchak, bo‘lganda esa kvadrat matritsa deb ataladi ( bo‘lganda kvadrat matritsani n-tartibli matritsa deb ham yuritiladi va o‘rniga belgilashdan ham foydalanamiz). Agar matritsaning diagonal elementlaridan boshqa barcha elementlari nolga teng bo‘lsa, uni diagonal matritsa deyiladi, bu yerda . Diagonal matritsa, odatda, D bilan belgilanadi. Barcha diagonal elementlari 1 ga teng bo‘lgan kvadrat diagonal matritsani birlik matritsa deyiladi va E harfi orqali belgilanadi, ya’ni . Matritsaning barcha elementlari nollardan iborat bo‘lsa, uni nol matritsa deyiladi va E0 yoki oddiy nol orqali belgilanadi, ya’ni Odatda, kvadrat matritsaning elementlaridan tuzilgan determinant uning determinanti deb ataladi va A kvadrat matritsa determinentini detA yoki kabi belgilanadi. Masalan, matritsaning determinanti quyidagidir: . Determinanti noldan farqli bo‘lgan kvadrat matritsa maxsus emas deb, nolga teng bo‘lsa, maxsus deb ataladi. Masalan, maxsus matritsadir, chunki esa maxsusmas matritsadir, chunki . Download 150 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling