2-Sinf Ona tili va O’qish savodxonligi a amma

J

6. 
   Jahl – nojo’ya xatti-harakatdan , gapodan voqea-hodisadan ranjish achchiqlanish. Misol: - Nega kulasiz , doda, qarang anavi eshakchaning jahli chiqib , yig’layapti. “Kuchukmi yoki itcha”, Avera Fayziyeva.
   
7. 
   Jilmaymoq – kulimsiramoq , tabassum qilmoq. Misol: Qizcha bir jilmayib qo’yibdi-yu chopqillab uydan chiqib krtdi. “Donishmand soat” 2-qism , “Zamonaviy ertaklar”kitobidan.
   
8. 
   Jilovlamoq – ot-ulov boshiga no’xta yoki nyugan solmoq, biror narsani boshqarmoq. Misol: Ishimizda doim shaymiz , Vaqtni yuvosh jilovlaymiz. ‘Soat” Qambar Ota.
   
9. 
   Jonivor – tabiatdagi hamma jonli narsalar jon egasi , mavjudot. Misol: Keyin senga jonivor bolalarining nomlarini o’rgataman , dedi- Jamol buva mehribonlik bilan . ‘Kuchukmi yoki nitcha?” Avera Fayziyeva.
   
10. 
    Jo’ja – qushcha , qush bolasi, tovuq va ba’zi qushlarning bolasi. Misol: Tovuqning bolasi – “jo’ja’’. ‘’Kuchukmi yoki itcha?” Avera Fayziyeva.
    
11. 
    Jiddiy – muhim, ahamiyatli, asosli, puxta o’ylab , chuqur mulohazalarga, suyanib ish ko’radigan, mulohazali. Misol: - Men ko’p ixtirolar qilganman, - Ibrohim jiddiy ohangda gap boshladi. “Ixtirochilar tanlovidan’’ , ‘’Glaktikada bir kun” asaridan.
    

K

1. 
   Katta – hajman har xil, har xil kattalikdagi , turlicha. Misol: bobo – nabira katta yong’oq daraxti tagidagi supaga o’tirishdi. “Kuchukmi yoki itcha?” Avera Fayziyeva.
   
2. 
   Kuchuk – itning bolasi, yetilmagan yosh it. Misol; Itning bolasi – ‘’kuchuk”. “Kuchukmi yoki itcha?” Avera Fayziyeva.
   
3. 
   Katak – parranda yoki ayrim asosan mayda jonivorlar turishi uchun maxsus ishlangan qurima. Misol: Qo’rada qo’y, echkilar og’ilda sigir, buzoq, ot, eshak, katakda ona – bola tovuqlar , hovli etagidagi hovuzchada o’rdak, g’ozlar Jahongirning hayratdan og’zi ochilib qoldi. “Kuchukmi yoki itcha?” Avera Fayziyeva.
   
4. 
   Ketmoq – o’z turgan joyini tark etmoq, o’z turgan joyidan boshqa tomonga yo’l olmoq. Misol: U tovuqxonaga ketayotganda ro’parasidan po’mpaloqqina kuchukcha chiqib qoldi. “Kuchukmi yoki itcha?” Avera Fayziyeva.
   
5. 
   Kutubxona – kitob , jurnal vas hu kabilarni to’plash, saqlash, va ularni tashviqot qilish , o’quvchilarga foydalanish uchun berish bilan shug’ullanuvchi muassasa. Misol: Ularning kitoiblari kutubxonamizda bor . ‘’Jajji Noshir” , “Jajji akademik jurnalidan”.
   
6. 
   Kungaboqar – poyasi Uchida tarelkasimon sariq to’pguli bor , urug’idan moy olish uchun ekiladigan yirik bargli bir yillik o’simlik. Misol: Quyoshda yuzin burara, Kungaboqar – lashkarlar . “Kungaboqarlar’’ Xudoyberdi Komilov.
   
7. 
   Kelmoq – yurish, uchish harakati yoki transport vositalari bilan so’zlovchiga qarama – qarshi tomon joydan so’zlovchi turgan tomonga, joyga yo’l olmoq. Misol: Jamol buva yugurib kelarkan , qotib-qotib kulardi. ‘’Kuchukmi yoki itcha?” Avera Fayziyeva.
   
8. 
   Kitob – yozilgan, muqovalangan asar, ma’lum matnli8 varaqlardan iborat . Misol: - O’zing bilan birorta qiziq kitob ol. “Donishmand soat’’ 2-qism, ‘’Zamonaviy ertaklar’’ kitobidan.
   
9.