4-ma’ruza: sanoat robotlarining sinflanishi sanoat robotlari

Quymakorlik ishlab chiqarish jarayonlariga xizmat ko‘rsatish uchun (quyuvchi);

Shtampovka ishlab chiqarishni avtomatlashtirish uchun (presslovchi);

Mexanik ishlov jarayonlariga xizmat ko‘rsatish uchun;

Payvandlash roboti jarayoniga xizmat ko‘rsatish uchun (payvandlovchi);

Yig‘uv ishlab chiqarish jarayoniga xizmat ko‘rsatish uchun (yig‘uvchi).


Ixtisoslashuv darajasi bo‘yicha barcha sanoat robotlari ularni vazifasidan qat’iy nazar 3 tipga bo‘linadi: universal, maxsuslashtirilgan va maxsus.

• 
  Universal (ko‘p maqsadli) robotlar turli xil operatsiyalarni va shu bilan birga texnologik jihozlardagi turli ko‘rinishdagi ishlarni bajarish uchun qo‘llaniladi.
  
• 
  Maxsuslashtirilgan (maqsadli) robotlar ancha tor vazifaga ega va bitta aniqlangan operatsiyani amalga oshiradi (masalan, payvandlash, bo‘yash, belgilangan ko‘rinishdagi jihozlarga xizmat ko‘rsatish).
  
• 
  Maxsus robotlar faqat bitta aniq operatsiyani bajaradi (masalan, texnologik jihozning konkret modeliga xizmat ko‘rsatish).
  
• 
  

Bajariladigan operatsiyalar xarakteri bo‘yicha barcha sanoat robotlari 3 ta guruhga sinflanadi:

• 
  Ishlab chiqarish (texnologik), asosiy texnologik ishlab chiqarish operatsiyalarini bajaradi va unda ishlab chiqaruvchi yoki qayta ishlovchi mashina sifatida ishtirok etadi (payvandlash, yig‘ish va boshq.).
  
• 
  Ko‘tarish-tashish (yordamchi), asosiy texnologik jihozlarga xizmat ko‘rsatish uchun yordamchi operatsiyalarni bajarishda qo‘llaniladi, hamda ombor-transport operatsiyalarini ham;
  
• 
  Universal – xilma-xil asosiy va yordamchi texnologik operatsiyalarni bajaradi.
  

Yuritma tipi bo‘yicha. Robotlarda foydalaniladigan yuritmalari bo‘yicha quyidagilarga bo‘linadi:

• 
  Elektrik;
  
• 
  Gidravlik;
  
• 
  Pnevmatik;
  
• 
  Pnevmo-gidravlik.
  

Ular ko‘pincha kombinatsiyada qo‘llaniladi, masalan, katta yuk ko‘taruvchi manipulyator zvenolarida gidravlik, uning ushlovchi qurilmasida – ancha oddiy va kam quvvatli pnevmatik yuritma ishlatiladi.